تفاوت بروکر و صرافی در ارزهای دیجیتال چیست؟

دو راه برای معامله و خرید و فروش ارز دیجیتال وجود دارد، با استفاده از یک صرافی و یا استفاده از یک بروکر. این دو با هم تفاوت‌هایی دارند که برای عموم مردم واضح نیستند. در ادامه ابتدا به تعریف این دو مفهوم می‌پردازیم و سپس مواردی را که معامله‌گران باید در هنگام خرید ارز دیجیتال در یک صرافی و یا در یک پلتفرم معاملاتی آنلاین یک بروکر مد نظر قرار دهند را بررسی خواهیم کرد.

یکی از کاربران بخش استک وب‌سایت انتخاب در پاسخ به سوالی درباره تفاوت بروکر و صرافی می‌نویسد:

کارگزار کاملا با صرافی متفاوت هست.

شما در صرافی میتونید یه ارز بخرید یا ارزتون رو به ارز دیگه ای تبدیل کنید.صرافی های جدیدا امکاناتی مثل چارت قیمت و خرید های شرطی و یا اهرم هم اضافه کردند.

اما گارگزار مثل ویندزور یا آلپاری یا همه جاهایی که اسم کارگزار دارند، در بورس یا فارکس و یا غیره فعالیت میکنند.

کارشون خرید و فروش هر چیزی مثل سهام فلزات، کالاهای اساسی، ارزهای دیجیتال، انرژی مثل نفت و گاز و غیره هست.

شما به صورت مستقیم امکان خرید مثلا سهام اپل رو ندارید. باید در یک کارگزاری حساب باز کنید و درخواست خرید هر اون چیزی زو که اون کارگزار باهاش قرارداد داره رو براشون بفرستید که بسته به نوع خریدتون ممکنه سود یا زیان کنید. کارگزار های فارکس (بازار ارز خارجی مثل یورو  وپوند و …) معمولا لورج یا اهرم میدن که میتونید چند برابر سرمایه‌تون خرید کنید.

جدیدا کارگزارهای فارکس با شرکت های تامین نقدینگی قرار داد خرید ارز دیجیتال میبندند. یعنی شما در واقع به کارگزار میگید که مثلا برای من مقداری از بیت کوین بخر یا بفروش. دقت کنید این قرارداده نه خود بیت کوین. در سمت مقابل شما همیشه یا یه قرارداد مخالف شما وجود داره یا خود شرکت تامین نقدینگی قرارداره. اگه سود کنید که معادل دلاری رو  به شما میده یا بر عکس از شما میگیره. پس شما صاحب ارز دیجیتال نیستید. (یعنی بروکر برای سرمایه‌گذاری مناسب نیست و فقط برای خرید و فروش و معامله مناسب است.)

هشدار: مانند صرافی‌ها، در بروکرهای بین‌المللی هم خطر بلوکه شدن دارایی‌ها برای افراد ایرانی وجود دارد.

بروکر و یا کارگزار چیست؟

بروکر یا کارگزار (Broker) شخص یا شرکتی است که به عنوان واسط بین خریدار و فروشنده ایفای نقش می کند. بروکر تنها در بازار اقتصادی معنا ندارد بلکه در بازار املاک و مستغلات، بازار کالا، بازار هنر و… نیز وجود دارد.

اما در دنیای اقتصاد، بروکر یک نهاد مالی غیربانکی است که وظیفه اعلان نرخ دارایی‌های در بازار را به مشتریان برعهده دارد، کارگزاران، اوردرهای (سفارش‌های معاملاتی) مشتریان خود را از طریق تلفن، فکس و اینترنت دریافت کرده و از محل سپرده مشتری اقدام به اجرای دستورات (خرید یا فروش) می کنند و خود در کمیسیون انجام دستورات کسب درآمد می‌کند.

هر بروکر نرم افزاری خاص خود دارد که از طریق آن میتوان از قیمت‌ها مطلع شد و دستورات خرید و فروش را به بروکر منتقل نمود. یک کارگزار به طور معمول مجموعه‌ای از فعالیت‌های لازم بین خریدار و فروشنده را با توجه به مسئولیت قبلی که خریدار و فروشنده به او واگذار کرده‌اند انجام می‌دهد تا در شرایط مشخص و امن موضوع مورد معامله و هزینه‌های اصلی و جانبی آن تبادل گردد.

اما به طور خاص در حوزه ارز دیجیتال، با استفاده از یک بروکر، وجوه و سرمایه شما بر خلاف یک صرافی متمرکز، توسط یک شبکه معاملاتی خرید و فروش می‌شود و تحت عنوان بازار فرابورس (OTC)  از آن یاد می‌شود.

بروکرها فروشنده‌ها و یا خریدارانی را که به تنهایی مقادیر خیلی زیادی ارز دیجیتال در اختیار دارند را پیدا می‌کند و آن‌ها را برای فروش جفت می‌کند. این فرآیند انعطاف‌پذیرتر، راحت‌تر و عموما سریع‌تر از صرافی اتفاق می‌افتد.

صرافی چیست؟

صرافی در لغت به معنای محلی برای داد و ستد انواع پول است. پیدایش آن به عنوان یک حرفه را می‌توان ناشی از نیاز مردم به تعین و صحت وزن و عیار مسکوکات گوناگونی دانست که در قرون پیشین رواج داشتند.

سیستم کاری صرافی‌های مرسوم ارز دیجیتال همانند بورس اوراق بهادار است که در آن خریداران و فروشندگان بر اساس قیمت لحظه‌ای ارز دیجیتال معاملات خود را انجام می‌دهند.

قیمت یک ارز دیجیتال در صرافی بر اساس خرید و فروش به دست می آید و اگر تقاضا برای خرید ارزی بیشتر باشد قیمت افزایش، و اگر تقاضا کم باشد قیمت کاهش می یابد.

صرافی‌ها معمولا برای هر تراکنش درصدی را به عنوان کارمزد خود برمی‌دارند. در صرافی‌ها ممکن است برخی افراد ارز فیات را به ارز دیجیتال تبدیل کنند و یا بالعکس، در حالی که برخی دیگر فقط ارزهای دیجیتال مختلف را با هم مبادله می‌کنند.

در ادامه به بررسی تفاوت‌های این دو مفهوم در ابعاد مختلف می‌پردازیم.

افتتاح حساب کاربری و احراز هویت

صرافی

روند افتتاح حساب در صرافی‌ها به آسانی باز کردن یک حساب در سایر وب‌سایت‌ها است. تمام کاری که شما باید انجام دهید ارائه یک ایمیل و ساختن گذرواژه و تایید آدرس ایمیل ارائه شده است. پس از ثبت نام، برای این‌که بتوانید از حساب خود برداشت و یا در آن سپرده‌گذاری کنید، باید فرآیند احراز هویت را انجام دهید.

برای تایید و احراز هویت حساب کاربری خود باید تصویری از کارت شناسایی خود و یا تصویری از خود با کارت شناسایی در دستانتان را در وب‌سایت صرافی آپلود کنید. اصولا صرافی‌ها طی چند ساعت تا چند روز به درخواست تایید هویت شما پاسخ خواهند داد.

اما در این بین برخی صرافی‌ها نیازی به احراز هویت ندارند که از جمله آن می‌توان به صرافی بایننس، یکی از محبوب‌ترین صرافی‌های ارز دیجیتال در سراسر جهان اشاره کرد. در این صرافی به محض ثبت‌نام، شما می‌توانید از حساب خود برداشت کنید و یا در آن سپرده‌گذاری کنید و تنها محدودیت تراکنش تا سقف ۲ بیت کوین در روز وجود دارد.

بروکر

ثبت نام در بروکر نیز کار سختی نیست و مانند صرافی ساده است. با این‌حال برای سپرده‌گذاری و انجام معامله، تایید حساب کاربری اجباری و الزامی است. به عنوان یک قاعده و قانون باید یک یا دو نسخه مدرک اسکن شده ارائه دهید که اصولا کارت شناسایی و مدرکی برای اثبات آدرس شماست.

ممکن است برخی بروکر از شما مدارک دیگری درخواست کنند. فرآیند و پروسه‌ی احراز هویت بسیار سریع‌تر از صرافی صورت می‌گیرد و در عرض ۳۰ دقیقه تکمیل می‌شود. پس از این‌که حساب شما با موفقیت تایید شد و حساب معاملاتی شما باز شد، شما می‌توانید به راحتی سپرده‌گذاری کنید و خرید و فروش را آغاز کنید. در برخی بروکرها هم مانند صرافی‌ها نیاز به احراز هویت نیست.

سپرده‌گذاری و برداشت

صرافی

ارسال پول فیات به صرافی‌های ارز دیجیتال اغلب یک دردسر است. مثلا شما نمی‌توانید دلار و یا یورو را در بایننس به صورت سپرده نگه دارید و باید به جای آن از ارز دیجیتال استفاده کنید. این بدان معناست که شما باید پیش از آن مقداری ارز دیجیتال بخرید.

برای خریدن ارز دیجیتال راه‌های مختلفی وجود دارد، اما این تراکنش‌ها معمولا با کارمزد و کمیسیون بالا همراه است. اگر قرار است که تراکنش‌های متعددی را هنگام واریز به حساب خود انجام دهید، به خاطر داشته باشید که که برای هر تراکنش باید کارمزد پرداخت کنید و به این ترتیب ممکن است ۱۵ درصد از سرمایه اولیه خود را از دست دهید.

برداشت سرمایه از صرافی به صورت ارز فیات هم بدون دردسر نیست. البته شما می‌توانید از کیف پول و یا صرافی آنلاین استفاده کنید، اما انتقال دارایی به  آن‌ها هم دوباره شامل پرداخت کارمزد می‌شود. برداشت و انتقال به یک حساب بانکی نیز خود یک مساله است، چرا که برخی بانک به دلیل مشخص نبودن منشا این پول‌ها و تراکنش‌های آن، از پذیرش پول از صرافی‌های ارز دیجیتال خودداری می‌کنند.

بروکر

شارژ حساب  و برداشت در بروکرها معمولا به صورت دلاری یا یورو صورت می‌گیرد و شما نمی‌توانید برخلاف صرافی‌ها اقدام به واریز و برداشت با ارزهای دیجیتال کنید. البته ممکن است بروکرهایی وجود داشته باشند که امکان واریز و برداشت با ارزهای دیجیتال را فراهم کنند. سپرده‌گذاری با استفاده از بروکر به راحتی آب خوردن است البته نه برای کاربران ایرانی. مشتری بروکر روش‌های زیادی برای ایجاد سپرده در اختیار دارد؛ از جمله استفاده از کارت اعتباری، کیف پول‌های الکترونیکی معتبر و غیره. شما می‌توانید در سپرده خود دلار آمریکا، یورو و گاهی ارزهای دیگر را نگه دارید. این قابلیت کل فرآیند را بسیار ساده می‌کند و به عنوان یک قاعده، کارمزدی برای سپرده‌گذاری وجود ندارد. کاربران ایرانی معمولا از بروکرهایی استفاده می‌کنند که گزینه پرداخت با وبمانی دارد.

خرید و فروش

صرافی

معامله و خرید و فروش در صرافی نیاز به دانش خاصی ندارد. کافی است شما ابزار معاملاتی دلخواه خود را انتخاب کنید و بخش ترید را باز کنید و نمودار قیمت‌ها را تماشا کنید.

شما می‌توانید سفارشات خرید و فروش بگذارید و همچنین از قابلیت‌های استاپ لیمیت و لیمیت اوردر استفاده کنید. از این منظر ویژگی‌های صرافی‌ها در مقایسه با پلتفرم بروکر تا حدودی محدود است.

یکی از مزایای صرافی این است که شما بین تعداد زیادی ارز دیجیتال برای خرید و فروش حق انتخاب دارید. برای مثال، صرافی بایننس ۱۲۰ ارز دیجیتال برای معامله ارائه می‌دهد و شما به هنگام انتخاب استراتژی خرید و فروشتان، مجموعه‌ای عالی از گزینه‌های متنوع را پیش رو دارید.

بروکر

با استفاده از پلتفرم بروکر، مجموعه گسترده‌ای از ویژگی‌ها را در اختیار خواهید داشت که به شما کمک می‌کند تا استراتژی‌ها و ریسک‌هایتان را دقیق‌تر پیاده کنید. به این ترتیب که شما قادر خواهید بود اندیکاتورهای اضافی بر روی نمودار قرار دهید و از ابرازهای تحلیل درون‌ساخت استفاده کنید.

با این حال، پلتفرم بروکر برخلاف صرافی تعداد محدودی ارز دیجیتال به شما ارائه می‌کند. هر بروکر از ارزهای متفاوتی پشتیبانی می‌کند، اما به احتمال زیاد شما محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال را در آن‌جا پیدا خواهید کرد.

یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت بروکر، اختلاف کم بین پایین‌ترین و بالاترین قیمت در سفارشات آن است. این اختلاف قیمت در بازار ارزهای دیجیتال ممکن است به چند صد دلار برسد، اما بر روی پلتفرم‌های خرید و فروش، ممکن است شما با کمترین اختلاف قیمت ممکن مواجه شوید.

پلتفرم بروکر امکانات خوب زیادی در اختیار شما قرار می‌دهد. بر خلاف صرافی، می‌توانید چندین نمودار را در پنجره خود قرار دهید، جریان قیمت‌ها و مظنه را دنبال کنید، از مجموعه اندیکاتورها و سایر افزونه‌ها استفاده کنید.

جمع‌بندی

در نتیجه باید بگوییم که ارزهای دیجیتال، دارایی بسیار نوسانی‌پذیر و پرریسکی هستند که می‌توانند هم سود و هم ضرری بزرگ را به ارمغان بیاورد. هنگام انتخاب روش معاملاتی برای ارزهای دیجیتال باید تمام جنبه‌های مثبت و منفی آن را به دقت مطالعه و بررسی کرد.

شما باید به درستی بدانید که می‌خواهید از کدام  شرکت و یا صرافی‌ به عنوان پلتفرمی برای انجام معاملاتتان استفاده کنید. بروکر و صرافی هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند؛ بنابراین تصمیم نهایی شما به اهداف و اولویت‌های شخصی خودتان بستگی دارد.