انقلاب بزرگ بلاک چین در صنعت مواد غذایی

هنگامی که صحبت از فناوری بلاک چین به میان می‌آید، معمولا مفهوم ارز دیجیتال در ذهن‌مان تداعی می‌شود. اما واقعیت این است که کاربرد بلاک چین بسیار فراتر از این حوزه است. بلاک چین قرار است به حوزه‌ی کشاورزی و محصولات غذایی نیز وارد شود. بلاک چین در اصل یک پروتکل فناوری است که می‌تواند به همه‌ی انواع داده‌ها و قراردادها رسیدگی کند. این بدان معناست که بلاک چین می‌تواند در هر صنعتی که در آن پیگیری اطلاعات و قراردادهای اجرایی امری ضروری است کاربرد داشته باشد. کاربرد بلاک چین فقط به صنایع نوین محدود نمی‌شود و حتی استفاده از آن به قدیمی‌ترین صنعت جهان یعنی تولید مواد غذایی رسیده است. چیزی نمانده که انتقال زیرساخت‌های سنتی کشاورزی به زیرساخت‌های بلاک چین تحقق یابد.

بلاک چین به ۴ روش روند کشاورزی را تغییر می‌دهد

اگر تا کنون به مزرعه رفته باشید، احتمالا دیده‌اید که اکوسیستم مزارع تا چه حد پیچیده است و علاوه بر اینکه به ماشین‌آلات کشاورزی و زمان‌بندی دقیق نیاز دارد، وضعیت مالی کشاورزان هم فصلی است و متأسفانه ثبات ندارد. پس از اینکه محصولات غذایی از مزرعه خارج می‌شوند تازه وارد فرایند زنجیره تامین می‌شوند که خودش به بخش‌های زیادی تقسیم می‌شود. خریداران، فروشندگان، توزیع‌کنندگان و فروشگاه‌های مواد غذایی همه می‌خواهند بدانند محصولات غذایی از مزرعه تا بازار چه مراحلی را طی کرده است. شما نیز مسلما قبل از مصرف غذا ترجیح می‌دهید بدانید از کجا آمده است. کشاورزی مبتنی بر بلاک چین قرار است مراحل رشد و توزیع مواد غذایی را ساده‌تر کند. این روند می‌خواهد کاری کند همه‌ی بخش‌ها به یک منبع واحد حقیقی برای زنجیره تامین در حوزه‌ی کشاورزی بپیوندند. در این مطلب، به بررسی چهار روش اصلی که بلاک چین از آنها در تغییردادن روند کشاورزی استفاده می‌کند خواهیم پرداخت.

۱- ردیابی تدارکات

یک چالش بزرگ در صنعت کشاورزی، ردیابی و پرداخت هزینه‌ی تحویلِ محصول است. معمولا شرکت‌های بزرگ چندملیتی کار تنظیم و دریافت سفارش برای هزاران تن محصول زراعی را انجام می‌دهند. امروزه در بیشتر موارد، این فرایند با اتکا به یک واسطه‌ی بومی یا محلی که تحویل محصول را هماهنگ می‌کند انجام می‌شود. هر فروشنده یک نماینده دارد که این نماینده از تحویل‌داده‌شدن محصولات اطمینان حاصل می‌کند. از سوی دیگر، خریدار هم نماینده‌ای دارد که محصولات تحویل‌شده را بازرسی می‌کند و فرایند پرداخت را انجام می‌دهد. با استفاده از بلاک چین، نظام فروش منطقه‌ای با واسطه می‌تواند با یک دفتر کل غیرمتمرکز جایگزین شود که به ساده‌تر شدن این فرایند کمک می‌کند. خریداران کالا می‌توانند به شکل مستقیم با تامین‌کننده معامله کنند و بلافاصله وجه را پرداخت کنند. این فرایند بسیار سریع‌تر از فرایند مبتنی بر کاغذ است که چند هفته طول می‌کشد تا تسویه شود. علاوه‌براین با حذف‌شدن کارمزد واسطه‌ها، شرکت‌ها می‌توانند سهم بیشتری از درآمد فروش را به کشاورزان که محصولات را به عمل می‌آورند اختصاص دهند. شرکت لوییس دریفوس (Louis Dreyfus) به تازگی اولین تجارت محصولات کشاورزی مبتنی بر بلاک چین را انجام داد. آنها ۶۰,۰۰۰ تن سویا آمریکایی را به دولت چین فروختند. استفاده از بلاک چین در این مورد، کل زمان تدارکات را تا ۸۰٪ کاهش داد. فرایند معامله نیز تنها یک هفته طول کشید. علاوه‌براین، در هنگام مذاکرات تحویل محصول معمولا توافق‌های پیچیده‌ای درباره‌ی شرایط تحویل و پرداخت صورت می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین موارد مدیریت قراردادهای هوشمند همین دلایل هستند. استفاده از قراردادهای هوشمند سبب می‌شود یک کشاورز بتواند بدون نیاز به توزیع‌کنندگان میانی (واسطه‌ها) محصولش را مستقیم به رستوران یا حتی افراد بفروشد.

۲- ارگانیک بودن محصولات غذایی و زنجیره تامین

از کجا می‌توان مطمئن شد محصولاتی (به‌ویژه محصولات گیاهی) که خرید می‌کنیم ارگانیک هستند؟ سال گذشته، بازرسی عمومی ایالات متحده دریافت سالانه میلیون‌ها تن محصولات ارگانیک غیراصل وارد سوپرمارکت‌های آمریکایی می‌شود. این فقط مشکل مصرف‌کنندگان نبود. ارزانی این محصولات سبب می‌شد کشاورزانی که محصولات ارگانیک واقعی و اصل را به بازار ارائه می‌کردند به شدت ضرر کنند. بنابراین، نیاز به روش‌هایی که بتوانند هویت و اعتبار زنجیره تامین محصولات را بررسی و تایید کنند به شدت احساس می‌شود و به همین دلیل علاقه‌ی همگان را برانگیخته است. به این منظور بهترین گزینه بلاک چین است. مزارع می‌توانند با استفاده از بلاک چین محصولات ارگانیک تأییدشده را به دفتر کل اضافه کنند. سپس، مصرف‌کنندگان می‌توانند با استفاده از اپلیکیشن تلفن‌همراه تاریخچه‌ی محصولی را که در فروشگاه می‌بینند به شکل آنی بررسی کنند. با سیستم ردیابی بلاک چین، تقلب غیرممکن می‌شود. به‌عنوان نمونه اگر یک تامین‌کننده ادعا کند قهوه‌ای را که می‌فروشد از یک مزرعه‌ی سالم و معتبر در کنیا آمده است، باید بداند که هر کسی به‌راحتی می‌تواند درستی این ادعا را بررسی کند. کشاورزی با بلاک چین سبب می‌شود بتوانید هر محصولی را از مزرعه تا فروشگاه به شکل مستقیم از تلفن‌تان ردیابی کنید. این کار سبب می‌شود کار دستگاه‌های نظارتی کشورها مانند سازمان غذا و دارو (FDA) و بخش کشاورزی در ایالات متحده (USDA) نیز بسیار ساده شود. اگر در منابع غذایی آلودگی وجود داشته باشد، پیگیری اینکه محصولات از کجا آمده‌اند و فراخوانی محصولات مرتبط با آن نیز بسیار آسان‌تر انجام می‌شود. در نتیجه، سازمان‌های تنظیم مقررات می‌توانند خیلی سریع‌تر بیماری‌های ناشی از مواد غذایی را کنترل کنند.

۳- غیرمتمرکز کردن قدرت شرکت‌های چندملیتی

در حال حاضر، شرکت‌های چندملیتی به شدت بر صنعت کشاورزی تسلط دارند. آنها معمولا بزرگترین خریداران محصولات در بازار هستند، بنابراین این شرکت‌ها هستند که قیمت‌ها را تعیین می‌کنند و به کشاورزان می‌گویند که در یک فصل خاص چه‌چیزی باید تولید کنند. اما کشاورزی مبتنی بر بلاک چین سعی دارد تشکیلات اقتصادی کوچک و زراعت جامعه‌محور را بیشتر رواج دهد. در حال حاضر چندین شرکت کشاورزی کوچک که از سوی مردم جامعه حمایت می‌شود وجود دارند. این شرکت‌ها سهام مزرعه‌ای را می‌خرند و سپس کشاورز محصولی را که در یک فصل تولید می‌کند مستقیم به خود شرکت تحویل می‌دهد. این رویکرد به دو روش سودمند است. اول اینکه کشاورزان بودجه‌ی موردنیازشان را در ابتدای فصل دریافت می‌کنند، آن را در مزرعه سرمایه‌گذاری می‌کنند و علاوه‌برآن در طول سال وضعیت مالی ثابتی خواهند داشت. دوم اینکه مصرف‌کنندگان کشاورزان را می‌شناسند و از مزایای محصول ارزان، فصلی و محلی استفاده می‌کنند. کشاورزی مبتنی بر بلاک چین می‌تواند برخی از چالش‌های مدیریت، توزیع و خرید سهام در رابطه با اجرایی‌کردن طرح نوآورانه‌ی کشاورزی جامعه‌محور را حل کند. با پرداخت توکن‌ها برای خرید سهام و فرایند توزیع مبتنی بر قراردادهای هوشمند، کشاورزی جامعه‌محور می‌تواند مؤثرتر عمل کند و به شکل مستقیم بین کشاورزان و مصرف‌کنندگان ارتباط برقرار سازد. به این ترتیب امکان مدیریت جمعی زمین‌های کشاورزی به صورت خودکار فراهم می‌شود.

۴- متعادل‌سازی فرایند قیمت‌گذاری

در حال حاضر، شرکت‌های بزرگ بازارهای خرید کالاها را کنترل می‌کنند و البته در این بازار شفافیت وجود ندارد. در نتیجه، قیمت‌گذاری می‌تواند با توجه به تقاضا، آب‌وهوا، تولیدات منطقه‌ای و روابط با واسطه‌ها به شدت نوسان کند. کشاورزی مبتنی بر بلاک چین می‌تواند در قیمت‌گذاری کالاهای بدون بسته‌بندی، هم برای کشاورزان و هم برای خریداران شفافیت ایجاد کند. در بازار مبتنی بر بلاک چین خریداران و فروشندگان می‌توانند مذاکرات‌شان را براساس اطلاعات تراکنش‌های اخیر مقایسه کنند. کشاورزان سراسر جهان می‌توانند ارزش محصولاتی را که برداشت می‌کنند تعیین کنند و فروش را به شکل آنی انجام دهند.

کشاورزی مبتنی بر بلاک چین می‌تواند تفکر ما را درباره‌ی مواد غذایی تغییر دهد

هرچه شفافیت روند تولید مواد غذایی بیشتر باشد، مصرف‌کنندگان اطلاعات بیشتری برای تصمیم‌گیری هوشمندانه درباره‌ی مواد غذایی‌شان خواهند داشت. با کشاورزی مبتنی بر بلاک چین قیمت محصولات غذایی ارزان‌تر خواهد شد، اما برای ما نیز بهتر خواهد بود که بدانیم این محصولات از کجا می‌آیند. بلاک چین کلید تولید محصولات غذایی واقعی، ارگانیک و محلی است که با قیمت منطقی برای هر کسی در دسترس خواهد بود.

منبع: coincentral