پروفسور دانشگاه هاروارد: این که بگوییم ارزهای دیجیتال ارزشی ندارند اشتباه است

کنث ساول روگوف (Kenneth Saul Rogoff)،‌ استاد اقتصاد در دانشگاه هاروارد و اقتصاددان ارشد سابق صندوق بین‌المللی پول، در مصاحبه اخیر خود با بیان این مسئله که «بی‌ارزش» خواندن ارزهای دیجیتال اشتباه است، افزود که دولت‌ها جلوی انجام تراکنش‌های ناشناس را می‌گیرند.

به گزارش اکونومیک تایمز، روگوف در مصاحبه آنلاین خود با شایلش منون (Shailesh Menon)، ضمن بیان این مسئله که پذیرش گسترده ارزهای دیجیتال باعث شکست دولت‌ها در سرتاسر جهان خواهد شد، گفت:

اینکه بگوییم ارزهای دیجیتال با استقبال و استفاده گسترده در جهان روبه‌رو می‌شوند، مثل این است که بگوییم جهان تبدیل به یک مدینه فاسده می‌شود.

در ادامه سؤال و جواب‌هایی را که بین منون و روگوف ردوبدل شده است مرور خواهیم کرد.

آینده ارزهای دیجیتال چگونه است؟

خارج از کشورهایی که وضعیت عادی ندارند و درگیر جنگ هستند، ارزهای دیجیتال همچنان سهمی بسیار کوچک از فضای پرداخت‌های دیجیتالی را در اختیار خواهند داشت. دولت‌ها نمی‌توانند اجازه دهند که حجم بالایی از تراکنش‌های ناشناس انجام شود و این اجازه را هم نخواهند داد.

اما چرا ارزهای دیجیتال باعث ناراحتی دولت‌ها و بانک‌های مرکزی جهان می‌شود؟

اگر یک اقتصاد به‌صورت کامل با ارزهای دیجیتال کار کند، اخذ مالیات، اجرای قوانین و محدود‌کردن فعالیت‌های مجرمانه بسیار دشوار خواهد شد. باید بگوییم که ناچاریم بین تراکنش‌های صرافی‌های قانون‌گذاری‌شده و تراکنش‌هایی که به‌صورت همتا به همتا انجام می‌شوند، تمایز قائل شویم. به‌محض آنکه طمع ناشناس‌بودن [تراکنش‌ها] را از ارزهای دیجیتال بگیریم، دیگر مزیتی وجود ندارد که با وجود به‌روزرسانی زیرساخت‌ها، نتوان آن را در انواع دیگر مکانیزم‌های پرداخت دیجیتال پیاده کرد.

مخالفان می‌گویند ارزهای دیجیتال ارزشی ندارند!

اشتباه است که بگوییم ارزهای دیجیتال فقط به این دلیل که پشتوانه ندارند، بی‌ارزش هستند. اگر یک ارز دیجیتال اثبات کند که در انجام تراکنش‌های خاصی دارای ارزش است و اگر عرضه آن محدود باشد، می‌تواند به‌عنوان یک ابزار معاملاتی دارای ارزش باشد. اگر هم به‌عنوان یک ابزار معاملاتی دارای ارزش باشد، ذخیره ارزش هم هست. اما در این میان یک سری موارد مهم وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. اول آنکه، اگر استفاده در معاملات برای آنها پیش‌بینی نشده باشد، آنگاه نمی‌توان از ارزهای دیجیتال به‌عنوان ذخیره ارزش استفاده کرد. دوم آنکه، به این دلیل که همواره می‌توان نسخه‌ای جدید از ارزهای دیجیتال ایجاد کرد، نمی‌توان محدودیتی برای واحدهای آن نیز متصور شد؛ از همین رو، نه کمیاب هستند و نه ارزشی دارند. نمی‌خواهم درباره این محدودیت اغراق کنم، چرا که سال‌ها طول می‌کشد تا یک پروتکل کمیابی جدید، تست‌های فشار را با موفقیت پشت سر بگذارد. نسل‌های قدیمی‌تر ارزهای دیجیتال که قابلیت «دوام‌پذیری» خود را ثابت کرده‌اند، دارای ارزش هستند. اما این ارزشمندی تا زمانی مشخص باقی خواهد ماند.

گفته می‌شود که سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال سرپناهی در مقابل رشد اقتصادی و ارزهای ضعیف است.

نرخ سودهای بسیار پایین در سرتاسر جهان باعث شده است تا تقاضا برای آثار هنری، خانه، سهام، فلزات گران‌بها و … بیشتر شود. ارزهای دیجیتال نیز از این مسئله استفاده زیادی برده‌اند.

آیا هند به یک ارز دیجیتال نیاز دارد؟

تمام کشورهای دنیا، همزمان با پیشرفت فناوری، به‌شکلی مداوم به‌دنبال طراحی دوباره مکانیزم‌های پرداخت خود هستند. در جواب سؤال شما باید بگویم که اصلا مشخص نیست که بلاک چین می‌تواند نقشی مهم در سیستم‌های پرداخت ایفا کند یا نه. برای پاسخ به این سؤال خیلی زود است. یکی از دلایلی که قانون‌گذاری پیرامون حوزه ارزهای دیجیتال به کندی پیش می‌رود، این است که آنها [قانون‌گذاران] منتظرند ببینند آیا ایده‌های موجود در حوزه ارزهای دیجیتال می‌تواند به آنها کمک کند تا از ساختارهای پرداختی فعلی محافظت کنند یا نه. ساختارهایی که اقتصاد به آنها وابسته است.

امور مالی غیرمتمرکز در بین طرفداران ارزهای دیجیتال محبوبیت زیادی به دست آورده است. آیا این حوزه ایده خیلی خوبی ندارد؟

این رویکرد آزادی‌طلبانه تا حدودی خام است، حداقل در خارج از کشورهای درمانده که این گونه است. احساس من می‌گوید که بیشتر اعضای جامعه ارزهای دیجیتال به‌طور کلی این ایده را از ذهن بیرون کرده‌اند که ایده ارزهای دیجیتال یک استراتژی بلندمدت برای روبه‌رو نشدن با دولت‌هاست. باید به تجربه اخیر در ارتباط با منطقه خودمختار بدون پلیس سیاتل رجوع کنیم تا ببینیم آینده‌ای که ارزهای دیجیتال از آن صحبت می‌کنند چگونه است. وقتی صحبت از کنترل‌کردن و ابزار معامله در میان باشد، کفه ترازو به‌سمت دولت‌ها سنگینی می‌کند. همان طور که در کتاب سال ۲۰۱۶ خودم، نفرین پول نقد (The Curse of Cash)، تأکید کردم، دولت همیشه می‌تواند به نوعی قوانین حوزه رقابت ارزی را بچیند که پیروزی خود را حتمی کند.

رقابت جدیدی که در کشورهایی مثل چین و هند برای عرضه ارز دیجیتال ملی به راه افتاده چیست؟

بانک‌های مرکزی در سرتاسر جهان به‌شدت ارزهای دیجیتالی را که برای مصارف روزمره ایجاد می‌شوند تحت نظر دارند. این ارزها به شهروندان عادی این امکان را می‌دهند تا مستقیما از بانک مرکزی سرمایه خود را طلب کنند. برای تعیین مدل بهتر، خیلی زود است. هم هند و هم چین در حوزه پرداخت‌های دیجیتال از آمریکا خیلی جلوتر هستند. با وجود اینکه این احتمال وجود ندارد که حاکمیت دلار در آینده‌ای نزدیک با چالش همراه شود، حقیقت این است که آمریکا به‌کندی در این حوزه پیش می‌رود و این مسئله می‌تواند در آینده مشکل‌ساز شود. پروژه ایندیا استک (The India Stack)، نوآوری بسیار خوبی است. ممکن است این نوآوری تا حدودی نسبت به ارزهای دیجیتال چین و آمریکا شمولیت بیشتری داشته باشد. ارزهای دیجیتال چین و آمریکا که به‌تازگی بر سر زبان‌ها افتاده‌اند، قرار است تا جایگزین بخش عمده‌ای از پول نقد شوند. باید به یاد داشت که این پروژه‌ها جایگزین حساب‌های بانکی نمی‌شوند.