تراکنش‌های تایید نشده (Unconfirmed Transactions) چیست؟

ابتدا به نحوه چگونگی انجام یک تراکنش در بلاک چین (برای مثال بلاک چین بیت کوین) نگاهی بیاندازیم.

در مرحله اول برفرض مثال شما می‌خواهید بخشی از بیت کوین‌هایتان را از کیف‌پول‌‌تان به کیف‌ پول دوستتان ارسال کنید، پس برای یک تراکنش درخواست می‌دهید و برای آن کارمزد معینی مشخص می‌کنید.

در مرحله دوم تراکنش شما به تمامی مشارکت‌کنندگان در شبکه (نودها) ارسال می‌شود، ولی دقت داشته باشید که این تراکنش هنوز در بلاک خاصی قرار نگرفته است.

در مرحله سوم نودها بر اساس پروتکل‌های شبکه که سازنده شبکه آن‌ها را تعیین کرده، تراکنش‌ها را ارزیابی و تایید (Validate) می‌کنند. مثلا یکی از این تاییدها به این منظور انجام می‌شود که جلوی شما را از دو بار خرج کردن بگیرد.

در مرحله چهارم تراکنش‌های تایید شده و رد شده از فیلتر پروتکل‌ها، با توجه به سایزی که دارند و توسط ماینرها درون بلاکی که ساخته می‌شود، قرار گرفته و به‌وسیله یک هش قفل می‌شوند.

در مرحله پنجم با حل شدن این بلاک توسط ماینر‌ها و پیدا شدن هش آن، بلاک توسط ماینری که آن را حل کرده در شبکه منتشر می‌شود.

در مرحله ششم پس از انتشار بلاک، نودها یا همان مشارکت‌کنندگان شبکه با ثبت و تایید این بلاک جدید، اولین تاییدیه را برای تراکنش ثبت می‌کنند.

با این حال چرا برخی از تراکنش‌ها تایید نمی‌شوند؟

در مرحله دوم که تراکنش شما به همراه درخواست تراکنش افراد دیگر ارسال می‌شود، از بین این تراکنش‌ها نوعی گزینش صورت می‌گیرد. برای درک راحت‌تر این موضوع، یک کارخانه عروسک‌سازی را فرض کنید، به‌طوری که کیفیت هر محصول آن با دیگری متفاوت است. حین تولید همه عروسک‌ها در یک سالن جمع‌آوری شده و برخی مسئول ارزیابی محصولات (Validator) هستند. این افراد در ابتدا عروسک‌هایی که ظاهر بهتری دارند و به نظر بهتر از بقیه می‌رسند را انتخاب می‌کنند و آن‌ها را بررسی می‌کنند. پس از انتخاب این عروسک‌ها آن‌ها را در جعبه قرار داده و بسته‌بندی و آماده ارسال می‌کنند. تراکنش‌های تایید نشده هم مثل عروسک‌های منتظر در این سالن هستند تا کسی آن‌ها را برداشته و بررسی کند.

شاید تا اینجای کار متوجه قضیه شده باشید. در مرحله دوم که تراکنش شما و بسیاری از افراد دیگر در شبکه ارسال می‌شود، ماینرها تراکنش‌هایی که کارمزد بالاتری دارند را انتخاب کرده و در بلاک‌ها قرار می‌دهند. یعنی با اختصاص کارمزد بالاتر به تراکنش‌ها شانس بالاتری برای انتخاب شدن در بلاک بعدی دارید و در صورتی که کارمزد تراکنش شما خیلی کم باشد، شاید روزها طول بکشد که ماینرها تراکنش شما را در بلاک خاصی قرار بدهند.

در صورتی که اشتباهی به یک تراکنش کارمزد کم یا صفر را اختصاص داده‌ باشید، تراکنش شما هفته‌ها به طول می‌انجامد و تنها با استفاده از یک‌سری تکنیک می‌توانید تراکنش را لغو کرده و مبلغ را به حساب برگردانید؛ ولی این تنها در صورتی امکان‌پذیر است که تراکنش شما هیچ تاییدی (Confirmation) نگرفته باشد.

یک احتمال دیگر هم وجود دارد. ممکن است شبکه بیت کوین شلوغ باشد و ماینرها تنها تراکنش‌های با کارمزد بالاتر را تایید کنند. این اتفاق در دسامبر سال ۲۰۱۷ رخ داد و کارمزد شبکه تا ۳۰ دلار هم بالا رفت؛ چیزی که برای انجام تراکنش‌های کوچک اصلا منطقی به نظر نمی‌رسید.

بلاک چین بیت کوین در زمان ایجاد هر بلاک محدودیتی قائل شده است، بطوریکه در هر روز تنها ۱۴۴ بلاک می‌تواند ایجاد شود. حال اگر تراکنش‌ها در شبکه بسیار زیاد باشد و با توجه به اینکه هر بلاک سایز مشخصی (۱ مگابایت) دارد، تراکنش‌ها باید در یک صف طولانی بایستند تا نوبت آن‌ها برای وارد شدن به بلاک‌های جدید برسد.

با تراکنش‌های تاییدنشده چکار کنیم؟

۱- تسریع تراکنش‌ها

با استفاده از برخی نرم‌افزارها یا سرویس‌های آنلاین می‌توانید به تراکنش‌هایی که مدت‌هاست تایید نشده‌اند سرعت بخشیده و با افزایش کارمزد آن‌ها نظر ماینرها را جلب کنید تا سریعتر تاییدیه بگیرند.

یکی از این سرویس‌ها سایت ViaBTC است که هم سرویس‌دهی رایگان و هم سرویس‌های پولی دارد. با وارد کردن آدرس تراکنش می‌توانید از این سرویس استفاده کنید. البته توجه داشته باشید برای استفاده از این سرویس باید ۱۰,۰۰۰ ساتوشی به ازای هر کیلوبایت را به عنوان کارمزد حداقل اختصاص داده باشید.

سرویس دیگری که با در نظر گرفتن سایز تراکنش و قیمت بیت کوین از شما مبلغی جهت انجام سریع تراکنش دریافت می‌کند، سایت BTC.com است. این سرویس احتمال انجام تراکنش در یک ساعت را تا ۷۵ درصد و در ۴ ساعت را تا ۹۸ درصد افزایش می‌دهد و در صورتی که تراکنش در ۱۲ ساعت تایید نشود، کل مبلغ پرداختی به حساب پرداخت‌کننده برگردانده می‌شود.

۲- رها کردن آن‌‌ها

می‌توانید هیچ کار خاصی انجام نداده و منتظر بمانید. در صورتی که ۲ الی ۳ هفته از تراکنش گذشته و تایید نشده باشد، تراکنش شما منقضی شده و یا فراموش خواهد شد و بیت کوین‌هایتان به کیف پول مبدا برخواهد گشت.

۳- استفاده از قابلیت RBF

در ابتدا باید مطمئن شوید که تراکنش شما هنوز تاییدیه‌ای دریافت نکرده است. برای این مورد باید از کیف پولی استفاده کرده باشید که از قابلیت RBF یا جایگزینی کارمزدها(replace-by-fee) پشتیبانی می‌کند. در این صورت شما می‌توانید تراکنش جدیدی با کارمزد بالاتر به شبکه ارسال می‌کنید.