دنیای ارزهای دیجیتال مانند زمین حاصلخیزی است که با بذر دانش میتوان از جایجای آن بهره برد و درآمد کسب کرد. یکی از این روشها که ازقضا بحث و گفتوگو درباره آن از سالها پیش شروع شده و هنوزهم ادامه دارد، استخراج یا در اصطلاح ماینینگ (Mining) ارزهای دیجیتال است.
این روش درمقایسهبا شیوههای دیگر کسب درآمد از دنیای ارزهای دیجیتال محبوبتر است؛ ولی پیچیدگیهای خاص خود را نیز دارد. ازنظر بسیاری از افراد ماینینگ آرامآرام بهسمت منسوخشدن پیش میرود؛ اما تا آن زمان، این بستر همچنان یکی از روشهای درآمدزای عرصه داراییهای دیجیتال محسوب میشود. ناگفته نماند سودآوری در این حوزه شرایط و الزاماتی دارد که مهمترین آن استفاده از سختافزارها و نرمافزارهای مناسب است.
بیشتر بخوانید: استخراج ارزهای دیجیتال یا ماینینگ چیست؟
شبکه مونرو (Monero) و ارز دیجیتال آن XMR یکی از گزینههای مناسب برای استخراج است. مونرو شبکه بلاک چینی است که سازندگانش آن را فراتر از یک فناوری میدانند. توسعهدهندگان این مجموعه معتقدند مونرو توانسته است همزمان پارامترهای امنیت و حریم خصوصی و تمرکززدایی را بهطور یکجا گردهم بیاورد. ازآنجاکه یکی از دغدغههای مهم کاربران رصد و رهگیری تراکنشهاست، سازندگان این شبکه تبادلات رهگیرینشدنی را به کاربران وعده دادهاند.
ارز بومی شبکه مونرو XMR با فرایند استخراج بهدست میآید؛ بنابراین در این مقاله، قصد داریم به فرایند استخراج XRM و سختافزارها و نرمافزارهای مناسب آن نگاهی بیندازیم. پس تا انتهای این مطلب ما را همراهی کنید.
استخراج مونرو
مونرو یکی از ارزهای دیجیتالی است که ۸ سال از حضورش در این عرصه میگذرد. بااینحال، این شبکه بلاک چینی توانسته است جایگاه و ارزش نسبیاش را حفظ کند و هنوزهم بهعنوان یکی از گزینههای مناسب برای استخراج شناخته شود. مونرو تغییرات متعددی را تجربه کرده است؛ ولی مهمترین آن تغییر الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) کریپتونایت (CryptoNight) به رندوم ایکس (RandomX) است. این فورک که در سال ۲۰۱۹ روی این شبکه انجام شد، زمینهساز تغییر نوع الگوریتم آن بود.
تیم توسعه این پرایوسی کوین (Privacy Coin) معتقدند عملکرد رندوم ایکس سریعتر و ایمنتر از کریپتونایت است؛ البته الگوریتم جدید این شبکه همچنان دربرابر استخراج ازطریق دستگاههای آیسیک (ASIC) مقاوم است.
یکی دیگر از تغییرات مهم مونرو بهینهشدن فرایند استخراج با پردازندههای مرکزی (CPU) است. شایان ذکر است مونرو را با کارتهای گرافیک (GPU) هم میتوان استخراج کرد؛ اما سودآوری و مقرونبهصرفهبودن استفاده از CPU بههیچوجه با کارتهای گرافیک مقایسهشدنی نیست.
رندوم ایکس یکی از الگوریتمهای اجماع اثبات کار است که برای CPUها بهینه شده و دربرابر استخراج دستگاههای ایسیک مقاوم است.
همانطورکه اشاره کردیم، یکی از پارامترهای مهم برای استخراج انتخاب قطعات مناسب و برآورد هش ریت هر دستگاه است. هرچه دستگاه یا دستگاههایی که برای استخراج استفاده میکنید هش ریت بیشتری داشته باشند، احتمال دریافت پاداش تولید هر بلاک بیشتر میشود.
درحالحاضر، هش ریت شبکه مونرو ۳.۱۱ گیگاهشبرثانیه است و این مقدار از برخی از شبکههای دیگر با الگوریتم اثبات کار کمتر است؛ بنابراین، هنوزهم میتوان XMR را با کامپیوتر خانگی، اما قدرتمند استخراج کرد.
برای شروع فرایند استخراج مونرو، بهتر است ابتدا از فراهمبودن این پیشنیازها مطمئن شوید:
- استفاده از سیستمعامل ویندوز (Windows) یا مکاواس (MacOS) یا لینوکس (Linux)
- ۴ تا ۸ گیگابایت RAM (ترجیحاً از نوع DDR4 یا DDR3)
- منبع تغذیه متناسب با نوع CPU انتخابی
- اتصال دائم و بدون قطعی اینترنت
- استفاده از کیف پولی با امکان پشتیبانی از XMR مانند مایمونرو (MyMonero) و لجر (Ledger) و اتُمیک (Atomic)
- ذخیرهساز اطلاعات (Hard Drive) از نوع SSD یا HDD
- نرمافزارهای مناسب (در انتهای این مقاله به آنها اشاره میکنیم)
برخی از کاربران برای احاطه بیشتر به تنظیمات سیستم، از نرمافزارهای جانبی مانند برنامههای کنترل فن و دما و اورکلاک (Overclock) هم استفاده میکنند.
پیشنیازهای اشارهشده ملزومات اولیه برای شروع استخراج بود؛ اما ازآنجاکه بهدنبال استفاده بهینه و سودآوری بیشتری از این فرایند هستیم، باید در انتخاب نرمافزارهای مناسب استخراج و CPU و GPU قدرتمند دقت کنیم و اطلاعات بیشتری بهدست آوریم.
همچنین، ازآنجاکه سازوکار رندوم ایکس بیشتر معطوف به CPU است، در بخش ابتدایی این مقاله، بهسراغ پردازندههای قدرتمندی میرویم که میتوانیم با خرید آنها سود درخورتوجهی از استخراج XMR کسب کنیم.
بهترین CPUها برای استخراج مونرو
پردازندههای سری اپیک ایامدی
قویترین پردازندههای استخراج به سری اپیک (EPYC) شرکت ایامدی (AMD) تعلق دارد. این شرکت با ساخت CPUهای ۶۴هستهای و فرکانس ۲ تا ۳.۷گیگاهرتزی، گوی سبقت را از رقیب دیرینه خود، یعنی اینتل (Intel)، ربوده است.
با آنکه سازندگان سری اپیک آن را مختص پردازش برنامههای پیچیده مهندسی و شبیهسازها و کارهای مرتبط با هوش مصنوعی (AI) میدانند، بهنظر میرسد چنین محصولی با ویژگیهایی بینظیر میتواند گزینه قدرتمندی برای استخراج ارزهای دیجیتال باشد.
در فهرست قویترین پردازندههای دارای هش ریت مناسب برای استخراج مونرو، میتوانیم به مدلهای زیر اشاره کنیم:
- AMD EPYC ۷T۸۳ با قدرت ۱۰۳,۷۰۶.۴۷ هش بر ثانیه
- AMD EPYC ۷۷۶۳ با قدرت ۱۰۱,۴۴۶.۶۳ هش بر ثانیه
- AMD EPYC ۷۷۴۲ با قدرت ۹۸,۱۶۲.۴۰ هش بر ثانیه
- AMD EPYC ۷H۱۲ با قدرت ۹۵,۷۶۷.۰۹ هش بر ثانیه
- AMD EPYC ۷B۱۲ با قدرت ۹۲,۹۴۰.۲۶ هش بر ثانیه
با استفاده از این پردازندهها، با استخراج XMR میتوان ماهانه بهطور میانگین سود خالصی بین ۶۰ تا ۸۰ دلار بهدست آورد. موضوع مهم مرتبط با این نوع پردازندهها قیمت بسیار گران آنهاست (بین ۷ تا ۱۰هزار دلار).
امنیت مثالزدنی دادهها و سرعت بسیار زیاد پردازش اطلاعات ازجمله ویژگیهای مهم این پردازندههاست. افزونبراین، محدودبودن فرکانس پردازنده و وجود برخی مشکلات در سیستمعامل ویندوز و کمیاببودن برخی مدلها، مشکلاتی است که پردازندههای اپیک با آن مواجه هستند.
پردازندههای سری رایزن تردریپر ایامدی
تا پیش از ورود سری اپیک، پردازندههای رایزن تردریپر (Ryzen Threadripper) در رتبه اول CPUهای قدرتمند ایامدی برای استخراج ارزهای دیجیتال قرار داشتند. اگرچه هنوزهم این سری با عرضه مدلهای جدید توانسته است جایگاهش را حفظ کند، تفاوت توان پردازشی میان تردریپر و سری اپیک کاملاً مشهود است.
باید به این موضوع توجه کرد که ماهیت کاربردی این دو سری از پردازندهها موجب تفاوت قدرت میان آنها شده است. سری اپیک برای پردازشهای نرمافزارهای مهندسی و فرایندههای پیچیده و سنگین ساخته شده است؛ اما سری تردریپر کاربردی عمومیتر دارد و بیشتر برای اجرای برنامههای متداول رایانهای و بازیها از آن استفاده میشود.
ازجمله پردازندههای رایزنِ تردریپر که هش زیادی دارند، میتوان به مدلهای زیر اشاره کرد:
- AMD Ryzen Threadripper ۳۹۹۰X با قدرت ۶۵,۱۱۶.۸۸ هش بر ثانیه
- AMD Ryzen Threadripper PRO ۳۹۹۵WX با قدرت ۵۴,۲۵۹.۳۶ هش بر ثانیه
- AMD Ryzen Threadripper 3970X با قدرت ۴۲,۳۶۵.۷۰ هش بر ثانیه
- AMD Ryzen Threadripper PRO ۳۹۷۵WX با قدرت ۳۴,۹۸۳.۷۵ هش بر ثانیه
- AMD Ryzen Threadripper 3960X با قدرت ۳۰,۶۷۲.۰۲ هش بر ثانیه
ازنظر کارشناسان، پردازندههای سری تردریپر رایزن بهدلیل محدوده فراکنسی و قابلیت اورکلاک بسیار زیاد گزینه مطلوبی برای استخراج ارزهای دیجیتال هستند؛ ولی قیمت گران و برق مصرفی فراوانِ این محصول باعث شده است کاربران با احتیاط بیشتری بهسراغشان بروند.
گفتنی است باتوجهبه هش ریت این مدل، میتوان بهطور متوسط درآمدی بین ۲۵ تا ۳۷ دلار در ماه از استخراج مونرو بهدست آورد.
پردازندههای زئون پلاتینیوم اینتل
پس از بررسی دو سری قدرتمند از شرکت ایامدی، نوبت به محصول شرکت اینتل (Intel) میرسد. سری زئون پلاتینیوم چهارمین عضو از خانواده پردازندههای مقیاسپذیر (Processor Scalable) زئون است. این پردازنده ۱۴نانومتری یکی از پردازندههای قوی اینتل محسوب میشود.
امنیت کمنظیر و عملکرد مطلوب و برق مصرفی مناسب موجب شده است که این CPUها در فهرست انتخابی استخراجکنندگان قرار گیرند. با آنکه پردازندههای زئون ساختاری مشابه CPUهای متداول دارند، پشتیبانی از مقادیر زیاد RAM، افزایش تعداد هستهها (Cores)، افزایش پهنای باند حافظه، پشتیبانی از فناوری کد تصحیح خط (ECC) و امکان استفاده از ماشینهای مجازی (Virtual Machine) متعدد بهعنوان میزبان (Host)، موجب شده تا این سری در رده بالاتری قرار گیرد.
ازآنجاکه پردازندههای زئون پلاتینیوم مانند سری اپیک ایامدی برای انجام پردازشهای سنگین، هوش مصنوعی، شبیهسازهای مهندسی، سرورها و ورکاستیشنها (Workstation) استفاده میشود، قیمت هنگفت چنین محصولی چندان عجیب و دورازانتظار نیست.
برخی از مدلهای این پردازنده که در فهرست گزینههای انتخابی برای استخراجکنندگان XMR قرار دارند، عبارتاند از:
- Intel® Xeon® Platinum ۸۱۵۳ CPU با قدرت ۵۴,۵۷۰.۲۶ هش بر ثانیه
- Intel® Xeon® Platinum ۸۱۷۶ CPU با قدرت ۵۰,۳۴۴.۱۰ هش بر ثانیه
- Intel® Xeon® Platinum ۸۲۶۸ CPU با قدرت ۴۶,۸۱۴.۲۹ هش بر ثانیه
- Intel® Xeon® Platinum ۸۳۷۸C CPU با قدرت ۴۰,۳۰۷.۴۷ هش بر ثانیه
- Intel® Xeon® Gold ۶۱۵۰ CPU با قدرت ۳۵,۴۳۲.۹۷ هش بر ثانیه
قدرت و توان پردازشی این سری از محصولات اینتل موضوعی انکارناپذیر است؛ اما علاوهبر قیمت گران، قفلبودن ضریب کلاک پردازنده (CPU Multiplier Clock) انتخاب آن را دشوار میکند. این ویژگی موجب میشود CPU را نتوان اورکلاک کرد و سرعت پردازش آن را افزایش داد.
بهترین کارتهای گرافیک برای استخراج مونرو
پیشتر اشاره کردیم استخراج مونرو با کارتهای گرافیک هم امکانپذیر است و درعینحال قیمت بهترین کارتهای گرافیک نیز بهمراتب ارزانتر از پردازندههایی است که به آنها اشاره کردیم. باوجوداین، الگوریتم اجماع رندوم ایکس بهدلیل بهینهبودن برای CPUها اجازه نمیدهد کارتهای گرافیک در فرایند استخراج نقش چندان پررنگی ایفا کنند.
بهعنوان مثال، کارت گرافیک قدرتمندی مانند انویدیا جیفورس آرتیایکس ۳۰۹۰ (Nvidia Geforce RTX ۳۰۹۰ ) با ۲۴ گیگابایت رم گرافیکی (VRAM) در شبکه اتریوم میتواند با هش ریتی مابین ۱۱۵ تا ۱۲۴ مگاهشبرثانیه فعالیت کند؛ بنابراین، این کارت میتواند روزانه بین ۲.۸ تا ۳.۲ دلار یا حدود ۰.۰۰۱۵ اتر (ETH) استخراج کند.
ناگفته نماند با این سختافزار در شبکه مونرو روزانه حدود ۰.۰۶ دلار سود بهدست میآورید که باتوجهبه سختی شبکه، میزان برق مصرفی و قیمت کارت گرافیک مبلغ قابلملاحظهای عاید استخراجکننده نمیشود. بنابراین، کارشناسان توصیه میکنند اگر قصد دارید فقط XMR استخراج کنید، بهتر است هزینه خود را صرف خرید پردازندههای قدرتمند کنید و بهسراغ کارتهای گرافیکی نروید.
بهترین نرمافزارهای استخراج مونرو
استخراج ارزهای دیجیتال بدون داشتن نرمافزار مناسب امکانپذیر نیست. بهعبارت ساده، تا زمانی که نرمافزار مناسبی برای مدیریت کارها و ارتباط میان سختافزار و شبکه بلاک چینی وجود نداشته باشد، فرایند استخراج انجام نمیشود.
نرمافزارهای گوناگونی برای استخراج ارزهای دیجیتال وجود دارند و در برخی مواقع، میتوان از برنامهای واحد برای استخراج چند ارز استفاده کرد. ازآنجاکه انتخاب نرمافزار مناسب اهمیت فراوانی در استخراج دارد، درادامه، ۲ نرمافزار مناسب برای ماینینگ XMR را معرفی میکنیم.
توجه کنید آنتیویروسها برخی از فایلهای موجود در نرمافزارهای استخراج را بهعنوان بدافزار شناسایی میکنند؛ بنابراین، استفاده از این برنامهها ممکن است فرایند استخراج را دچار اختلال کند.
XMRig
این نرمافزارِ متنباز (Open Source) برای استخراج ارزهای دیجیتالی طراحی شده است که از پردازندههای مرکزی یا گرافیکی استفاده میکنند.
XMRig از الگوریتمهای مانند رندوم ایکس و آرگون۲ (Argon2) و کریپتونایت پشتیبانی میکند. درعینحال، باید توجه کنید محیط برنامه و دستورهای XMRig ازطریق خطوط فرمان (Command Line) انجام میشود و ظاهر این نرمافزار نیز چندان ساده و کاربرپسند نیست.
نرمافزار XMRig می۲۰۱۷ عرضه شد. پس از عرضه این برنامه، برخی از هکرها سعی کردند تا با تغییر در ساختار این نرمافزار، از ظرفیت پردازش سایر رایانههای دیگر برای استخراج مونرو استفاده کنند. ازاینرو، اکثر برنامههای ضدویروس (Antivirus) فایلهایی با نامهای xmring و Trojan-gen و Trojan.GenericKD را بهعنوان ویروس شناسایی میکنند.
وجود تنظیمات دستی برای ماینرها و پشتیبانی از پردازندههای ۳۲ و ۶۴بیتی و فایلهای اجرایی کوچک، تنها برخی از مزایای این نرمافزار محسوب میشوند. درحالحاضر، این برنامه برای سیستمعاملهای مکاواس، ویندوز، لینوکس، فریبیاسدی (FreeBSD) و اوبونتو (Ubuntu) دردسترس کاربران قرار دارد.
Nanominer
نانوماینر یکی دیگر از برنامههایی است که از آن برای استخراج ارزهای دیجیتال استفاده میکنند. نانوماینر طیف گستردهای از الگوریتمهای اجماع اثبات کار را پشتیبانی میکند و با ارزهای دیجیتالی سازگار است که با CPU یا GPU استخراج میشوند.
نانوماینر را نانوپول (Nanopool)، یکی از استخرهای بزرگ ارزهای دیجیتال، توسعه داده است. این برنامه رابطی کاربرپسند دارد و برخلاف XMRig، کار با آن چندان سخت نیست. درحالحاضر، برنامه نانوماینر برای سیستمعامل ویندوز و لینوکس عرضه شده است.
جمعبندی
با آنکه انتقادهای زیادی از شبکههای بلاک چینی با الگوریتم اثبات کار میشود و عده زیادی عقیده دارند عمر چنین سازوکاری بهپایان رسیده و سختی این شبکهها نیز روبهافزایش است، همچنان استخراج ارزهای دیجیتالی یکی از فرایندهایی است که سود بسیاری برای استخراجکنندگان بههمراه دارد.
البته باید توجه کرد برای آنکه استخراج به سودآوری رضایتبخشی برسد، باید از سختافزار و نرمافزار مناسب استفاده کرد. با افزایش سختی شبکهها، فرایند استخراج نباید فقط به ارزی خاص معطوف باشد و فرسودگی و فشار ناشی از استخراج ارزهای دیجیتال روی قطعات رایانهای را نیز نباید فراموش کرد.
برخی از قطعاتی که به آنها اشاره کردیم، قیمت گرانی دارند و طبیعتاً در نگاه اول، خرید چنین قطعاتی ممکن است مقرونبهصرفه نباشد؛ اما ازآنجاکه فرایند استخراج فشار زیادی به قطعات وارد میکند، استفاده از سختافزارهایی که برای فرایندهای سنگین پردازشی ساخته شدهاند و بههمیندلیل طول عمر بیشتری دارند، قطعاً گزینه مناسبتری برای استخراج خواهند بود.