میدانیم که در دنیای دیفای (DeFi)، خدمات مالی بهجای نهادهای متمرکز مانند بانکها، از طریق شبکههای بلاک چین و قراردادهای هوشمند انجام میشوند. صرافیهای غیرمتمرکز از اجزای اساسی فضای دیفای هستند و یونی سواپ بزرگترین و معروفترین صرافی غیرمتمرکز دنیاست. بااینحال، بعد از یونی سواپ گزینههای دیگری مثل سوشی سواپ هم عرضه شدند. اما سوشی سواپ چیست؟ ارز دیجیتال سوشی چیست؟ چه مزایای رقابتیای دارد؟
صرافی غیرمتمرکز سوشی سواپ توکن بومی خود به نام سوشی (SUSHI) را هم دارد. کاربران با استفاده از توکن سوشی میتوانند از امکانات مختلفی مانند معامله ارزهای دیجیتال، مشارکت در تصمیمات مهم و کسب سود استفاده کنند. در این مقاله صفر تا صد پروتکل سوشی سواپ و ارز دیجیتال آن یعنی SUSHI را آموزش میدهیم.
فهرست مطالب
ارز دیجیتال سوشی سواپ چیست؟
سوشی سواپ (SushiSwap) یک پروتکل صرافی غیرمتمرکز است که در آن تریدرها میتوانند معاملات خود را بهصورت مستقیم و بدون نیاز به هیچ نهاد متمرکز انجام دهند. ارز دیجیتال سوشی SUSHI ارز اصلی صرافی سوشی سواپ است و این صرافی توسط دارندگان توکن سوشی اداره میشود. دارندگان توکن سوشی میتوانند در رأیگیریهای مربوط به آن شرکت کنند و در تصمیمگیریهای آن نقش داشته باشند.
این رأیگیریها از طریق قراردادهای هوشمند انجام میشوند و هیچ نهاد متمرکزی در آنها دخالت ندارد. این قراردادها بهطور خودکار نتایج رأیگیری را محاسبه میکنند. درنهایت، تصمیمات پذیرفته شده توسط تیم اصلی توسعهدهندگان سوشی اجرا میشوند. این تیم مسئول توسعه و نگهداری سوشی است و تصمیمات رأیگیریها را به گونهای اجرا میکنند که در راستای اهداف سوشی باشد. توکن سوشی را میتوان از دو طریق بهدست آورد:
- خرید از بازار ارزهای دیجیتال
- انجام فعالیتهای مشارکتی مانند تأمین نقدینگی برای استخرهای نقدینگی
فعالیتهای مشارکتی، که به آنها «فارمینگ» نیز گفته میشود، به کاربران این امکان را میدهد که با تأمین نقدینگی برای استخرهای نقدینگی سوشی، توکنهای سوشی کسب کنند. این سیستم، انگیزه اقتصادی برای فعالیت در پلتفرم سوشی را فراهم و به رشد اکوسیستم دیفای کمک میکند.
بیشتر بخوانید: قرارداد هوشمند چیست
صرافی سوشی سواپ چیست؟
سوشی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم است که از مدل بازارساز خودکار (AMM) استفاده میکند. AMM یک مکانیزم معاملهگری کارآمد است که به کاتاربران این امکان را میدهد که توکنهای خود را با استفاده از استخرهای نقدینگی مبادله کنند. قبلاً این مدل توسط صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ (Uniswap) معرفی شد تا بتوانند نقدینگی را تأمین کنند.
بیشتر بخوانید: ارز اتریوم چیست
SushiSwap در گذشته به سایر راهکارهای دیفای نیز خدمات میداد، اما اکنون روی توسعه، حفظ و بهینهسازی صرافی غیرمتمرکز خود تمرکز دارد. برای خریدوفروش ارزهای مختلف مجازی، میتوان با اتصال کیف پول ارزهای دیجیتال مانند متامسک به پلتفرم غیرمتمرکز سوشی سواپ بین بیش از ۱۱ هزار جفتارز مبادله انجام داد.
تاریخچه سوشی سواپ
سوشی سواپ در ماه اوت سال ۲۰۲۰ توسط بنیانگذار ناشناسی با اسم مستعار شِف نامی (Chef Nomi) راهاندازی شد. این فرد از کد منبع باز پروتکل یونی سواپ استفاده کرد و آن را تغییر داد تا SushiSwap را ایجاد کند. سوشی سواپ شبیه به یونی سواپ است، اما ویژگیهای جدیدی نیز دارد.
همچنین بخوانید: یونی سواپ چیست
سوشی سواپ در ابتدا به کاربرانی که نقدینگی خود را در استخرهای نقدینگی قرار میدادند، توکن سوشی میداد. این کار باعث شد که افراد زیادی به سمت این صرافی بیایند؛ چراکه میتوانستند با تأمین نقدینگی، توکنهای جدید کسب کنند. در آن زمان، یونی سواپ هنوز توکن خود را منتشر نکرده بود و سوشی میخواست از این فرصت استفاده کند و کاربران را به سمت خود جذب کند.
در ابتدا، سوشی سواپ با ارائه پاداشهای سوشی، توانست حجم کل داراییهای قفلشده خود را از یونی سواپ بیشتر کند. اما یونی سواپ نیز بهسرعت توکن خود را منتشر کرد و این باعث شد که بسیاری از کاربران به سمت یونی سواپ بازگردند.
در سپتامبر ۲۰۲۰، بنیانگذار سوشی سواپ مقداری از توکنهای سوشی خود را به ارزش ۱۲ تا ۱۴ میلیون دلار فروخت. این کار باعث شد که بسیاری از افراد نگران شوند که این پروژه کلاهبرداری است. در نهایت، او توکنهای فروختهشده خود را بازخرید کرد و کنترل پلتفرم را به سم بکمن فرید (Sam Bankman-Fried)، مدیرعامل صرافی FTX واگذار کرد. در سال ۲۰۲۲، جَرِد گری (Jared Grey) بهعنوان مدیر سوشی معرفی شد.
سوشی سواپ چگونه کار میکند؟
صرافی سوشی سواپ سه قابلیت اصلی دارد که عبارتاند از:
- مبادله ارزهای دیجیتال
- ارائه نقدینگی
- دریافت پاداش
سوشی سواپ هر کدام از این خدمات را با راهکارهایی ارائه میدهد که در ادامه بررسی خواهیم کرد.
ارائه نقدینگی و دریافت پاداش مبتنی بر AMM
همانطور که گفتیم، سوشی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز است که از AMM استفاده میکند. AMM یک مکانیزم مبادله داراییهای دیجیتال است که براساس قراردادهای هوشمند کار میکند. بهعنوان مثال، برای ارائه نقدینگی در استخر نقدینگی جفت ارز اتریوم/دای (ETH/DAI)، تأمینکنندگان نقدینگی (LPs) باید ارزشی معادل هر دو ارز ETH و DAI را در استخر قفل کنند. به عبارت دیگر، ارزش یک دلاری ETH برای هر دلار DAI.
در ازای ارائه نقدینگی، تأمینکنندگان نقدینگی توکنهای LP دریافت میکنند که نشاندهنده سهم آنها در استخر است. این توکنها را میتوان برای دریافت بخشی از هزینههای معاملات استفاده کرد.
معاملهگران میتوانند ETH خود را با DAI یا برعکس در استخر مبادله کنند. ارزش استخرها با استفاده از یک فرمول ریاضی محاسبه میشود که سعی میکند تعادل را در استخر حفظ کند. معاملهگران با شرکت در معاملات به حفظ تعادل استخر کمک میکنند. این باعث میشود که مقدار هر دو توکن در استخر همیشه برابر باشد.
تأمینکنندگان نقدینگی از هزینههایی که برای معاملات از تریدرها گرفته شده است، پاداش دریافت میکنند. به علاوه، آنها میتوانند از پاداشهای دیگری که مختص هر استخر است نیز بهرهمند شوند. همچنین، این افراد میتوانند با استیکینگ توکنهای LP خود در یک فارم شرکت کنند و پاداش کسب نمایند.
بیشتر بخوانید: استیکینگ چیست
پلتفرم سوشی ایکس سواپ (SushiXSwap)
سوشی از طریق سوشی سواپ و سوشی ایکس سواپ (SushiXSwap) امکان مبادله ارزهای دیجیتال را فراهم میکند. سوشی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر AMM است که در سال ۲۰۱۹ راهاندازی شد. سوشیایکسسواپ نیز یک صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر AMM است که در سال ۲۰۲۲ راهاندازی شد.
سوشیاکسسواپ امکان انجام معاملات میانزنجیرهای (Cross-Chain) را با استفاده از پروتکل استراگِیت (Stargate) فراهم میکند. قبل از این، SushiSwap فقط امکان انجام معاملات در داخل یک زنجیره را داشت. بهعنوان مثال، کاربران میتوانستند اتریوم را با دای در زنجیره اتریوم مبادله کنند و نمیتوانستند توکن اتریوم را از زنجیره اتریوم به زنجیره دیگری منتقل کنند.
اما با معرفی پروتکل استراگِیت، این صرافی اکنون امکان انجام معاملات میانزنجیرهای را نیز فراهم میکند. بهعنوان مثال، کاربران میتوانند توکن اتریوم از زنجیره اتریوم را به زنجیره آربیتروم یا دای را از زنجیره فانتوم به زنجیره پالیگان منتقل کنند.
بیشتر بخوانید: فانتوم چیست
پلتفرم فورو (Furo)
فورو (Furo) به DAOها کمک میکند تا توکنهای پاداش مشارکتکنندگان خود را در طول زمان پرداخت کنند. فورو این کار را بهصورت منظم و خودکار انجام میدهد که این امر کارایی را بهبود میبخشد. علاوه بر این، فورو به کنترل خودکار دوره واگذاری (Vesting) توکن کمک میکند. دوره واگذاری به مدتزمانی گفته میشود که توکنهای قفلشده مشارکتکنندگان به مرور زمان آزاد میشود.
برای کنترل دوره واگذاری، فورو یک توکن غیرقابل تعویض (NFT) را به موقعیت هر مشارکتکننده اختصاص میدهد. این NFT با یک تاریخ انقضاء همراه است. مشارکتکنندگان فقط میتوانند توکنهای خود را پس از رسیدن تاریخ انقضا NFT بفروشند.
بیشتر بخوانید: NFT چیست
سوشی سواپ چه تفاوتی با یونی سواپ دارد؟
گرچه سوشی سواپ یک کپی از یونی سواپ است، اما در ساختار کارمزدها و جنبههای دیگر با آن متفاوت است. مهمترین تفاوتهای یونی سواپ و سوشی سواپ این موارد هستند:
- یونی سواپ سه سطح کارمزد با درصدهای ۰.۰۵ درصد، ۰.۳ درصد و ۱ درصد دارد؛
- جفتهای استیبل کوین ممکن است کارمزد ۰.۰۵ درصد داشته باشند؛
- جفتارزهای معمولی مانند ETH/USDT ممکن است کارمزد ۰.۳ درصد را بپردازند؛
- جفتهایی با توکنهای جدید ممکن است کارمزد ۱ درصد داشته باشند؛
- سوشی سواپ از تمام تیمهای تجاری هزینه ثابت ۰.۳ درصد دریافت میکند؛
- دارندگان توکن دیش (DISH) کارمزدی معادل ۰.۰۵ درصد پرداخت میکنند؛
- ارائهدهندگان نقدینگی باید کارمزدی معادل ۰.۲۵ درصد بپردازند.
یونی سواپ تا زمان عرضه توکن جدید پاداش اضافی ارائه نمیدهد. اما سوشی توکنهای اضافی سوشی را برای سهامگذاری (استیکینگ) توکنهای جدید فراهم میکند. البته لازم به ذکر است که از منظر میزان حجم معاملات، یونی سواپ با اقتدار جلوتر از سوشی سواپ قرار گرفته است. میزان حجم معاملات صرافی یونی سواپ حدوداً ۱۰ برابر سوشی سواپ است.
مزایای سوشی سواپ
- غیرمتمرکز بودن: سوشی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز است، به این معنا که تحت کنترل هیچ مرکزی نیست و کنترل کامل داراییها در اختیار کاربران است؛
- بهرهمندی از بازارساز خودکار (AMM): سوشی سواپ از سازوکار Automated Market Maker (AMM) استفاده میکند که معاملات سریع و کارآمد را بدون نیاز به دفتر سفارشات تسهیل میکند؛
- کارمزدهای پایین: SushiSwap کارمزدهای مبادله نسبتاً پایینی نسبت به صرافیهای متمرکز دارد. به علاوه، هیچ کارمزد واریز یا برداشتی نیز دریافت نمیکند؛
- حاکمیت: سوشی سواپ مکانیسمهای حاکمیت داخلی دارد. این پروتکل به دارندگان توکن سوشی این امکان را میدهد که در مورد ارتقاء و تغییرات پروتکل رأی دهند. این امکان به جامعه پروژه این اجازه را میدهد که در جهت اهداف پروژه نظر دهد و به تضمین موفقیت بلندمدت آن کمک کند.
آموزش کار با صرافی سوشی سواپ
برای استفاده از سوشی سواپ اولین شرط این است که مقداری توکن از توکنهایی که در این صرافی معامله میشود (مثل اتر) را در یکی از کیف پولهای پشتیبانیشده داشته باشید و کیف پول موردنظر را به صرافی وصل کنید. مراحل را بهترتیب زیر طی کنید:
مرحله ۱. برنامه سوشی را اجرا کنید
با فرض اینکه از قبل یک کیف پول ارز دیجیتال دارید، بهسادگی با رفتن به آدرس صرافی سوشی (sushi.com) میتوانید به رابط سوشی سواپ دسترسی داشته باشید.
سپس روی گزینه «Enter App» کلیک کنید تا به صفحه SushiSwap هدایت میشوید، جایی که میتوانید کیف پول خود را به آن متصل کنید.
مرحله ۲. کیف پول خود را به سوشی سواپ وصل کنید
این صفحه جایی است که میتوانید توکنها را مبادله یا در اصطلاح سواپ کنید. روی گزینه «Connect Wallet» در بالا سمت راست کلیک کنید.
مرحله ۳. انتخاب کیف پول
کیف پول شخصی خود را از لیست کیف پولهای پشتیبانی شده انتخاب کنید.
توجه داشته باشید که WalletConnect از تعدادی کیف پول از جمله تراست ولت (TrustWallet) پشتیبانی میکند. در این مثال، ما از کیف پول متامسک استفاده خواهیم کرد؛ چراکه این کیف پول محبوبترین ولت مبتنی بر مرورگر است و بیشتر Dappها از آن پشتیبانی میکنند.
بیشتر بخوانید: آموزش کامل کیف پول متامسک (MetaMask)؛ مراحل نصب و استفاده
با فرض اینکه قبلاً حساب متامسک خود را روی مرورگر ایجاد کردهاید، پنجرهای باز میشود و کیف پول شما اجازه میخواهد تا به سوشی متصل شود.
توجه داشته باشید که دو نوتیفیکیشن از متامسک میآید. برای اتصال به سوشی باید روی Connect کلیک کنید.
پس از آن، کیف پول شما به صرافی سوشی متصل میشود.
توجه داشته باشید که باید کیف پول خود را از DApp نیز جدا کنید. شما میتوانید این کار را از طریق کیف پول خود انجام دهید. اگر از متامسک استفاده میکنید، به منوی سه نقطه زیر تصویر حساب خود بروید و حسابهای متصل را انتخاب کنید.
چگونه به یک تأمینکننده نقدینگی (LP) در سوشی سواپ تبدیل شویم؟
برای اضافه کردن نقدینگی به سوشی سواپ میتوانید از مراحل زیر اقدام کنید:
گام ۱. انتخاب جفت ارز برای ارائه نقدینگی
اولین کاری که باید انجام دهید، تصمیم گیری در مورد توکنهایی است که میخواهید بهعنوان نقدینگی ارائه دهید. ممکن است توکنهایی باشند که از قبل در کیف پول شما دارید و میخواهید از آنها برای کسب پاداش استفاده کنید. توجه داشته باشید که هنگام ارائه نقدینگی برای یک DEX، باید ارزش یکسانی از دو توکن مختلف را فراهم کنید.
از طرفی باید در نظر داشته باشید که استخرهای تشویقی در گزینه فارم DEX هستند. اکثر DEXها، از جمله سوشی سواپ، لیستی از استخرهای تشویقی دارند که کاربران میتوانند توکنهای LP تولیدشده از واریز نقدینگی را در آنجا وارد کنند. این فرآیند «ییلد فارمینگ» نامیده میشود.
اما همچنان نکات دیگری وجود دارد که باید در نظر بگیرید. تمام توکنهای ارائه شده توسط DEX قابل اعتماد نیستند. حقیقت این است که هر کسی میتواند توکنی که تازه ایجاد شده خود را در یک DEX لیست کند. همچنین شما با خطر زیان غیردائمی (impermanent loss) هم مواجه هستید که امکان غلبه بر آن وجود ندارد. اما ارائه نقدینگی به استخرهایی با APR بالا هنوز ارزش زحمت را دارد.
پس از درنظرگرفتن همه این جنبهها و تصمیمگیری در مورد جفتارز برای واریز در استخر نقدینگی، باید بررسی کنید که به یک میزان جفتارز در کیف پول خود دارید. همچنین میتوانید از بخش Swap در سوشی سواپ برای دریافت توکنهایی که برای واریز نقدینگی نیاز دارید، استفاده کنید.
گام ۲. افزودن نقدینگی در صرافی سوشی
از منوی بالا به بخش Pool و تب Add بروید و جفتارزی که میخواهید بهعنوان نقدینگی واریز کنید را انتخاب کنید. همچنین باید مقداری از هر توکن با ارزش یکسان را وارد کنید.
بعد از انتخاب این جزئیات، بر روی Approve Token کلیک کنید تا به صرافی اجازه دسترسی به توکنهای شما داده شود. اعلان را با دقت بخوانید و سپس بر روی Confirm کلیک کنید.
پس از تأیید توکنها (اگر برای اولین بار است که از این توکنها برای ارائه نقدینگی استفاده میکنید، این فریند برای هر دو توکن نیاز است)، به رابط سوشی سواپ برگردید و روی Confirm Adding Liquidity کلیک کنید.
یک پنجره با اطلاعات در مورد آنچه برای نقدینگی واریز کردید به شما نشان داده میشود. این اطلاعات شامل مقدار هر توکن وارد شده و همچنین سهم شما از استخر نقدینگی است. بر روی «Confirm Supply» کلیک کنید.
سپس باید تراکنش را از کیف پول خود تأیید کنید؛ چراکه واریز نقدینگی به DEX، هزینه تراکنش را به همراه دارد. روی «Confirm» کلیک کنید.
پس از بازگشت به سوشی، اطلاعاتی در مورد نقدینگی به شما نشان داده میشود.
اکنون وجوه شما در استخر نقدینگی وارد شدهاند و دیگر در کیف پول شما نیستند. اگر میخواهید از وجوه خود استفاده کنید، باید به بخش نقدینگی در سوشی بروید و آن را برداشت کنید.
گام ۳. بررسی نقدینگی ارائه شده و برداشت آن
برای مشاهده استخرهای نقدینگی خود، به بخش Pool و تب Browse بروید. از این بخش شما میتوانید با کلیک روی «Remove» داراییهای قفلشده و پاداش خود را برداشت کنید. همچنین اگر قصد دارید نقدینگی بیشتری به آن استخر اضافه کنید، روی گزینه «Add» کلیک کنید.
خرید سوشی
برای خرید ارز سوشی مانند هر ارز دیجیتال دیگری دو راه پیش روی شماست: اینکه از صرافی ایرانی مقداری کوین دیگر (مثلاً تتر) خریده و آن را در صرافی خارجی به سوشی تبدیل کنید، و اینکه از همان ابتدا از صرافی ایرانی سوشی بخرید.
استفاده از صرافیهای خارجی همیشه برای ایرانیها پرچالش بوده و در سالهای اخیر سختتر هم شده است. الزامات سختگیرانه احراز هویت تعداد صرافیهای بینالمللی مناسب برای ایرانیها را بهشدت محدود کرده و از طرف دیگر، صرافیهای داخلی هم از بیشتر کوینها و توکنهای معروف پشتیبانی میکنند. مجموعه این عوامل، صرافیهای ایرانی را به گزینه معقولتری برای ایرانیها تبدیل کرده است.
اگر قصد خرید ارز سوشی را دارید، میتوانید از صفحه خرید سوشی سواپ وبسایت انتخاب استفاده کنید. در نهایت توصیه میکنیم قبل از سرمایهگذاری در هر ارزی بهاندازه کافی تحقیق کنید و همه جوانب را بسنجید و حد ضرر خود را در نظر بگیرید.
سؤالات متداول
سوشی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز است که نقدینگی آن توسط کاربران تأمین شده و بهصورت غیرمتمرکز اداره میشود.
ارز دیجیتال SUSHI ارز بومی صرافی سوشی سواپ است که نقش توکن حاکمیتی دارد و دارندگان آن میتوانند در تصمیمگیریهای پروتکل مشارکت کنند.
یونی سواپ بزرگترین صرافی غیرمتمرکز دنیاست و از نظر حجم بازار و تعداد کاربران فعال در مقام بالاتری نسبت به سوشی سواپ قرار دارد.
جمعبندی
در این مقاله توضیح دادیم که سوشی چیست و چگونه کار میکند. اگرچه این صرافی غیرمتمرکز رقبای جدی بزرگی مانند یونی سواپ دارد، اما همانطور که در این مقاله خواندید، مزایای مختلفی را به کاربران خود عرضه میکند.
در نهایت، تصمیمگیری درباره آینده سوشی به رهبران سوشی سواپ، اعضاء جامعه و نیروهای بازار ارزهای دیجیتال بستگی دارد. زمان مشخص خواهد کرد که آینده این ارز دیجیتال چگونه خواهد بود و به چه سمتی پیش خواهد رفت.