تاثیر عرضه و تعداد واحدها در قیمت ارزهای دیجیتال چیست؟

بر اساس قانون عرضه و تقاضا که برای تمام دارایی‌ها صدق می‌کند، تعداد واحدهای موجود یک ارز دیجیتال یا همان عرضه در قیمت آن ارز تاثیر مستقیم دارد. برخی از ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین عرضه محدود دارند و برخی دیگر مانند دوج‌کوین به صورت نامحدود استخراج خواهند شد. در این مقاله به زبان ساده به بررسی تاثیر عرضه در قیمت ارزهای دیجیتال می‌پردازیم.

۱- محدود بودن عرضه؛ خوب یا بد؟

محدود بودن عرضه در برخی از ارزهای دیجیتال، ویژگی مثبت است یا منفی؟

جواب به این سؤال یکی از پر حاشیه‌ترین بحث‌هایی است که در حوزه ارزهای دیجیتال صورت می‌گیرد. از طرف دیگر شرکت‌های فعال در زمینه ارزهای دیجیتال، رویکردهای متفاوتی را در ایجاد دارایی‌های دیجیتال خود اتخاذ می‌کنند.

بزرگ‌ترین ارز دیجیتال جهان، بیت کوین، نرخ عرضه ثابت ۲۱ میلیون واحد بیت کوین دارد. آوریل سال ۲۰۱۸ اعلام شد که بیش از ۸۰ درصد آن استخراج شده است. با کاهش تعداد بیت کوین‌هایی که قابلیت استخراج دارند، و با در نظر گرفتن این مسئله که در آینده‌ای نه چندان دور این تعداد به صفر خواهد رسید، باید گفت که هنوز راه زیادی تا پایان عرضه کامل تمام بیت کوین‌ها فاصله‌ داریم. در واقع درصورتی‌که شرایط دستخوش تغییر نشود، استخراج سکه‌های جدید احتمالا تا سال ۲۱۴۰ ادامه خواهد داشت.

طرفداران عرضه محدود در ارزهای دیجیتال، مانند نمونه‌ای که در بیت کوین مشاهده کرده‌ایم، این مسئله را عنوان می‌کنند که، عرضه محدود باعث کمیابی این دارایی‌های دیجیتال خواهد شد. عرضه کمتر مساوی است با تقاضای بیشتر و تقاضای بیشتر که قیمت بالاتر را به دنبال خواهد داشت. این دسته از طرفداران همچنین بر این باورند که عرضه محدود باعث می‌شود که ارزهای دیجیتال، در مقایسه با سیستم‌های مالی جهانی متفاوت و منحصربه‌فرد باشند. چراکه در این سیستم‌ها، بانک‌ها قادرند تا به‌وسیله به‌کارگیری رویکردهایی نظیر «تسهیل کمی»، پول بیشتری را چاپ کنند و این مسئله موجب وقوع پدیده‌ای به نام «تورم» خواهد شد. تورم در نهایت باعث می‌شود تا پول رایجی که امروز در جیب شماست، ارزشی به‌مراتب کمتر از پولی را داشته باشد که پیش‌تر در اختیار داشتید.

اما از نقطه‌نظر مقبولیت و کاربرد این نوع ارزهای دیجیتال، عرضه محدود مخالفانی هم دارد. مخالفان بر این عقیده‌اند که این مسئله مانعی است در مقابل خرج کردن ارزهای دیجیتال توسط مردم، بدین ترتیب این ارزها به‌وسیله‌ای برای سفته‌بازی تبدیل می‌شوند. «بلومبرگ» در مقاله‌ای می‌نویسد:

اگر عرضه یک کالا محدود باشد، کاهش ارزش آن امکان‌پذیر نیست و این موضوع موجب می‌شود که دارندگان ارزهای دیجیتال خطر صبر برای خرید ارزان‌تر کالاهای خود را به جان بخرند. وقتی‌که صحبت از ارزهای رایج می‌شود، تورم، افراد را مجبور می‌کند که پول نقد نزد خود نگه ندارند چراکه باوجود تورم، هرچقدر پول بیشتری در جیب مردم باقی بماند، قدرت خرید بیشتری از آنها گرفته می‌شود.

۲- بیت کوین تورم منفی دارد؟

آیا بیت کوین تورم منفی دارد و آیا ضد تورمی بودن بد است؟

لزوماً نمی‌توان گفت که تورم منفی بد خواهد بود. تورم منفی به ارزهای دیجیتال کمک می‌کند که ارزشمند باقی بمانند.

تورم منفی، به معنای کاهش میزان پرداختی شما برای کالاها و خدماتی است که قصد خریدشان را دارید. تورم منفی، متضاد کلمه تورم است. تورم، همان جوابی است که وقتی با خود فکر می‌کنید چرا قیمت اجناس سوپرمارکت در حال افزایش است، می‌شنوید. هرچند در یک اقتصاد سنتی، تورم منقی یک ویژگی مشکل‌سازی به‌حساب می‌آید، در حوزه ارزهای دیجیتال، چندان هم بد نیست.

تورم از آن‌ جهت یک مشکل است که پس از یک دهه با ده میلیون‌ تومان پس اندازه شما در گاوصندوقتان، قدرت خرید کاهش یافته و چیزی به‌مراتب کم‌ارزش را خریداری می‌کنید. با نگاهی سرسری به شاخص تورم در ایالات‌ متحده، آن‌هم کشوری که تورم در آن پایین‌ است، می‌توان مشاهده کرد که یک دلار در سال ۱۹۱۳، ارزشی معادل ۲۵.۴۳ دلار فعلی را داراست.

«برایان کوران» از «بلاکنومی»، می‌نویسد:

بازارهای تورمی همچنین باعث به وجود آمدن «سطوح بالایی از قروض» می‌شوند؛ در این شرایط اقتصادها با بیش از مبلغی که توانایی پرداختش را داشته باشند، روبه‌رو خواهند شد. این مسئله از طرف دیگر می‌تواند باعث به وجود آمدن شرایط مفرط شود. به‌عنوان‌مثال در زیمباوه، نرخ تورم از ۵۹ درصد در سال ۲۰۰۰، به رقم نجومی ۸۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ درصد، بله درست خواندید، هشتاد میلیارد درصد، در سال ۲۰۰۸، رسید.

ونزوئلا، کشوری که در بحران سیاسی به سر می‌برد و ناآرامی‌هایی را تجربه می‌کند، به دلیل همین «ابر تورم» به یکی از بازارهای بزرگ در حوزه ارزهای دیجیتال تبدیل‌ شده. تا جایی که یکی از تاجران ونزوئلایی در گفتگو با رویترز می‌گوید:

هرچند قیمت بیت کوین بی‌ثبات است، اما بازهم از ارزهای ملی ما ایمن‌تر است.

ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین که از عرضه محدودی برخوردارند، عموماً توسط برخی از اقتصاددان‌ها با عنوان «طلای دیجیتال» نام‌برده می‌شوند. در نتیجه، بااینکه قیمت کالاها کاهش می‌یابد، اما در مقابل، ارزهای دیجیتال، ازنقطه‌نظر ذخیره ارزش می‌توانند با افزایش رو به رو شوند. حامیان کاهش قیمت نیز میگ‌ویند این مسئله نسبت به اتفاقاتی که در اقتصاد امروز جهان شاهدش هستیم، از ثبات بیشتری برخوردار است.

اتریوم از طرف دیگر در میزان عرضه محدودیت ندارد، اما به‌جای آن سالانه مقدار مشخصی واحد جدید استخراج می‌شود. این موضوع باعث تورمی شدن اتریوم می‌شود.

۳- تاثیر دارایی‌های ضد تورمی بر رفتار مصرف‌کنندگان

چگونه دارایی‌هایی با تورم منفی و نرخ عرضه ثابت، بر رفتار مصرف‌کنندگان تأثیر می‌گذارند؟

بسیاری از اقتصاددان های جهان بر این اصل پایبند هستند که تا پیش از کاهش ارزش پول به‌واسطه تورم، باید آنها را خرج کرد. قروض، به شکل وام و کارت‌های اعتباری، بسیاری شایع‌اند و این شیوع در سطح دولت‌ها نیز دیده می‌شود.

کالاهایی که قیمتشان در طول زمان کاهش می‌یابد، دارندگان را مجاب می‌کنند که دارایی‌های شان را هوشمندانه‌تر خرج کنند تا بتوانند در آینده از سرمایه‌های باقی‌مانده‌شان بهتر استفاده کنند. اما همان‌طور که «جورج گوییدو هالسمن»، از کالج اقتصادی اتریش می‌گوید، این بدان معنا نیست که دارندگان ارزهای دیجیتال هیچ‌گاه سرمایه‌های خود را خرج نمی‌کنند. این مصرف‌کنندگان با این‌وجود نیز پول‌های خود را صرف خرید ضروریاتی نظیر سوخت، غذا و دیون خود می‌کنند و از طرف دیگر به‌طور کامل مطلع‌اند که این مسئله می‌تواند در طول سال‌های آتی ارزان‌تر برایشان تمام شود، اما موضوع اصلی در این میان، ضرورت است.

به‌علاوه در اقتصادهایی که دارای واحد پول ضد تورمی هستند، شما این فرصت را دارید که خود را در یک رستوران شیک مهمان کرده و به سینما بروید. هالسمن اذعان دارد که در چنین دارایی‌های دیجیتالی، دارندگان آنها نمی‌توانند یک شبه پول‌های خود را خرج نمایند، بلکه باید پیش از خرید چیزی که واقعاً نیاز چندانی به خرید آن ندارند، چندین و چند بار فکر کنند.

از طرف دیگر می‌تواند باعث تغییر در رابطه عموم با قروض شود و آنها را نسبت به اخذ وام برای خرید ماشین‌های آن‌چنانی و تلویزیون‌های چند ده اینچی، بیل تر می‌کند. چراکه مردم می‌فهمد با هر بازپرداخت ماهیانه، ارزش پرداخت‌های آنها بالاتر می‌رود.

۴ – معایب تورم منفی چیست؟

به‌مانند یک ابَر تورم، با منفی‌تر شدن تورم، اوضاع وخیم و وخیم‌تر می‌شود. به دلیل تمایل کمتر افراد نسبت به خرج کردن پول، تقاضا کاهش می‌یابد و در عین‌حال، قیمت‌ها نیز دچار تلاطم می‌شوند. به دلیل کمتر شدن افرادی که تمایل به خرید کالا و دریافت خدمات دارند، حقوق‌ها نیز در معرض خطر کاهش قرار می‌گیرند و مولد بودن اقتصاد روبه‌زوال حرکت خواهد کرد. در پایان نیز می‌تواند موجب بیکار شدن همزمان شرکت‌ها شود.

این وضعیت را می‌توان به وضعیت «صبر کن و ببین» توصیف نمود، جایی که شرکت‌ها و مشتری‌ها منتظر می‌مانند تا ببینند کدام طرف اول از همه حرکت خواهد کرد. کسب‌وکارها برای جلب نظر مشتری، مدام قیمت‌های خود را کاهش می‌دهند، اما مردم پول‌های خود را خرج نمی‌کنند، چراکه منتظر کاهش بیشتر قیمت‌ها هستند. در نهایت، این خطر وجود دارد که هیچ‌چیز دست هیچ‌یک از طرفین را نگیرد.

بار دیگر برگشتیم بر سر نقطه‌نظر هالسمن از دانشکده اقتصاد اتریش مبنی بر اینکه مردم هنوز مجبورند تا کالاهای اساسی خود را خریداری کنند. وی بر این عقیده است تا وقتی‌که یک ارز یا یک اقتصاد بر پایه قروض پایه‌ریزی نشده باشد، سطوح مختلف رکود قیمت به‌منظور کنترل کاهش قیمت‌ها، پایدار خواهند شد.

در این صورت، ارزهای دیجیتال به بن‌بست می‌رسند. یک ارز چطور می‌تواند برای جلب نظر و استفاده جریان اصلی مبادله شود، بدون آنکه آنها این حقیقت را نادیده بگیرند که ارزششان در آینده بیشتر نیز خواهد شد؟ برخی از حامیان مانند یکی از نویسندگان وب‌سایت «مدیوم»، اعلام می‌کنند که علاج این اتفاق، خرید به‌وسیله ارزهای دیجیتال و بلافاصله خرید ارزهای دیجیتال بیشتر به‌وسیله پول‌های رایج است. اگر چیزهای کوچک مانند قهوه و ناهار به‌وسیله ارزهای دیجیتال خریداری شوند، می‌تواند باعث تبلیغ کارایی آنها و بالا رفتن میزان تقاضا شود. در این میان پذیرش این ارزها به‌عنوان یک روش پرداخت برای کالاهای بیشتری نیز ضروری است.

۵ – پایان ضرب سکه!

اگر دیگر بیت کوین برای استخراج وجود نداشته باشد، چه اتفاقی خواهد افتاد؟

اول از همه باید بگوییم که نیازی نیست تا در این رابطه نگران باشید. این اتفاق تا ۱۲۰ ساله شدنمان رخ نخواهد داد.

در این صورت تنها ماینرها هستند که تأثیر می‌پذیرند. در حال حاضر آنها برای استخراج هر بلاک جایزه دریافت می‌کنند، اما این جایزه‌ها رفته‌رفته کاهش‌یافته تا زمانی که دیگر عرضه‌ای در میان نباشد. «ساتوشی ناکاموتو»، خود این مسئله را پیش‌بینی کرده بود، با رسیدن به بلاک انتهایی، تعهد و مسئولیت ماینرها از جایزه بلاک‌ها به کارمزد تراکنش‌ها تغییر پیدا خواهد کرد. با رسیدن به زمانی که دیگر بلاکی برای استخراج نمانده باشد، مصرف‌کنندگان مجبورند تا برای اطمینان از انجام سریع درخواستشان، کارمزد بیشتری بپردازند.

باوجود ثابت ماندن تعداد بیت کوین‌ها و کاهش قیمت، بخش‌پذیری نقش بسیار مهمی را در نگه‌داشتن عرضه در سطح قابل قبولی ایفا خواهد کرد. بیت کوین دارای هشت مرتبه اعشاری است. ناکاموتو این قابلیت را در پاسخ به نیاز کاربران مبنی بر انجام خریدهای کوچک در بیت کوین قرار داده است.

توکن های اتریوم دارای هجده مرتبه اعشاری هستند. این قابلیت برای اتریوم بسیار مهم است، چراکه می‌توان به‌راحتی اتریوم را با هر ارز دیجیتال دیگر، با قیمت متفاوت معامله نمود.

طی گذر زمان، بخش‌پذیری، نقش مهم‌تری را ایفا خواهد کرد. نقشی که حتی تصور آن را نیز نخواهید کرد. نزدیک به دو سال پیش در سال ۲۰۱۷، یک گزارش اعلام نمود که چیزی در حدود ۳.۸ میلیون بیت کوین گم‌شده‌اند. این یعنی هجده درصد از تمام بیت کوین‌هایی که قرار است وجود داشته باشند، و صد در صد این میزان تا حال بیشتر نیز شده است.. گم‌شدن، دزدیده شدن و نابود شدن ازجمله این فاکتورها هستند.