در حالی که آگاهی از زیروبمهای فنی فناوری بلاک چین الزاماً پیش نیاز سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال نیست؛ اما اطلاع از چگونگی کارکرد برخی پارامترها میتواند موجب سهولت در تراکنشها و پرداخت هزینه کمتر شود. با کسب اطلاعات پیرامون شبکههای انتقال همچنین میتوانید از ارسال دارایی دیجیتال به آدرسهای اشتباه جلوگیری کنید.
پس اگر با شبکههای انتقال ارزهای دیجیتال و عبارتهایی مانند BEP20 آشنا نیستید، مطالعه ادامه این مقاله را از دست ندهید زیرا میخواهیم در این مقاله، برخی از مطرحترین شبکههای انتقال را بررسی کنیم.
آشنایی کلی با انواع بلاک چینها
برای درک بهتر شبکههای انتقال ارز دیجیتال، در ابتدا مهم است فناوری بلاک چین و انواع آن را بدانیم. به صورت خلاصه، بلاک چین یک سیستم ثبت اطلاعات و گزارش توزیع شده است که به صورت غیرمتمرکز فعالیت میکند.
پس از ظهور بیت کوین به عنوان نسل اول فناوری بلاک چین، به مرور زمان توجهها به این تکنولوژی جدید جلب شد و هم اکنون توسعهدهندگان در سراسر جهان، هزاران ارز دیجیتال و پروژه بلاک چینی متنوع را عرضه کردهاند.
در حالی که این پروژهها از فناوری بلاک چین استفاده میکنند، اما نحوه فعالیت، اهداف و کاربران آنها با یکدیگر متفاوت است. بنابراین شاهد ایجاد شبکههای مختلفی هستیم که هرکدام در راستای نیازهای کاربران و جامعه هدف خود فعالیت دارند.
به طور کلی این شبکههای بلاک چینی به ۴ دسته تقسیم میشوند: عمومی (Public)، خصوصی (Private)، کنسرسیوم (Consortium) و هیبریدی (Hybrid).
هرکدام از این دستهها کاربردها، مزایا و معایب خود را دارند؛ ویژگیهایی که در ادامه آنها را بررسی میکنیم.
بلاک چینهای عمومی
اولین نوع بلاک چینها هستند که بسیاری از ارزهای دیجیتال بازار مانند بیت کوین از آن استفاده میکنند.
بلاک چین عمومی بدون نیاز به مجوز است، به این معنی که تمام افراد میتوانند در شبکه مشارکت داشته باشند و دادهها را مشاهده کنند. پروژههایی که از بلاک چین عمومی استفاده میکنند معمولاً منبع باز هستند و هرکسی میتواند در تأیید تراکنشها مشارکت داشته باشد، باگ و مشکلات را پیدا کند و یا تغییراتی را در شبکه پیشنهاد کند.
این بلاک چینها شبکههایی غیرمتمرکز، ایمن و با شفافیتی بالا ارائه میکنند که کاربردهای مختلفی پیدا کرده اند.
بلاک چینهای خصوصی
دومین دسته، بلاک چینهای خصوصی است که در مقیاس کوچکتری مانند یک شرکت یا سازمان مورد استفاده قرار میگیرند. به همین دلیل به آنها بلاک چینهای سازمانی نیز گفته میشود.
مشارکت در بلاک چین خصوصی نیازمند مجوز است و شرکت و سازمانها با استفاده از این نوع بلاک چین میتوانند دسترسیهای شبکه را کنترل کنند. در بلاک چین خصوصی، سازمان تعیین میکند که چه کسی میتواند دادهها را مشاهده کند و یا در تأیید و پردازش تراکنشها مشارکت داشته باشد.
با توجه به اینکه این نوع بلاک چینها در محیط محدودی فعالیت دارند، نسبت به بلاک چینهای عمومی سریعتر هستند و پردازش داده و تراکنشها با سرعت بیشتری انجام میشود. با این حال، بلاک چینهای خصوصی متمرکزتر هستند.
بلاک چینهای هیبریدی
برخی سازمان و شرکتها نیاز دارند تا از برخی ویژگیهای بلاک چین عمومی و خصوصی به صورت همزمان استفاده کنند. بلاک چینهای هیبریدی یا ترکیبی پاسخی به این نیاز هستند و به سازمانها این امکان را میدهند تا یک سیستم خصوصی و مبتنی بر مجوز را در کنار یک سیستم بدون مجوز عمومی راهاندازی کنند.
شرکت و سازمانها با بلاک چین هیبریدی میتوانند تعیین کنند که چه اطلاعاتی به صورت خصوصی یا عمومی در دسترس قرار گیرد. بلاک چین هیبریدی شفافیت بیشتری نسبت به بلاک چین خصوصی دارد، اما برخلاف بلاک چین عمومی هرکسی نمیتواند در این شبکه مشارکت داشته باشد.
بلاک چینهای کنسرسیوم
نوع چهارم بلاک چین کنسرسیوم نام دارد که مشابه بلاک چین هیبریدی فعالیت میکند، با این تفاوت که به جای یک سازمان، چندین سازمان از آن استفاده میکنند. در لغت، کنسرسیوم به معنای اتحادیه چند شرکت و سازمان است که به خوبی هدف این بلاک چین را توضیح میدهد.
کنسرسیوم که ترکیبی از بلاک چین عمومی و خصوصی است، به شرکت و سازمانها این امکان را میدهد تا با یکدیگر همکاری و به دادهها دسترسی داشته باشند. این نوع بلاک چین نسبت به بلاک چین عمومی شفافیت کمتری دارد، اما از امنیت و مقیاسپذیری بیشتری بهره میبرد.
هم اکنون اکثر ارزهای دیجیتال از بلاک چین عمومی استفاده میکنند و شبکههای اختصاصی خود را دارند. شبکههایی که انجام تراکنشها در آنها میتواند با دیگری متفاوت باشد و این موضوعی است که در هنگام انجام معاملات و انتقال ارز باید به آن توجه ویژهای داشته باشید.
شبکه انتقال ارز دیجیتال چیست؟
برخی شبکههای بلاک چینی علاوه بر ارائه خدمات و عرضه توکن بومی، انتقال دیگر ارزهای بازار را نیز بر بستر شبکه خود فراهم کردهاند.
شبکههایی که به آنها شبکه انتقال ارز دیجیتال گفته میشود و به کمک قراردادهای هوشمند و استاندارد توکن فعالیت میکنند.
استاندارد توکن مجموعهای از قوانین و شرایطی است که نحوه عملکرد توکنهای دیجیتالی را در شبکه تعیین میکند. شبکههای بلاک چینی با استاندارد توکن خود میتوانند علاوه بر عرضه توکن بومی، میزبان دیگر ارزهای دیجیتال و توکنها باشند.
به عنوان مثال، استاندارد توکن شبکه اتریوم ERC-۲۰ نام دارد. بایننس اسمارت چین از جمله دیگر شبکههای انتقال ارز دیجیتال محبوب است که از استاندارد توکن BEP-20 استفاده میکند.
توسعهدهندگان به کمک استاندارد توکن و قراردادهای هوشمند میتوانند توکنهای پروژههای خود را بر بستر این شبکههای موجود عرضه کنند و دیگر نیازی به توسعه بلاک چین اختصاصی نداشته باشند. این شبکهها همچنین میتوانند به عنوان میزبان و روشی برای انتقال ارزهای دیجیتال بازار مانند بیت کوین عمل کنند.
بنابراین میتوانیم نقل و انتقال داراییهای دیجیتال را علاوه بر بستر شبکه بومی، بر بستر شبکههای انتقال دیگر بازار مانند BEP-20 نیز انجام دهیم. موضوعی که میتواند منجر به کاهش کارمزد و افزایش سرعت تراکنش ها شود. همچنین با این شبکهها، انتقال ارزهای دیجیتال به برنامههای غیرمتمرکز فعال در دیگر بلاک چینها نیز امکان پذیر میشود.
آشنایی با مهمترین شبکههای انتقال ارز دیجیتال
با عرضه انواع شبکه های انتقال ارز دیجیتال، هم اکنون این فرصت برای ما ایجاد شده است تا با توجه به نیازهای خود بهترین شبکه را برای انتقال ارزهای دیجیتال انتخاب کنیم. در ادامه برخی از محبوبترین و مهمترین شبکههای انتقال را همراه با مزایای آنها را لیست میکنیم تا در این انتخاب به شما کمک کنیم.
BEP۲
BEP۲ استاندارد توکن مورد استفاده در بی ان بی بیکن چین (BNB Beacon Chain) است. انجام انتقال و تراکنشها در این شبکه نیازمند پرداخت ارز بایننس کوین (BNB) به عنوان کارمزد است.
هم اکنون بسیاری از کیف پولهای شناخته شده بازار از جمله تراست والت (Trust Wallet) و لجر (Ledger) از توکنهای BEP2 پشتیبانی میکنند.
آدرسهای کیف پول BEP2 معمولاً ۴۲ کاراکتر دارد. این آدرسها با bnb آغاز میشود و اغلب نیازمند تگی به نام MEMO است. ممو یک شناسه است که برای مسیریابی تراکنش و ارسال دارایی به کیف پول گیرنده مورد استفاده قرار میگیرد. در ادامه نمونهای از آدرس و ممو یک کیف پول BEP2 آورده شده است:
bnb۱۷tkjj۸۵۳۳e۴۵w۸w۲g۲۹ghxl۸rpq۵۹ypr۳۲۰۵۸j
MEMO: ۲۴۵۲۷۳۶۷۶۱۳
مزایا و معایب BEP2
از BEP2 معمولاً برای سهولت و کاهش کارمزد معامله میان ارزهای دیجیتال مختلف در برخی صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) استفاده میشود. با این حال BEP2 از قراردادهای هوشمند استفاده نمیکند و به همین دلیل با بسیاری از صرافیها و توکنها سازگار نیست.
BEP۲۰
BEP۲۰ استاندارد توکن دیگر بایننس است که توسط بایننس اسمارت چین (BSC) استفاده میشود. این شبکه انتقال نسبت به BEP2 کارمزد کمتری دارد و با سرعت بیشتری تراکنشها را پردازش میکند. این شبکه با توکنهای BEP2 و ERC20 اتریوم نیز سازگار است و انجام تراکنش در آن نیازمند پرداخت ارز دیجیتال BNB به عنوان کارمزد است.
تراست والت (Trust Wallet)، لجر (Ledger) و کوینومی (Coinomi) از جمله کیف پولهایی هستند که از این استاندارد و توکنهای آن پشتیبانی میکنند.
آدرسهای کیف پول BEP20 همانند BEP2 معمولاً ۴۲ کاراکتری هستند، با این تفاوت که ممو حذف شده است و با ۰x شروع میشوند:
۰xCB۳DDeB۵D۴۳۲b۰Db۷۱EFda۶eBa۶۰C۳۲۲۹۳C۹d۲E۷
مزایا و معایب BEP20
شبکه انتقال بایننس اسمارت چین، به دلیل کارمزد پایین و سرعت بالا در انجام تراکنشها در مدت کوتاهی پس از عرضه مورد استفاده گسترده کاربران و توسعهدهندگان قرار گرفت. این شبکه هم اکنون یک رقیب قدرتمند برای اتریوم در فضای برنامههای غیرمتمرکز (Dapp) به شمار میرود.
اعتبار و پشتیبانی بایننس به عنوان بزرگترین صرافی ارز دیجیتال جهانی در موفقیت این شبکه انتقال نیز تأثیر قابل توجهی داشته است. با این حال تا به امروز بایننس اسمارت چین با توجه به ماهیت فعالیت متمرکز بارها مورد انتقاد قرار گرفته است.
ERC۲۰
ERC۲۰ استانداردی است که توسط بلاک چین اتریوم استفاده میشود و با پشتیبانی از قراردادهای هوشمند، ERC20 هم اکنون کاربردهای بسیاری پیدا کرده است. لازم به ذکر است که کارمزد شبکه انتقال ERC20 با ارز دیجیتال بومی اتریوم یعنی ETH پرداخت میشود.
به دلیل محبوبیت گسترده ERC20، توکنهای این استاندارد در اکثر کیف پولهای بازار از جمله تراست والت (Trust Wallet) و متامسک (MetaMask) پشتیبانی میشود.
آدرسهای ERC20 از ۴۲ کاراکتر تشکیل شده است و با ۰x آغاز میشوند:
۰x۷۱C۷۶۵۶EC۷ab۸۸b۰۹۸defB۷۵۱B۷۴۰۱B۵f۶d۸۹۷۶F
مزایا و معایب ERC20
در حالی که کارمزدهای تراکنش و انتقال در این شبکه معمولاً بالا است، اما اتریوم از امنیت بسیار بالایی بهرهمند است و با توجه به جایگاه برتر آن، اکثر پروژههای غیرمتمرکز از ERC20 برای توکن خود استفاده میکنند.
همچنین ERC20 توسط بسیاری از برنامههای غیرمتمرکز مانند صرافیها و کیف پولهای ارز دیجیتال پشتیبانی میشود. بنابراین اگر از استفادهکنندگان این برنامهها هستید، انتقال بر بستر اتریوم میتواند انتخاب مناسبی برای شما باشد.
TRC۲۰
شبکه انتقال TRC20 برای ارز دیجیتال ترون است و از قراردادهای هوشمند بهره میبرد. ترون همانند اتریوم این امکان را به توسعهدهندگان و کاربران میدهد تا به راحتی توکنهای دیجیتالی خود را با این استاندارد ایجاد و عرضه کنند. انجام تراکنشها با این استاندارد نیازمند پرداخت کارمزد با ارز دیجیتال TRX است.
شبکه ترون برای این استاندارد کیف پول اختصاصی خود را به نام ترون لینک (TronLink) عرضه کرده است و علاوه بر آن، کیف پولهای محبوب دیگری مانند تراست والت (Trust Wallet) از توکنهای TRC20 پشتیبانی میکنند.
آدرس TRC20 معمولاً از ۳۴ کاراکتر تشکیل شده است و با T شروع میشود:
TQwCQcJ۱NsmwiMCejJeub۷XyYidPv۴uGC۸
مزایا و معایب TRC20
دلیل اصلی محبوبیت این شبکه، کارمزدهای بسیار پایین و سرعت بالای آن است که TRC20 را به گزینهای مناسب برای نقل و انتقال ارزهای دیجیتال تبدیل میکند.
در مقایسه با TRC20 ،ERC۲۰ از امنیت کمتری برخوردار است و پلتفرمها و کیف پولهای کمتری از آن پشتیبانی میکنند.
Nep-۵
شبکه انتقال نئو از استاندارد توکن NEP5 استفاده میکند که آن را میتوانیم مشابه استاندارد ERC20 اتریوم بدانیم. این استاندارد توکن هم اکنون به طور گسترده در اکوسیستم نئو استفاده میشود و شاهد عرضه پروژهها و توکنهای دیجیتالی مختلفی براساس آن هستیم.
کیف پول گاردا (Guarda) و فری والت (FreeWallet) دو نمونه از کیف پولهایی هستند که از توکنهای NEP5 پشتیبانی میکنند.
مزایا و معایب NEP5
علاوه بر سرعت بالا و کارمزد پایین در معامله و انتقال ارز، هزینه ایجاد و عرضه توکنهای دیجیتالی با NEP5 نسبت به شبکههای دیگر مانند اتریوم بسیار کمتر است. موضوعی که توانسته است توجه توسعهدهندگان را به خود جلب کند و هم اکنون برنامههای غیرمتمرکز متنوعی مانند صرافیهای غیرمتمرکز و پلتفرمهای وام دهی در اکوسیستم نئو فعال شدهاند.
با این حال نئو نسبت به شبکههای انتقال محبوب دیگر مانند اتریوم و بایننس کمتر شناخته شده است و از امنیت کمتری برخوردار است.
OMNI
اومنی از جمله اولین پروتکلهای زنجیره جانبی ساخته شده بر روی بلاک چین بیت کوین به شمار میرود و به عنوان یک شبکه انتقال ارز کاربرد پیدا کرده است. در حالی که ساخت توکن به کمک اومنی امکانپذیر است، اما معمولا از آن برای انتقال استیبل کوین تتر (USDT) استفاده میشود.
مزایا و معایب OMNI
با توجه به اینکه اومنی یک پروتکل لایهای برای شبکه بیت کوین است، تراکنش و نقل و انتقال توکنهای OMNI در صرافی و کیف پولهای پشتیبانکننده بیت کوین قابل انجام است که منجر به استفاده راحت از آن میشود.
در حالی که تتر برای اولین بار بر روی بستر این شبکه عرضه شد، اما هم اکنون اومنی گزینه چندان مناسبی برای انتقال تتر به شمار نمیرود. زیرا علاوه بر سرعت و امنیت کمتر نسبت به دیگر شبکههای مدرن انتقال، انتقال تتر با اومنی میتواند کارمزد بالایی نیز داشته باشد.
در این مقاله تنها چند نمونه از شبکههای انتقال آورده شده است و امروزه تنوع زیادی در این شبکهها وجود دارد. بنابراین باید قبل از انتخاب یک شبکه به مواردی مانند کارمزد تراکنش، سرعت و امنیت انجام تراکنش توجه داشته باشید تا بتوانید بهترین شبکه را برای انتقال سریع و به صرفه ارز دیجیتال خود انتخاب کنید.
فاکتورهای مهم در انتخاب شبکههای انتقال ارز دیجیتال
در حالی که برخی کیف پولها تنها از یک شبکه پشتیبانی میکنند، اما در اکثر صرافی و ولتها این امکان به شما داده میشود تا با توجه به نیاز خود یک شبکه را برای انتقال ارز انتخاب کنید.
انتخاب بهترین شبکه انتقال برای انجام تراکنش به موارد مختلفی بستگی دارد، مواردی که برخی از مهمترین آنها را در ادامه آوردهایم.
هزینه
یکی از دلایل اصلی استفاده از شبکههای انتقال به جای شبکه اصلی ارز، کاهش کارمزدها است. به عنوان نمونه، انتقال بیت کوین بر بستر شبکه بایننس میتواند هزینه کمتری نسبت به انتقال بیت کوین بر بستر بلاک چین اصلی آن داشته باشد.
امروزه اکثر بلاک چینهای جدید بازار مشکل کارمزد را حل کردهاند و بسیاری از شبکههای انتقال مانند بایننس و ترون از کارمزد کمی بهرهمند هستند. در این بین اما اتریوم به عنوان یک شبکه انتقال پرهزینه شناخته شده است و در زمان اوج استفاده از این شبکه کارمزدها ممکن است تا دهها دلار نیز برسند.
شبکههای انتقال در تراکنشهای خرد اهمیت بسیاری پیدا میکنند زیرا هزینهها را به میزان قابل توجهی کاهش میدهند.
سرعت
سرعت انجام تراکنش دیگر موضوع مهم در انتقال ارز دیجیتال است. در برخی از زمانها ما نیازمند پرداخت هزینه محصول یا خدمات با ارز دیجیتال هستیم و این تراکنشها باید در سریعترین زمان انجام شوند.
مدت زمان تأیید تراکنش در هر شبکه متفاوت است و در هنگام بررسی سرعت شبکههای انتقال، باید به مقیاسپذیری و توان پردازش شبکه توجه داشته باشید. به عنوان مثال در حالی که شبکه اتریوم توان پردازش ۱۵ تراکنش در ثانیه را دارد، در شبکه بایننس این عدد به ۱۲۰ تراکنش در ثانیه میرسد.
همچنین زمان بلاک در اتریوم ۱۳ ثانیه است، در حالی که این زمان در شبکه بایننس اسمارت چین به ۳ ثانیه رسیده است. بنابراین شبکه بایننس اسمارت چین نسبت به اتریوم شبکهای سریعتر است.
با این وجود لازم به ذکر است که تراکنشها در تقریباً تمامی شبکههای محبوب جهانی نهایتاً در عرض چند دقیقه انجام میشوند و برای کاربران معمولی بازار ارزهای دیجیتال سرعت بیشتر تفاوت چندانی ایجاد نمیکند.
کاربردها
اخیراً توجهات به امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و برنامههای غیرمتمرکز (Dapp) افزایش پیدا کرده است و بسیاری از خدمات متنوع این بخش مانند کیف پولها، صرافیها و بازیهای غیرمتمرکز، برنامههای مالی مانند وام و وام دهی، استیکینگ و موارد دیگر استفاده میکنند.
اگر شما نیز به این برنامهها علاقهمند هستید، مهم است به شبکهای که در آن فعالیت دارند توجه داشته باشید. هم اکنون شبکه اتریوم بزرگترین فضای غیرمتمرکز را ارائه میدهد و اکثر پروژه و برنامهها در آن اجرا میشوند؛ پس این شبکه انتقال گزینه مناسبی برای کاربران این برنامهها خواهد بود.
پشتیبانی در کیف پول و صرافی
در حالی که انتقال توکن برخی شبکهها به شبکههای دیگر امکانپذیر است، اما محدودیتهایی نیز وجود دارد. به عنوان مثال توکن BEP20 را نمیتوانید به آدرس شبکه ERC20 منتقل کنید.
با توجه به این موضوع، مهم است از شبکهای استفاده کنید که اکثر کیف پولها و صرافیها از آن پشتیبانی میکنند تا مجبور به پرداخت هزینههای اضافی تبدیل توکنها نشوید.
بایننس اسمارت چین، اتریوم و ترون محبوبترین شبکههای انتقال هستند که در اکثر صرافی و کیف پولهای ارز دیجیتال پشتیبانی میشوند.
شبکههای انتقال در مواردی مانند الگوریتم اجماع، استاندارد توکن، کارمزد، سرعت، امنیت و مقیاسپذیری با یکدیگر متفاوت هستند.
شبکههایی که کارمزد کمی دارند برای انجام تراکنشها گزینه بهتری هستند. بایننس اسمارت چین (BEP20) و ترون (TRC20) دو نمونه از این شبکهها هستند که علاوه بر کارمزد کم، از امنیت بالایی نیز برخوردار هستند.
با توجه به نیاز متفاوت کاربران و موارد استفاده متنوع از ارزهای دیجیتال، شبکههای انتقال ارز دیجیتال مختلفی ایجاد شده است که هرکدام اهداف و مزایای خود را دارند.
بله امکان ارسال برخی ارزها در چندین شبکه وجود دارد. به عنوان مثال استیبل کوین تتر را میتوان بر بستر شبکههای مختلفی از جمله ERC20 ،BEP۲۰ و TRC20 منتقل کرد.