علی میزانی: بازار ارزهای دیجیتال ۷ تریلیون دلاری خواهد شد/ ممنوعیت بیت کوین خسارت‌بار است!

علی میزانی اسکوئی که از سرمایه‌گذاران و کارشناسان مطرح ارزهای دیجیتال ایران است، به تازگی در مصاحبه‌ای جالب به سوالات مهمی درباره آینده ارزهای دیجیتال در جهان و ایران پاسخ داد. در ادامه ویدیو و متن کامل این مصاحبه را مشاهده می‌کنید.

آینده ارزهای دیجیتال در دنیا را چطور می‌بینید؟

همینطور که بارها در صحبت‌هایم گفته‌ام، نوع بشر در حال مهاجرت تدریجی از جهان واقعی به جهان مجازی است و این مهاجرت الزاماتی دارد.

شاسی نظام اقتصادی دنیا در حال تغییر است و ارزهای دیجیتال که بر مبنای فناوری بلاک چین هستند، آینده پول دنیا خواهند بود.

در حال حاضر (زمان مصاحبه) ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال دنیا چیزی بالغ بر ۳۰۰ میلیارد دلار است و این ارزش تا ۲.۵ سال آینده به بالای ۷ تریلیون دلار خواهد رسید. پس این یک فرصت بزرگی را برای کشورهای در حال توسعه فراهم می‌کند که بتوانند در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند و این می‌تواند یک میان‌بر اقتصادی برای آن‌ها باشد تا بتوانند درآمد خوبی کسب کنند.

آیا راهکاری برای رفع نگرانی‌ها در مورد تضعیف پول ملی کشور و پولشویی با استفاده از ارزهای دیجیتال وجود داره؟

بله کاملا درست است. دولت یک سری نگرانی‌ها دارد. همانطور که آقای همتی رئیس بانک مرکزی هم فرمودند، چاپ و عرضه هر گونه پولی که پشتوانه ریال، یا طلا یا هر ارز دیگری داشته باشد، در انحصار بانک مرکزی است. ولی ارزهای جهان روا مثل بیت کوین هیچ وقت نمی‌توانند جایگزین پول ملی یک کشور شوند، به خاطر اینکه پول ملی کارکردهایی دارد که این نوع ارزها نمی‌توانند داشته باشند.

بیشتر ارزهای دیجیتالی که در دنیا رایج هستند، حکم طلای فضای مجازی را دارند و کارکردشان بیشتر سرمایه‌گذاری است. پس اگر مردم و دولت به شکل قانون‌مند و صحیح وارد این حوزه شوند و سرمایه‌گذاری کنند، نه تنها ارزش پول کشور را تضعیف نمی‌کند، بلکه می‌تواند باعث تقویت پول ملی کشور هم شود.

این که از ارزهای دیجیتال به عنوان ابزار مبادله استفاده می‌شود، تهدید برای پول ملی به حساب می‌آید؟

خیر برای آن‌ هم راهکارهایی وجود دارد. مثلا شما کشور سوئیس را در نظر بگیرید که مهد بانکداری دنیاست. اصولا اگر ارزهای دیجیتال بخواهند تهدیدی باشند، سوئیس یکی از اولین کشورهایی خواهد بود که ارزهای دیجیتال برایش تهدید است ولی عملا می‌بینیم که خیلی از پرداخت‌ها، حتی پرداخت‌های به دولت را به کمک کریپتوکارنسی ها و بیت کوین می‌توان به راحتی انجام داد.

راهکار هم این است که یک طرف ابزار معامله را پول رایج کشور قرار می‌دهند. مثلا در سوئیس شما وقتی با بیت کوین پرداخت می‌کنید، پولتان در مبدا تبدیل به فرانک سوئیس می‌شود و پرداخت انجام می‌گیرد. این می‌تواند راهکاری باشد که هم نوسانات قیمت گرفته شود و هم پول ملی تضعیف نمی‌شود. عملا ما در ایران می‌توانیم از این راهکار استفاده کنیم.

تهدید پولشویی در مورد ارزهای دیجیتال تا چه حدی جدی است؟

همه جای دنیا، خلافکارها برای این‌که بتوانند کارهای غیرقانونی خودشان را انجام دهند، راه‌هایی را پیدا می‌کنند.

طبیعی است که وقتی یک ابزار قدرتمند پیدا می‌شود، همانطور که کاربردهای مثبتش بالا می‌رود، کاربردهای منفی آن‌هم بالا است و خلافکارها می‌توانند از آن استفاده کنند.

اما مسئله اینجاست که غیرقانونی کردن یا عدم وجود قانون در این حوزه باعث می‌شود که این موضوع به سمت فعالیت‌های زیرزمینی کشیده شود و عملا شفافیت موضوع از بین برود و امکان پولشویی بیشتر شود.

راهکار این است: با شفاف‌سازی، قانونی‌کردن این حوزه و اجازه دادن به کارآفرین‌ها برای انجام مبادلات با صرافی‌ها، ضمن انجام دقیق KYC (احراز هویت) در این صرافی‌ها، می‌توان پولشویی را به حداقل رساند.

نظر شما در مورد نوسانات بالای قیمت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال و امکان مالباختگی در این حوزه چیست؟

این حرف کاملا درست است. حوزه ارزهای دیجیتال به خاطر این‌که در دوران طفولیت قرار دارد، حوزه بسیار پرریسکی است و مردم هیچ‌وقت نباید بدون مطالعه و بدون نظر کارشناسان خبره، وارد این حوزه شوند و نباید همه یا بخش بزرگی از سرمایه‌هایشان را وارد این حوزه کنند.

اما مسئله اینجاست که از همان زمانی که قیمت بیت کوین ۰.۰۶ دلار بود، تا امروز که قیمتش ۱۱ هزار دلار است، همیشه این نوسانات وجود داشته اما همیشه رو به بالا بوده.

من پیش‌بینی می‌کنم که تا انتهای سال ۲۰۲۱ قیمت هر واحد بیت کوین به رقمی بین ۱۵۰ هزار دلار تا ۳۰۰ هزار دلار برسد. پس این نوسانات وجود دارد اما دلیل نمی‌شود که ما به خاطر آن، مردم و دولت را از سرمایه‌گذاری در این زمینه بترسانیم و از برکات آن محروم کنیم.

برخورد قانونی با استخراج‌کنندگان ارزهای دیجیتال توسط دولت، با توجه به برق یارانه‌ای و اوج مصرفی که در تابستان هست را چطور ارزیابی می‌کنید؟

بله طبیعی است که برق و انرژی الکتریکی در یک کشور، یک کالای استراتژیک بوده و مدیریت صحیح آن خیلی مهم است. از طرف دیگر صنعت ماینینگ یکی از صنعت‌های استراتژیک برای اقتصاد آینده دنیاست که اگر ما از این صنعت غفلت کنیم، خسارت‌های خیلی بزرگی را خواهیم دید.

ریشه مشکلی که وجود دارد، متاسفانه سوء مدیریت و فضای مبهم قانونی در این زمینه است.

اجازه بدهید یک مقدار گذشته را بررسی کنیم.

یک و نیم سال پیش بود که تعدادی از فعالان این حوزه جمع شدند و یک همایشی را راه ‌انداختند به نام همایش رگولاتوری بلاک چین و رمزارزها. در این همایش از مسئولین خواهش کردند که ورود بکنند و برای این‌که فعالان این حوزه بتوانند به شکل قانون‌مند کارهایشان را انجام دهند، شفاف‌سازی صورت گیرد و قوانینی را وضع کنند.

پاسخی که بعد از ۱.۵ سال دریافت کردیم، عدم شفافیت، بلا تکلیفی و برخوردهای سلیقه‌ای بود. این عملا فضایی را به وجود می‌آورد که کسی نمی‌تواند در آن کاری انجام دهد.

حتی به جایی رسید که تعدادی از آن فعالین و صرافی‌هایی که در حال کار بودند، فیلتر شدند.

از یک طرف، ریاست محترم شورای عالی فضای مجازی، ماینینگ را از سمت دولت صنعت اعلام می‌کند. از طرف دیگر، گمرک ورود دستگاه‌های معدن کاوی و ماینینگ را ممنوع اعلام می‌کند و حتی بعضا سلیقه‌ای عمل می‌کند. از سمت دیگر، وزارت نیرو که قرار بود سه ماه پیش تعرفه برق این حوزه را اعلام کند، بدون هیچ پیش زمینه‌ای و بدون اعلام آن یک دفعه کارآفرینان این حوزه را قاچاقچیان انرژی خطاب می‌کند.

به خاطر سوء مدیریت، اول بی قانونی راه می‌اندازیم، بعد کارآفرینانی که سربازان اقتصادی این کشور هستند را قانون‌شکن و قاچاقی انرژی می‌نامیم.

از کارآفرین مجوز می‌خواهیم در حالی که بیرون مجوزی وجود ندارد. هیچ مجوزی وجود خارجی ندارد. کارآفرین یا باید قانون‌شکنی کند یا از کشور برود و اسمش را می‌گذاریم فرار مغزها. چیزی به نام فرار مغزها وجود ندارد. چیزی که وجود دارد، فراری دادن مغزها به خاطر سوء مدیریت است. همه‌اش تقصیر خودمان است.

اخیرا قرار شده کمیسیون اقتصادی دولت به حوزه استخراج ارزهای دیجیتال سامان دهد و آن را قانونی کند. آیا این خبر خوبی برای فعالان این حوزه نیست؟

بله. من هم این را از آقای همتی شنیدم. امیدوارم هر چه سریع‌تر این اتفاق بیافتد و نوش‌دارو بعد از مرگ سهراب نشود. خیلی ممنون می‌شوم که این زودتر اتفاق بیافتد چون تا همین الآن هم این صنعت خیلی آسیب دیده است.

از کمیسیون خواهش می‌کنم حتما اهمیت استراتژیک صنعت ماینینگ برای آینده کشور را در نظر بگیرند و قیمت‌های مصوب طوری باشد که کارآفرینان داخلی بتوانند با رقبای خارجی رقابت کنند. به هر حال این صنعت رقابتی است.

حتی باید این نکته لحاظ شود که کارآفرینان داخل کشور به سختی سخت افزارها را تهیه می‌کنند. پس باید همه چیز لحاظ شود و واقعا یک کارشناسی خوب نیاز دارد. اگر عدد تعیین شده طوری باشد که رقابتی نباشد، معادل کلمه «نه» هست (و فرقی با ممنوعیت نمی‌کند.)

آیا سرمایه‌گذاری نهادهای مالی و مردم باعث خروج ارز از کشور نمی‌شود؟

هر گونه سرمایه‌گذاری صحیح و درست در حوزه ارزهای دیجیتال، طی سال‌های آینده باعث بازگشت ده‌ها برابر سرمایه به کشور خواهد شد. خروج بی‌‌رویه ارز از کشور خطرناک است ولی ما هیچ‌وقت این نکته را در نظر نمی‌گیریم که جلوگیری از عدم ورود ارز به کشور به خاطر سوء مدیریتمان، به همان اندازه می‌تواند خطرناک باشد.

به عنوان مثال همین چند وقت پیش که قیمت بیت کوین ۳۰۰۰ دلار بود، به صندوق ذخیره ارزی پیشنهاد شد که یک بخشی از ذخیره خودش را تبدیل به سبدی از ارزهای دیجیتال کند. اکنون (در زمان مصاحبه) قیمت هر بیت کوین بالای ۱۱ هزار دلار است.

اگر همین چند ماه پیش سرمایه‌گذاری توسط مردم یا صندوق ذخیره ارزی اتفاق می‌افتاد، به عنوان مثال ۱ میلیارد دلار اگر سرمایه‌گذاری می‌کردیم، الآن این سرمایه‌گذاری ۳.۵ میلیارد دلار ارزش داشت. چیزی بالغ بر ۳۰ هزار میلیارد تومان سود می‌توانست داشته باشد. ما با سوء مدیریت جلوی این اتفاق را گرفته‌ایم. این معادل خروج ارز از کشور است.

وقتی به خاطر سوء مدیریت نگذاریم پول به داخل کشور وارد شود، مثل این است که به همان اندازه ارز از کشور خارج شده باشد. چه کسی پاسخگوی ۳۰ هزار میلیارد تومان خسارتی است که به این کشور وارد شده؟

دوستان عزیز، اخلال در نظام اقتصادی کشور فقط مربوط به خروج بی‌رویه ارز از کشور نیست، در مورد سوء مدیریت برای ورود ارز به کشور هم هست.

من به عنوان آینده پژوه و کارشناس ارزهای دیجیتال از مسئولین عزیزمان خواهش می‌کنم به این نکته توجه داشته باشند که اگر جلوی فعالیت قانونی مردم و دولت را بگیریم، تا ۲.۵ سال آینده به احتمال زیاد شاهد اخلال در نظام اقتصادی کشور، با خسارتی بالغ بر صدها میلیارد دلار به کشور خواهیم بود.

مصوبه سال گذشته شورای عالی مبارزه با پولشویی بانک مرکزی، معامله ارزهای دیجیتال را ممنوع اعلام کرده. لطفا نظرتان را در این خصوص بفرمایید.

آن مصوبه مخصوص بانک‌ها و موسسات مالی بوده نه عامه مردم. ولی به نظر من این مصوبه در آینده یکی از خسارت‌بارترین مصوبه‌های تاریخ اقتصاد این کشور نام خواهد گرفت. از مسئولین محترم خواهش می‌کنم که با نظارت و مشورت کارشناسان در این زمینه، در مورد مصوبه تجدید نظر کنند.