وزارت صحت عامه (بهداشت عمومی) افغانستان و چندین شرکت داروسازی این کشور، برای مبارزه با داروهای تقلبی از بلاک چین فنتوم (Fantom) استفاده خواهند کرد.
به گزارش کوین تلگراف، مطابق اظهارات بنیاد فنتوم در تاریخ ۶ ژوییه (۱۶ تیر)، بلاک چین این شرکت که اپرا (Opera) نام دارد، برای ردگیری ۸۰هزار واحد از ۴ محصول دارویی متفاوت در افغانستان بهکار گرفته خواهد شد و مقیاس این سیستم در اواخر سال و بعد از طی شدن دوره آزمایشی، برای پوشش دادن محصولات بیشتر افزایش خواهد یافت.
در اولین دوره، ۵۰هزار محلول ضدعفونیکننده دست، ۱۰هزار کرم مفاصل، ۱۰هزار قرص کوفول (Kofol) و ۱۰هزار کرم پای دیوآکیر (Diaocare) مورد ردگیری قرار خواهد گرفت. این سیستم بهمنظور حل مشکل داروهای تقلبی در افغانستان بهکار گرفته خواهد شد.
طبق اعلام شرکت فنتوم، پلیس افغانستان در سال ۲۰۱۷ حدود ۱۰۰ تن داروی تقلبیِ تاریخگذشته یا غیراستاندارد را توقیف کرده است. این شرکت امیدوار است که با ردگیری این محصولات بر روی زنجیره بلاک چین خود، رد غیرقابل تغییری را خلق کند که با آن دستکاری اقلام دارویی در زمان جابهجایی در زنجیره تأمین ممکن نباشد.
محصولات رهگیریشده در این سیستم، مجهز به یک برچسب ارسال هستند که در هر مرحله از روند توزیع، اسکن خواهد شد. هر بار که این برچسب اسکن شود یک تابع هش متشکل از نام محصول، شماره سری، تاریخ انقضا و دیگر جزئیات محصول با یک برچسب زمانی (Timestamp) بر روی بلاک چین ذخیره خواهد شد.
هش یک تابع غیرقابلبازگشت ریاضی است. زمانی که یک داده (پیام، فایل و …) به آن وارد میشود، در سمت خروجی یک رشته متنی متشکل از حروف و اعداد ساخته میشود. با استفاده از خروجی هش ممکن نیست بتوان پیام را حدس زد و به همین دلیل به این نوع توابع «برگشتناپذیر» میگویند. با هر تغییر در داده، هش بهطور کلی تغییر میکند. این رشته حرفی – عددی به افراد اجازه میدهد مشخص کنند که آیا داده دریافتی با دادهای که هش از روی آن محاسبه شده است، مطابقت دارد یا خیر.
پیادهسازی این فناوری و اجرای دوره آزمایشی، نتیجه همکاری بین شرکت بلاک چینی فنتوم، وزارت صحت عامه افغانستان و شرکتهای دارویی بلیس جیویاس (Bliss GVS)، رویال استار و نابروس فارما (Nabros Pharma) است. فنتوم همچنین در حال ساخت یک سیستم مدیریت اسناد پزشکی و بیمارستانی مبتنی بر بلاک چین برای وزارت بهداشت است. مایکل کنگ (Micheal Kong)، مدیر ارشد فناوری اطلاعات شرکت فنتوم به کوین دسک گفت:
سیستم مدیریت اسناد پزشکی در حال ساخت، با استفاده از فناوری بلاک چین ما، در گام اول اجازه ثبت ورودیهای اشتباه را نمیدهد و کاری خواهد کرد که افراد سودجو در مقابل ورودیهای اشتباهشان پاسخگو باشند. بزرگترین مسئله در کشورهای در حال توسعه، خود سیستمهای مدیریت اسناد پزشکی نیست، بلکه شناسایی نشدن محل مشکل و نداشتن یک مدرک مستدل برای اقدام علیه آن است.
بریک سکندری (Bariq Sekandari)، مدیر توسعه کسبوکار شرکت فنتوم، یکی از کسانی بود که نقشی کلیدی در شراکت فنتوم با دولت افغانستان داشت. او شرکت را برای افتتاح یک دفتر در این منطقه ترغیب کرد و برای هماهنگی با دولت، تیمی از افراد بومی را استخدام کرد. این همکاری در ماه نوامبر ۲۰۱۹ (آبان ۹۸) و پسازآن اعلام شد که وزیر صحت عامه افغانستان یک یادداشت تفاهم با شرکت فنتوم امضا کرد. کنگ و سکندری همچنین به کوین تلگراف گفتند که شرکت فنتوم در حال مذاکره با چند نهاد دولتی دیگر هم هست، اما از اعلام جزئیات این گفتگوها خودداری کردند.