پگ کردن (Peg) یا وابستگی قیمت مفهومی است که برای توصیف اتصال و پیوند قیمت یک دارایی مانند یک ارز دیجیتال با یک نسبت مشخص به یک دارایی دیگر مانند دلار استفاده میشود. در بازار کریپتو بهخاطر نوسان قیمتها، جای خالی نسخه دیجیتالی ارزهای فیاتی مانند دلار آمریکا حس میشد. نتیجه این کار، توسعه ارزهای دارای وابستگی قیمت به داراییهای دنیای واقعی از جمله دلار و طلا و امثال آنها بود.
در این مطلب، ابتدا تاریخچه ظهور مفهوم پگ کردن (Pegging) را مرور کرده و سپس نحوه حفظ ثبات ارزش در انواع استیبل کوینها را بررسی میکنیم. اگر تمایل دارید بدانید از چه روشهایی میشود ارزش یک دارایی را به یک دارایی دیگر پگ کرد، این کار چه مزایایی دارد و اصولاً در چه بازارهایی انجام میشود، تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
فهرست مطالب
پگ یا وابستگی قیمت چیست؟
منظور از پگ کردن (Pegging) قیمت در بازار کریپتو این است که قیمت یک ارز دیجیتال به ارزش یک دارایی دیگر مثل پول فیات (دلار یا یورو) یا یک وثیقه مثل طلا و نقره و سهام متصل شود. این کار برای ثابت نگه داشتن قیمت ارز دیجیتال نسبت به آن دارایی انجام میشود و هدف آن مبارزه با نوسانات شدید قیمت ارزهای دیجیتال است.
پگ (Peg) در لغت بهمعنای اتصال، وابسته کردن، پیوند زدن یا گره زدن است. البته این مفهوم فقط در دنیای رمزارزها کاربرد ندارد و در سایر بازارهای مالی هم دیده میشود.
بنابراین در قسمتهای بعد قصد داریم ابتدا نگاهی به تاریخچه این مفهوم داشته باشیم و ببینیم که ظهور آن از ابتدا به چه شکلی بود. سپس پگ کردن در بازارهای مالی سنتی را مرور کنیم و در نهایت برسیم به بررسی دقیق آن در بازار کریپتو و مفاهیمی مانند سافت پگ و هارد پگ و دی پگ.
تاریخچه ظهور مفهوم پگ کردن و وابستگی قیمت
بسیاری از کشورها در طول تاریخ از مفهوم پگ کردن برای غلبه بر مشکلات ناشی از عدم ثبات در تعیین ارزش یک ارز، بهویژه در دوران نوسانات شدید، استفاده کردهاند. علت آن است که هنگام انجام معاملات، تغییر مداوم ارزش یک ارز، قیمتگذاری باثبات را دشوار میکند.
استاندارد طلا و توافق برتون وودز
تاریخچه پگ کردن ارزش ارزهای ملی به استاندارد طلا (Gold Standard) در قرن ۱۸ میلادی و توافق برتون وودز (Bretton Woods) پس از جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۴ برمیگردد. طبق این توافق، بسیاری از کشورهای غربی ارز خود را به دلار آمریکا پگ کردند و ایالات متحده نیز ارز ملی خود را به طلا متصل کرد. با اینکه این توافق در سال ۱۹۷۳ منحل شد، اما روشی مؤثر برای حفظ ثبات اقتصادها و بهبود رشد در دوران پس از جنگ بود.
در آن زمان، بانکهای مرکزی کشورها برای حفظ ثبات ارزش ارز ملی خود، آن را به ارزی با درجه ثبات بیشتر متصل میکردند. بهعنوان مثال، ازآنجاکه دلار آمریکا یک ارز ذخیره جهانی محسوب میشود، بسیاری از کشورها آن را بهعنوان ارز پایه خود استفاده میکنند. ارزهایی مانند درهم امارات متحده عربی (AED) و دلار هنگ کنگ (HKD) هم به دلار آمریکا پگ شدهاند.
بد نیست بدانید که حتی ارزهای «باثباتتر» مانند فرانک سوئیس (CHF) هم قبلاً از این روش برای حفظ ثبات ارزش خود استفاده میکردند. فرانک سوئیس در دورهای نسبتاً کوتاه بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵، با ارزش ۱:۱/۲ به یورو گره خورده بود.
معنای پگ کردن و وابستگی قیمت در فضای سنتی
از نظر اقتصادی، مشخص است که ریسکهای ارزی، کار تجارت بینالمللی و گسترش کسبوکار به کشورهای دیگر را برای شرکتها دشوارتر میکند.
بهعنوان مثال، یک شرکت آمریکایی را در نظر بگیرید که میخواهد فعالیتهای خود را به سنگاپور گسترش دهد. در برههای از زمان، این شرکت باید دلار آمریکا را به دلار سنگاپور تبدیل کند. حالا اگر ارزش دلار سنگاپور نسبت به دلار آمریکا بیش از حد نوسان داشته باشد، ممکن است این شرکت هنگام تبدیل مجدد دلار سنگاپور به ارز ملی خود، پول زیادی را از دست بدهد.
بنابراین، پگ کردن بهمعنای سنتی خود، به این مفهوم است که بانک مرکزی یک کشور با خرید و فروش ارز خود در بازار آزاد، نسبت پگشده را حفظ میکند.
پگ کردن یا وابستگی قیمت در ارز دیجیتال یعنی چه؟
به زبان ساده، ارز دیجیتال پگشده درواقع یک توکن، کوین یا دارایی عرضهشده روی بلاک چین است که ارزش آن به ارزش یک ارز فیات چاپشده توسط بانکهای مرکزی یا یک دارایی واقعی مانند طلا گره خورده است. به این نوع از ارزهای دیجیتال، استیبل کوین (Stablecoin) یا ارز دیجیتال باثبات میگویند.
بیشتر بخوانید: استیبل کوین چیست؟ همه چیز درباره انواع و مزایا و معایب استیبل کوین ها
با پگ شدن قیمت و تعیین یک نرخ تبادل مشخص، مثلاً نسبت ۱:۱ (بخوانید یک به یک)، ارزش ارز دیجیتال مورد نظر نیز به همان میزان و در همان جهت ارز پگشده نوسان میکند. بنابراین، استیبل کوینی مانند تتر (USDT) که ارزش آن بهصورت ۱:۱ به دلار آمریکا متصل است، در محدوده ۱ دلاری نوسان میکند و همیشه قیمت ثابت ۱ دلاری دارد.
بیشتر بخوانید: تتر چیست؟ همه چیز درباره ارز دیجیتال USDT
هارد پگ و سافت پگ چیست؟
در بازارهای سنتی، هارد پگ (Hard Peg) یا وابستگی سخت روشی است که در آن، خود دولت نرخ تبادل ارز ملی کشور را مشخص میکند. بنابراین، ارزش یک ارز هارد پگشده در مقایسه با دیگر ارزها همیشه ثابت باقی میماند. تفاوت سافت پگ (Soft Peg) یا وابستگی نرم با هارد پگ این است که مقداری انعطاف بیشتری دارد. در این حالت، نرخ تبادل میتواند در محدوده مشخصی (معمولاً بین ۱ تا ۲۵ درصد) نوسان کند.
هارد پگ و سافت پگ در بازار ارز دیجیتال
زمانی که ارزش یک استیبل کوین به یک دارایی خارجی، مثلاً یک ارز فیات، گره میخورد، به آن هارد پگ میگویند. اما در سافت پگ، ارز دیجیتال میتواند در محدوده مشخصی نوسان کند. در فضای کریپتو هم سافت پگ و هارد پگ معنایی مشابه بازارهای سنتی دارند.
در بازار ارزهای دیجیتال، اکثر استیبل کوینها با مکانیزم هارد پگ منتشر میشوند، اما پس از مدتی و با تغییر شرایط بازار، شروع به نوسان میکنند. بههمین خاطر است که قیمت استیبل کوینهای گرهخورده به دلار آمریکا همیشه دقیقاً برابر ۱ دلار نیست و در یک بازه نوسان میکند.
انواع پگ کردن در بازارهای مالی
پگ کردن و وابستگی قیمت انواع مختلفی دارد از جمله:
- خزنده
- قابلتعدیل
- سبد
- کالا
در ادامه هریک از آنها را بهصورت جداگانه بررسی میکنیم.
وابستگی خزنده (Crawling peg)
وابستگی خزنده یا کرالینگ پگ، یک سیستم تعدیل نرخ تبادل است. در این سیستم، یک ارز دارای نرخ تبادل ثابت میتواند در یک بازه مشخص از نرخها نوسان کند. در این سیستم دو پارامتر وجود دارد:
- ارزش اسمی ارز پشتوانه
- بازهای از نرخهای مشخص
در این روش، یک کشور میتواند ارزش ارز ملی خود را به ارزش اسمی یک ارز دیگر مانند دلار گره بزند، اما بازهای برای نوسان آن نیز مشخص کند تا در مواقع لازم، مثلاً تورم شدید، قدرت تغییر ارزش آن را داشته باشد.
وابستگی خزنده عموماً در کشورهای در حال توسعه استفاده میشود. مثلاً، مکزیک در دهه ۹۰ میلادی از روش وابستگی خزنده برای پگ کردن ارزش پزو (Peso) به دلار آمریکا استفاده کرد. بهخاطر تورم شدید در مکزیک، دولت این کشور مجبور شد ارزش ارز ملی خود را کاهش دهد، اما چون کاهش یکباره ارزش پزو عدم ثبات را ایجاد میکرد، از وابستگی خزنده برای کاهش تدریجی این ارزش استفاده کرد تا به نرخ تبادل قابل قبولی برسد و از بیثباتی اقتصادی ناشی از کاهش ناگهانی ارز جلوگیری کند.
وابستگی قابلتعدیل (Adjustable peg)
پگ کردن قابلتعدیل یا قابلتنظیم نیز یک سیستم نرخ تبادل ثابت است، با این تفاوت که یک سطح از انعطافپذیری از پیش تعیینشده (معمولاً بین یک تا دو درصد) برای ارز ملی در نظر گرفته می شود. حالا اگر نرخ تبادل از این محدوده فراتر رود، بانک مرکزی وارد میشود تا نرخ را به قیمت هدف برگرداند.
هدف از این سیستم این است که اجازه رقابت در بازار صادرات را به یک کشور دهد. بسیاری از کشورهای درحالتوسعه آسیایی از جمله اندونزی، مالزی، فیلیپین و کره جنوبی از چنین سیستم نرخ تبادلی در گذشته استفاده کردهاند تا میزان نوسان ارزش ارز ملیشان نسبت به دلار را محدود کرده و امکان صادرات ارزان را فراهم کنند.
وابستگی سبد (Basket Peg)
در وابستگی سبد یا بسکت پگ، یک ارز ملی به بیش از یک ارز در یک ساختار وزندهیشده متصل میشود. در این سبد معمولاً ارزهای مهمترین شرکای تجاری کشور متقاضی قرار میگیرند. این روش مشابه متنوعسازی پورتفوی سرمایهگذاری است که تریدرها برای کاهش ریسکهای خود استفاده میکنند.
از جمله کشورهایی که از این این روش برای وابستگی قیمت ارز خود استفاده کردهاند میتوان به چین و فیجی اشاره کرد. یوان چین به سبدی از ۲۴ ارز مختلف و دلار فیجی به پنج ارز مختلف گره خورده است.
وابستگی کالا (Commodity Peg)
یک ارز میتواند به یک کالای معتبر مانند طلا نیز متصل شود. برای سالهای مدیدی پیش از جنگ جهانی دوم و توافق برتون وودز، استاندارد طلا بهطور گستردهای برای تثبیت ارزها استفاده میشد.
بااینحال، دولتها و اقتصاددانان به این باور رسیدند که این روش برای ثبات ارزش میتواند رشد اقتصادی را سرکوب کند. بااینکه بانکهای مرکزی ممکن است هنوز هم مقداری طلا را بهعنوان نوعی پشتوانه در خزانههای خود نگهداری کنند، اما آخرین ارزی که از استاندارد طلا جدا شد، فرانک سوئیس در اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی بود.
بسیاری از ارزهای دیجیتال مانند دیجیکس گلد (DGX) و وانگرم (OGC) نیز با مکانیزمی به سبک استاندارد طلا طراحی شدهاند که در آن، هر واحد از توکن ارز دیجیتال مربوطه، مقدار مشخصی طلا بهعنوان پشتوانه دارد و قیمت توکنها نیز بهنسبت مشخصی از طلا گره خورده است.
بیشتر بخوانید: طلای فیزیکی بخریم یا طلای دیجیتال؟ بهترین ارزهای دیجیتال با پشتوانه طلا را بشناسید!
ارز دیجیتال پترو (Petro) ونزوئلا یکی دیگر از داراییهای پگشده به کالاست. این ارز دیجیتال پشتوانه نفت خام را دارد و قیمت هر واحد توکن آن نیز به قیمت ۱ بشکه نفت ونزوئلا وابسته است. البته در ژانویه ۲۰۲۴ (دی ۱۴۰۲)، بهدلیل مشکلات مختلف، ادامه کار این ارز دیجیتال منتفی شد و توکنهای باقیمانده لیکویید شدند.
تفاوت وابستگی (Pegging) و پشتوانه (Backing)
پیش از پرداختن به نحوه کار و مکانیزمهای حفظ ثبات قیمت در ارزهای دیجیتال، بهتر است ابتدا با تفاوت مفاهیم «وابستگی» و «پشتوانه» در ارزهای دیجیتال آشنا شویم.
وابستگی قیمت
همانطور که گفتیم، پگ یا وابستگی قیمت، روشی برای حفظ ثبات قیمت در رابطه با یک دارایی دیگر مانند دلار است. از مکانیزمهای مختلفی مانند دستکاری بازار، الگوریتمها یا وثیقهگذاری میتوان این وابستگی قیمت را حفظ کرد.
مثلاً:
- قیمت تتر بهصورت ۱:۱ به دلار آمریکا گره خورده است و همیشه ارزش ثابت ۱ دلاری دارد.
- قیمت دای بهصورت ۱:۱ به دلار آمریکا گره خورده است و همیشه ارزش ثابت ۱ دلاری دارد.
دارایی پشتوانه
اما پشتوانه، دارایی است که برای حفظ وابستگی قیمت در خزانه شرکت صادرکننده یک استیبل کوین نگهداری میشود. این پشتوانه میتواند بهصورت پول نقد، معادلهای نقد، طلا، نفت، ارزهای دیجیتال یا دیگر داراییها باشد.
مثلاً:
- تتر برای حفظ ثبات قیمت، دارای پشتوانهای از دلار و دیگر داراییهای نقد است.
- دای برای حفظ ثبات قیمت، دارای پشتوانهای از وضعیتهای بدهی فوقوثیقهشده با ارزهای دیجیتالی مانند اتریوم است.
پس همانطور که مشخص است، ارز پایه برای پگ کردن قیمت و پشتوانه تأمینشده برای پشتیبانی از ثبات قیمت داراییهای کریپتویی، لزوماً یکسان نیستند.
قیمت استیبل کوینها چگونه به داراییهای واقعی پگ میشود؟
حفظ ثبات ارزش در ارزهای دیجیتال معمولاً به دو روش کلی انجام میشود:
- نگهداری ذخیرهای از دارایی اصلی
- تعدیل پویای عرضه استیبل کوین با توجه به میزان عرضه و تقاضای آن
مثلاً اگر ارزش یک استیبل کوین به زیر ۱ دلار برسد، ممکن است توکنهای جدید سوزانده شوند تا عرضه کاهش یابد که با افزایش تقاضا، قیمت را به مقدار مورد نظر بازمیگرداند.
قراردادهای هوشمند نیز در این بین نقش اساسی را ایفا میکنند. این قراردادهای خودکار، قوانین مربوط به نحوه صدور و بازخرید داراییها را اجرا میکنند. در خصوص استیبل کوینهای الگوریتمی، این قراردادهای هوشمند بهصورت خودکار عرضه توکنها را برای حفظ ثبات تنظیم میکنند. علاوهبراین، اوراکلها نیز دادههای مربوط به قیمت فعلی داراییهای پایه را از منابع خارجی گرفته و به قراردادهای هوشمند میفرستند تا تعدیلهای لازم انجام شود.
بیشتر بخوانید: قرارداد هوشمند چیست؟ Smart Contract چطور کار میکند؟
ازآنجاکه استیبل کوینها انواع مختلفی دارند و هر کدام از مکانیزم متفاوتی برای حفظ ثبات و وابستگی قیمت به یک دارایی استفاده میکنند، بهتر است نحوه کار آنها را بهصورت جداگانه بررسی کنیم:
استیبل کوینهای دارای وثیقه فیات
این نوع از استیبل کوینها با ذخایری از ارز فیات پشتیبانی میشوند. از جمله این استیبل کوینها میتوان به تتر (USDT)، یو اس دی سی (USDC) و ترو یو اس دی (TUSD) اشاره کرد.
این استیبل کوینها معمولاً توسط ذخایری از ارز پایه (دلار یا دیگر ارزهای گرهخورده به آن) در بانکهای امانی پشتیبانی میشوند و هر توکن آنها، با ارز فیات مربوطه قابل بازخرید است.
استیبل کوینهای دارای پشتوانه کالا
این دسته از استیبل کوینها، پشتوانه داراییهای فیزیکی مانند طلا یا نفت را دارند. مثلاً پکس گلد (PAXG) دارای ذخایر طلا در خزانه شرکت صادرکننده است و قیمت هر توکن آن به یک اونس تروا از طلای خالص پگ شده است.
استیبل کوینهای دارای وثیقه ارز دیجیتال
این مدل از استیبل کوینها بهجای ارز فیات، توسط دیگر ارزهای دیجیتال پشتیبانی میشوند. بهعنوان مثال، دای (DAI) یک استیبل کوین غیرمتمرکز است که پشتوانه موقعیتهای بدهی فوقوثیقهشده اتریوم را دارد. ارزش توکنهای دای از طریق نگهداری ذخایری بیشتر از ارزش استیبل کوین صادرشده، پایدار میماند.
استیبل کوینهای الگوریتمی
نوع الگوریتمی استیبل کوینها، از الگوریتمها و قراردادهای هوشمند برای تنظیم عرضه توکنها استفاده میکنند. توکن UST در اکوسیستم ترا لونا و توکن AMPL در اکوسیستم امپل فورث نمونههایی از استیبل کوینهای الگوریتمی هستند.
این توکنها بهجای داشتن پشتوانه ارز، کالا یا وثیقه و استفاده از مکانیزمهای مختلف پگ کردن قیمت که پیشتر معرفی کردیم، بر میزان عرضه و تقاضای خود استیبل کوین برای حفظ ثبات ارزش متمرکزند.
استیبل کوینهای هیبرید یا دوگانه
برخی از استیبل کوینها برای پگ کردن و وابستگی قیمت، عناصر هر دو مدل وثیقهگذاریشده و الگوریتمی را ترکیب میکنند. هدف این نوع از ارزهای دیجیتال، تلفیق ثبات وثیقه با انعطافپذیری تعدیلهای الگوریتمی است که رویکرد مقاومتری برای ثبات قیمت بههمراه دارد.
دی پگ شدن چیست و چگونه قیمت ارزهای دیجیتال دی پگ میشود؟
به فاصله گرفتن قیمت یک دارایی از ارزش تعیینشدهاش دی پگ شدن (De-pegging) میگویند. علیرغم وجود مکانیزمهایی که برای حفظ پیوند قیمتی استیبل کوینها با داراییهای پایهایشان طراحی شده است، این ارزها در شرایط خاصی میتوانند این اتصال را از دست بدهند. دی پگ شدن میتواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله:
- شوکهای بازار
- ذخایر ناکافی
- نقص در قراردادهای هوشمند
- عوامل خارجی
شوکهای بازار
نزولیشدن ناگهانی بازار یا کاهش اعتماد به شرکتهای صادرکننده استیبل کوینها، ممکن است باعث فروشهای هیجانی و در نتیجه، ازدسترفتن گرهخوردگی قیمتی شود.
ذخایر ناکافی
در صورتی که شرکتهای صادرکننده استیبل کوینها ذخایر کافی برای پشتیبانی از توکن صادرشده نداشته باشند، ارزش آن ارز دیجیتال میتواند کاهش یابد و از قیمت ثابت خود فاصله بگیرد.
در گذشته، شرکت تتر لیمیتد (Tether Ltd) بهعنوان صادرکننده استیبل کوین USDT، با انتقاد افراد و شرکتهای مختلف درخصوص عدم شفافیت نسبت به داراییهای ذخیره پشتیبان این ارز دیجیتال مواجه شده بود. در سال ۲۰۲۱، کمیسیون معاملات آتی کالای آمریکا این شرکت را بهدلیل ادعای کذب درخصوص تأمین کامل پشتوانه توکنهای تتر صادرشده، به پرداخت جریمه ۴۱ میلیون دلاری محکوم کرد.
به گزارش Cointelegraph، آخرین بار در سپتامبر ۲۰۲۴ (شهریور ۱۴۰۳)، پس از انتشار خبر رسیدن سهم بازار تتر به ۷۵ درصد از کل بازار استیبل کوینها، هیاهوی دیگری درخصوص عدم شفافیت این شرکت درباره ذخایر پشتوانه این توکن به پا شد.
نقص در قراردادهای هوشمند
استیبلکوینهای الگوریتمی برای تنظیم عرضه به قراردادهای هوشمند متکی هستند. اگر این قراردادها بهدلیل باگ یا حملات مخرب دچار مشکل شوند، ممکن است ناپایداری و دیپگینگ قیمت را بهدنبال داشته باشند.
عوامل خارجی
تغییرات قانونی یا از دست دادن دسترسی به خدمات بانکی نیز میتواند به دیپگینگ منجر شود. برای مثال، در سال ۲۰۲۳، استیبل کوین USDC پس از سقوط بانک سیلیکون ولی (Silicon Valley)، بهدلیل نگرانیها درباره ذخایر خود موقتاً دیپگ شد و به ۰/۹۶ دلار رسید.
نمونه ارزهای دیپگ شده
مهمترین ارز دیپگشده در تاریخ ارزهای دیجیتال، استیبل کوین الگوریتمی UST اکوسیستم ترا لونا است که در می ۲۰۲۲ (اردیبهشت ۱۴۰۱) سقوط سهمگینی کرد. این استیبل کوین زمانی رتبه سوم ارزهای باثبات برتر در بازار را در اختیار داشت.
ترا یو اس دی که به نسبت ۱:۱ به دلار آمریکا گره خورده بود، پشتوانه ارز یا کالا نداشت و برای حفظ ثبات قیمت، به مکانیزم تعدیل عرضه و تقاضا وابسته بود.
بیشتر بخوانید: لونا کلاسیک چیست و ارز دیجیتال LUNC از کجا آمد؟
مزایای پگ کردن و وابستگی قیمت ارزهای دیجیتال
گرهخوردگی قیمت ارزهای دیجیتال میتواند مزایای زیر را بههمراه داشته باشد:
ثبات قیمت و کاهش نوسانات
ارزهای پگشده بهعنوان گزینهای پایدار برای پسانداز شناخته میشوند و ریسک نوسانات ناگهانی قیمت را کاهش میدهند. این ثبات باعث میشود که کاربران و شرکتهای بیشتری از این داراییها برای تراکنشهای روزمره خود استفاده کنند.
تسهیل معاملات بینالمللی
مزیت دیگر، سادهسازی نقلوانتقالات برونمرزی است. شهروندان کشورهای مخلف، خصوصاً کشورهای درحالتوسعه، با استفاده از استیبل کوینهایی که قیمتشان به ارزهایی مانند دلار گره خورده است، دیگر نگران نوسانات نرخ ارز و تأخیر در انتقالات نیستند.
خروج ساده از بازار
برای نقد کردن ارزهای دیجیتال در بازار، وجود یک دارایی باثبات مانند استیبل کوینها ضروری است تا تریدرها بتوانند در زمانهای نزولیشدن بازار، بهراحتی از موقعیتهای معاملاتی خود خارج شده و درعینحال، بهجای پول نقد، یک ارز دیجیتال در اختیار داشته باشند.
ریسکهای پگ کردن و گرهخوردگی ارزش ارزهای دیجیتال
سوای مزایایی که در بخش قبل گفتیم، اتصال قیمت استیبل کوینها به یک دارایی واقعی محدودیتها و ریسکهایی را بههمراه دارد از جمله:
تمرکزگرایی
تمرکزگرایی یکی از نگرانیهای اصلی در رابطه با استیبل کوینهای متمرکز است. بسیاری از این ارزها برای صدور و نگهداری ذخایر، به نهادهای مرکزی وابسته هستند. در نتیجه، کاربران باید به شرکت صادرکننده از نظر نگهداری ذخایر پشتوانه و شفافیت گزارشات اعتماد کنند.
البته استیبل کوینهای غیرمتمرکز این مشکل را برطرف کردهاند.
ریسک عرضه و تقاضا و دیپگینگ
استیبل کوینهای الگوریتمی با ریسکهای مربوط به مکانیزمهای عرضه و تقاضا روبرو هستند. اگر تقاضای بازار بهشدت کاهش یابد، الگوریتم توکن مربوطه نیز ممکن است در حفظ پیوند قیمتی دچار مشکل شود و دیپگینگ را بههمراه داشته باشد.
همانطور که پیشتر گفتیم، دیپگینگ پیامدهای ناگواری از جمله فروشهای هیجانی، ازدسترفتن اعتماد و کاهش شدید ارزش ارز دیجیتال موردنظر برای سرمایهگذاران و بازار گستردهتر کریپتو را بههمراه دارد. بازگشت به حالت پایدار پس از دیپگینگ معمولاً دشوار است و بازسازی اعتماد به توکن، به زمان و پشتیبانی مالی قابل توجهی نیاز دارد.
نبود قوانین
نبود قوانین و الزام به افشای اطلاعات و انجام ممیزیها در کنار تدابیر قانونی و مجازاتها، باعث شکست برخی از استیبل کوینها شده است.
باوجوداینکه بسیاری از افراد استیبل کوینها را به چشم داراییهای دارای کمترین ریسک نگاه میکنند، اما نبود قطعیت و تا حدی عدم توجه کافی نهادهای نظارتی و صاحبان پروژهها به قوانین، مهمترین مشکل این نوع از ارزهای دیجیتال هستند.
لیست ارزهای دیجیتال پگ شده
در جدول زیر، لیستی متنوع از ارزهای دیجیتالی که ارزششان به انواع ارزهای فیات، کالاها یا دیگر داراییها گره خورده است را بههمراه پشتوانه حفظ ثبات ارزششان مشاهده میکنید:
نام ارز دیجیتال | دارایی پایه پگشده | دارایی پشتوانه |
تتر (USDT) | دلار آمریکا | دلار و دیگر داراییهای نقد |
یو اس دی سی (USDC) | دلار آمریکا | دلار نقد و اوراق بهادار خزانهداری |
بایننس دلار (BUSD) | دلار آمریکا | دلار نقد و اوراق بهادار خزانهداری |
فرکس (FRAX) | دلار آمریکا | بخشی با وثیقه و بخشی با الگوریتم |
دای (DAI) | دلار آمریکا | وثیقه ارز دیجیتال |
استاتیس یورو (EURS) | یورو | وثیقههای شرکتی |
انکرد کوینز (AEUR) | سبدی از ارزهای فیات | ارزهای فیات مختلف تحت نظر فینما (FINMA) |
دیجیکس گلد (DGX) | ۱ گرم طلا | طلای فیزیکی نگهداریشده در سنگاپور |
پترو (PTR) | ۱ بشکه نفت ونزوئلا | نفت ونزوئلا، گاز طبیعی و ذخایر معدنی |
اِدِل کوین (EDLC) | فلزات گرانبها | وثیقه ۱۲۵ درصدی از ذخایر فلزات فیزیکی |
بایننس آیدیآر (BIDR) | رویپه اندونزی | نامشخص |
جی ین (GYEN) | ین ژاپن | ین ژاپن |
ویاناکس سوئیس فرانک (VCHF) | فرانک سوئیس | فرانک سوئیس و طلای توکنیزهشده |
سیلور توکن (XAGX) | ۱ اونس نقره | نقره فیزیکی |
سؤالات متداول
پگ شدن یا وابستگی قیمت مکانیزمی برای حفظ ثبات ارزش یک ارز دیجیتال به تناسب با یک دارایی در دنیای واقعی مانند ارزهای فیات، طلا یا دیگر ارزهای دیجیتال است.
در هارد پگ یا وابستگی سخت، ارزش یک دارایی دقیقاً با ارزش دارایی پایه و پگشده به آن برابر است. اما در سافت پگ یا وابستگی نرم، امکان نوسات قیمت دارایی در یک محدوده خاص و مشخص وجود دارد.
زمانی که ارزش یک دارایی مانند استیبل کوینها از ارزش پگشدهشان (مثلاً ۱ دلار) فاصله زیادی میگیرد، به آن دیپگ شدن میگویند.
جمعبندی
در این مطلب همه چیز را درباره پگ کردن یک دارایی به یک دارایی دیگر بررسی کردیم؛ از اینکه چطور میشود این کار را انجام داد و اصلاً چرا باید همچین کاری کرد و چه مزایا و چه ریسکهایی دارد و بسیاری موارد دیگر. چیزی که واضح است این است که این مفهوم منحصر به بازار کریپتو نبوده و از قبل وجود داشته، اما به این بازار هم راه پیدا کرده است.
البته ظهور استیبل کوینها در بازار ارز دیجیتال واقعاً اتفاق مهمی بود. همه ما حداقل یک بار از استیبل کوینهایی از جمله تتر استفاده کردهایم. بهعنوان مثال، از صرافی ایرانی تتر خریده و آن را به صرافیهای دیگر منتقل کردهایم. یا در هنگام نوسانات بازار، ارزهای دیجیتال خود را به تتر تبدیل کردهایم. بنابراین مزایای وجود آنها را در عمل تجربه کردهایم و خود این شاید بزرگترین نقطه قوت ارزهای دیجیتال پگشده یا استیبل کوینها باشد.