برندگان و بازندگان بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۱۹

بازار ارزهای دیجیتال هیچ‌گاه با فراز و فرود غریبه نبوده و نیست؛ با این حال سال ۲۰۱۹ میلادی را می‌توان پر از فراز و فرودهای غافلگیرکننده برای بازار دانست.

کوین تلگراف در مقاله خود از سال ۲۰۱۹ با عنوان «سال کامبک» یاد می‌کند، چراکه غول‌های فناوری مانند فیس‌بوک، در این سال از ممنوعیت ارزهای دیجیتال دست برداشتند و خودشان برای عرضه یک ارز دیجیتال اقدام کردند.

رویدادهایی نظیر جنگ تجاری میان آمریکا و چین باعث شد تا نگاه سرمایه‌گذاران به بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال تغییر کند، از طرف دیگر کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا همچنان ETFهای بیت کوین را رد می‌کند؛ با این حال باید گفت که هنوز هم راه زیادی در پیش است.

حالا که سال ۲۰۱۹ به پایان رسیده و وارد سال جدیدی شده‌ایم، وقت آن رسیده تا نگاهی جامع به اتفاقات مهمی که سال گذشته در حوزه ارزهای دیجیتال رخ داد، بیندازیم.

برندگان

ابتدا به معرفی برندگانی می‌پردازیم که سال ۲۰۱۹ را با تمام سختی‌هایش با سربلندی به پایان رساندند.

رشد دو برابری بیت کوین

سال گذشته میلادی یعنی ۲۰۱۹، بیت کوین و صنعت بلاک چین، دهمین تولدشان را جشن گرفتند. جشنی که به لطف نوآوری ساتوشی ناکاموتو برگزار شد. این جشن در حالی بود که ابتدای آن سال هنوز تاثیرات ترکش‌های بازار نزولی ۲۰۱۸ به وضوح قابل لمس بود.

خوشبختانه اوضاع برای بیت کوین به سرعت به روال عادی بازگشت و این ارز تا پایان سه ماهه اول ۲۰۱۹، رشدی ۱۱ درصدی را تجربه کرد. آنتونی پومپلیانو (Anthony Pompliano)، از بنیان‌گذاران شرکت مورگان کریک دیجیتال (Morgan Creek Digital) در صحبتی با کوین تلگراف گفت:

قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۹ با جهش همراه بود چراکه خریداران بیشتر از فروشندگان بودند.

بیت کوین در حالی با افزایشی ۱۶۵ درصدی از ۴,۱۰۳ به ۱۰,۸۸۸ دلار رسید که سه ماهه دوم سال، حجم معاملات و ارزش بازارش نیز بالاتر رفت. علاوه بر اینها، سهم بیت کوین از بازار ارزهای دیجیتال در این مدت از ۵۴.۶ درصد به ۶۵ درصد رسید.

از میان تمام دلایلی که باعث رشد بیت کوین در بازار پر تلاطم سال گذشته شد، شاید بتوان عملکرد محافظتی و سرپناه بودن این ارز در بهبوهه تنش‌های بین‌المللی را مهمترین آنها دانست. سال ۲۰۱۹ با وجود تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین، بیشتر سرمایه‌گذاران به سمت بیت کوین پناه بردند تا از سرمایه‌های خود محافظت کنند. پومپلیانو در تشریح این مسئله عنوان می‌کند:

مهمترین دوره سال [گذشته] را می‌توان خبر عرضه لیبرا دانست که واکنش‌هایی مثبت و منفی پیرامون آن صورت گرفت. این واکنش‌ها هم از سوی اعضای جامعه ارزهای دیجیتال و هم بازارهای سنتی نشات می‌گرفت.

این در حالی بود که سال ۲۰۱۹ برای بیت کوین تماما روشن نبود. طی سه ماهه سوم سال، با کاهش صد میلیارد دلاری بیت کوین حجم بازار این ارز دیجیتال، دورنمای نزولی خود را نشان داد. خوشبختانه بازار تلاش کرد تا با تمام اخبار نزولی، جای پای خود را محکم کند. در پایان سه ماهه سوم، بیت کوین نه تنها کمترین سقوط را متحمل شد، بلکه سلطه آن بر بازار نیز ۵.۴ درصد افزایش یافت. روی هم رفته می‌توان گفت بیت کوین عملکردی بهتر از رقبا داشته است.

در مقایسه با دیگر دارایی‌های بازار، عملکرد بیت کوین طی سال گذشته بسیار بهتر بوده است. مثلا، طلا به عنوان یک ذخیره ارزش قابل اتکا، از ژانویه ۲۰۱۹، تنها ۱۷ درصد رشد داشته است. حتی شاخص S&P ۵۰۰ با وجود افزایش ۲۱ درصدی، نتوانسته به پای بیت کوین برسد. بابی لی (Bobby Lee)، مدیرعامل شرکت بالت (Ballet)، در مصاحبه‌ای با کوین تلگراف، ضمن بیان این مسئله که بیت کوین تحت تاثیر توسعه‌های فنی بسیاری قرار دارد افزود:

سال ۲۰۱۹، برای خریداران بیت کوین عالی بود؛ چرا که شاهد پیشرفت‌هایی در اکوسیستم [فناوری‌های] متن باز بودیم. شبکه لایتنینگ در حال افزایش ظرفیت تراکنش‌های بیت کوین است، از طرف دیگر کیف پول‌هایی کاربرپسند و قابلیت‌های متنوع در آنها (سامورایی و واسابی) نیز در حال افزایش حریم شخصی بیت کوین هستند.

افزایش محبوبیت گادز آنچیند

طبق گزارش‌ها، گادز آنچیند (Gods Unchained)، یک بازی کارتی بلاک چینی که بر روی پلتفرم اتریوم کار می‌کند، خود را به عنوان یکی از پرطرفدارترین بازی‌های بلاک چینی به اثبات رساند. گادز آنچیند توانست ۶.۲ میلیون دلار از بسته‌های ویژه بازی را (Genesis Card Pack) به فروش برساند. تولید این بازی در حالی انجام شد که شرکت بزرگ بلیزارد (Blizzard)، سازنده بازیِ کارتیِ هارت استون (Heartstone)، یکی از بازیکنان چینی بازی با نام چانگ انجی وای (Chung Ng Wai) با نام کاربری «بلیتزچانگ» (Blitzchung)، را به دلیل حمایت از معترضین هنگ کنگی جریمه و حساب کاربری وی را مسدود کرد. این شرکت همچنین پیروزی‌های بلیتزچانگ را نیز مردود اعلام کرد و جوایزش را پس گرفت.

این اقدام بلیزارد موجی از انتقادات را به سمتش سرازیر کرد. اعضای جامعه بازی‌های ویدیویی در توییت‌هایی ضمن محکوم کردن اقدام بلیزارد نوشتند:

[بلیزارد] بیش از اینکه به آزادی اهمیت دهد، درگیر پول است.

گادز آنچیند وعده جبران جوایز پیروزی‌های وی، که توسط بلیزارد ضبط شده بود، را داد و وی را به تورنومنت ۵۰۰,۰۰۰ دلاری‌اش دعوت کرد.

توییت گادز آنچیند در حمایت از بلیتزچانگ، ده هزار بار باز نشر پیدا کرد و جستجوی این بازی در گوگل هم به شدت افزایش یافت. بر خلاف هارت استون، گادز آنچیند غیرمتمرکز است و از بلاک چین برای تضمین مالکیت کاربران بر دارایی‌هایِ داخل بازی استفاده می‌کند. کاربران می‌توانند بدون محدودیت آیتم‌های داخل بازی را معامله نمایند.

جیمز فرگاسون (James Ferguson)، مدیرعامل گادز آنچیند، در ارتباط با مشوق‌های بلند مدت برای بازیکنان گفت:

[بازی] در حال تغییر صنعت بازی‌های رایانه‌ای به سطحی جدید است.

ادامه گسترش کوین بیس

در گذشته صرافی کوین بیس (Coinbase) به رویکرد انتخابی‌اش در خصوص ارزهایی که به پلتفرم اضافه می‌کند، معروف بوده است. از طرف دیگر این صرافی به نسبت رقبای تراز اولش، حملاتی [سایبری] کمتری را متحمل شده است. سال گذشته بایننس مورد هجوم گسترده هکرها قرار گرفت که در نهایت منجر به از دست رفتن هزاران بیت کوین شد؛ این مسئله سبب شد تا مقبولیت و امنیت کوین بیس بیش از پیش حس شود.

با این حال، کسب مالکیت پلتفرم ره‌گیری تراکنش‌های ارزهای دیجیتال، نوترینو (Neutrino) توسط کوین بیس، سبب اعتراض کاربران توییتری شد. به عقیده کاربران توییتر این اقدام کوین بیس، گامی به سمت جاسوسی از مشتریان این صرافی بود.

کوین بیس در واکنش به این اعتراضات در پستی در وبلاگ رسمی‌اش نوشت که خرید نوترینو با هدف پشتیبانی از دارایی‌های بیشتر و همسوسازی فعالیت‌ها با چهارچوب‌های قانونی صورت گرفته است. پس از کسب مالکیت نوترینو توسط این صرافی، ارزهای ثبت شده در آن نیز با افزایشی دوبرابری مواجه شد. دش، کازماس (Cosmos) و ویوز (Waves) از جمله ارزهایی بودند که پس از خرید نوترینو توسط کوین بیس، به این صرافی افزوده شد.

سال ۲۰۱۹ برای صرافی شماره یک ایالات‌متحده پر کار بود و مدام خبرهایی از تکذیب و تایید خرید شرکت‌های مختلف به دست کوین بیس منشتر می‌شد. از طرف دیگر گواهی‌های ثبت اختراع بسیاری نیز توسط این صرافی به ثبت رسید. کارت‌های اعتباری ویزا-کوین بیس نیز با رشد چشمگیری در سال ۲۰۱۹ مواجه شد و در حال حاضر در کشورهای بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ماه می (اردیبهشت) سال ۲۰۱۹، کوین بیس با عرضه USDC، اعلام کرد قصد دارد تا در ۱۰۰ کشور مختلف این استیبل کوین را منتشر کند. پیش از این USDC تنها در ایالات‌متحده پشتیبانی می‌شد اما در حال حاضر ۸۵ کشور در فهرست سفید این ارز قرار دارند. در مقایسه با سال ۲۰۱۸، کوین بیس تنها در ۳۲ کشور در دسترس کاربران قرار داشت. به نظر می‌رسد گسترش فعالیت‌های این صرافی برای پیشی گرفتن از رقبایی همچون بایننس باشد.

مشارکت بیشتر بایننس

از هر تحلیل‌گری بپرسید، بدون شک به شما خواهد گفت که عرضه اولیه صرافی (IEO) در سال ۲۰۱۹ به کسب‌وکاری پر سر و صدا و صد البته پر سود بدل شد. طبق گزارش‌ها از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا سه ماهه سوم آن، تقاضا برای عرضه اولیه صرافی به شدت بالا رفت و تنها در نیمه اول آن سال، ۱.۵ میلیارد دلار سرمایه از طریق IEOها کسب شد. بر خلاف عرضه اولیه سکه (ICO)، عامل تعیین‌کننده در موفقیت عرضه اولیه صرافی، وجود نقدپذیری است. هر چه میزبانی توکن توسط صرافی معتبری صورت گیرد، نقدپذیری نیز بالاتر خواهد رفت.

بایننس کوین (BNB)، ارز صرافی بایننس، با تکیه بر همین اصل توانست یکی از موفق‌ترین ارزها در سال ۲۰۱۹ باشد. بایننس، به عنوان یکی از بزرگترین بازارها برای معاملات ارزهای دیجیتال، توانست سهم قابل توجهی از معاملات BNB را از آن خود کند. طی تنها یک سال، بایننس کوین ۱۵۰ درصد افزایش ارزش را تجربه کرد. از نقطه نظر رشد سالیانه، بایننس کوین توانست با اختلاف اندک از بیت کوین نیز پیشی بگیرد.

بایننس همچنین در سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که قصد عرضه یک صرافی مستقل و مخصوص ایالات‌متحده را در دستور کار دارد. علیرغم فشارهای قانونی شدید برای فعالیت بایننس در این کشور، این صرافی با همکاری BAM قرار است تا شاخه آمریکایی‌اش را راه‌اندازی کند. BAM از ارائه‌دهندگان رسمی خدمات پولی و مالی در آمریکاست.

بازندگان

پس از بررسی اتفاقات مهم برای برندگان بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۱۹، به سراغ ارزها، افراد و شرکت‌هایی می‌رویم که عملکردشان در سال گذشته میلادی چنگی به دل نمی‌زد.

عرضه فیسبوک

خبر عرضه لیبرا توسط فیس‌بوک یکی از پر سر و صداترین رویدادها در سال ۲۰۱۹ میلادی بود. به گفته فیس‌بوک این استیبل کوین با سبدی از ارزهای فیات (رایج) پشتوانه‌سازی می‌شود. پس از انتشار خبر عرضه لیبرا، قانون‌گذاران آمریکایی به شدت با آن مخالفت کردند؛ تا جایی که مارک زاکربرگ چندین بار برای ادای توضیحات، نزد مراجع قانون‌گذار آمریکا حاضر شد.

لیبرا استیبل کوینی است که توسط ارزهای ملی پشتوانه‌سازی می‌شود و افراد می‌توانند برای خرید و فروش‌های خود از آن استفاده کنند؛ این در حالی است که به گفته سازندگانش، کارمزد تراکنش‌های بین‌المللی در پلتفرم لیبرا نزدیک به صفر خواهد بود. بر اساس وایت پیپر پروژه، هدف کلی لیبرا «ایجاد ارزی ساده و جهانی و زیرساختی مالی است که در اختیار میلیون‌ها نفر قرار گیرد».

در بخش دیگری از این سند آمده است که لیبرا از یک بلاک چین غیرمتمرکز جدید، یک ارز دیجیتال با نوسان کم و یک پلتفرم قراردادهای هوشمند بهره می‌برد. لیبرا ادعا می‌کند با استفاده از این قابلیت‌ها می‌تواند به ۱.۷ میلیارد انسانی که از خدمات بانکی بی بهره‌اند، خدمت‌رسانی نماید. پیام‌رسان فیس‌بوک، واتس اپ و کالیبرا (Calibra)، کیف پول رسمی لیبرا، ابزارهای فیس‌بوک برای دستیابی به هدف خود هستند.

لی ضمن بیان دیدگاه مثبتش در خصوص لیبرا گفت:

قانون‌گذارن و مراجع قانونی در اروپا و ایالات‌متحده، به این درک رسیده‌اند که ارزهای غیر دولتی تهدیدی برای قدرت آنها به حساب می‌آیند. مخالفت دولت‌ها [با لیبرا] در طول زمان از بین می‌رود.

لی در ادامه افزود:

دولت‌ها رویکردشان را تغییر خواهند داد؛ چرا که می‌فهمند توانایی کنترل یا توقف بیت کوین را ندارند. آنها ترجیح می‌دهند که شهروندان‌شان از ارزهای متمرکز و تجاری که به راحتی قابل قانون‌گذاری، کنترل و نظارت‌اند استفاده کنند. ارزهایی که به یک ارز رایج (فیات) وابستگی دارند.

این در حالی است که برنامه‌های جاه طلبانه فیس‌بوک علاوه بر فشارهای قانونی، درگیر مسائلی فنی نیز هست.

کنگره آمریکا از فیس‌بوک خواسته تا توسعه لیبرا را متوقف کند. به گفته کارشناسان، لیبرا نمی‌تواند بدون جلب تایید دولت آمریکا یک قدمِ رو به جلو نیز بردارد. تعدادی از کشورهای اروپایی نیز پرچم مخالفت خود با لیبرا را علم کرده‌اند. این مخالفت‌ها در حالی روز به روز بیشتر می‌شود که چین اعلام کرده است به زودی ارز دیجیتال خود را عرضه خواهد شد. استیبل کوین چین با پشتوانه بانک مرکزی و کامل مطابق با قوانین این کشور عمل خواهد کرد. سال ۲۰۱۹ برای فیس‌بوک در حالی به پایان خود نزدیک می‌شد که شرکای بزرگی نظیر ویزا، ای‌بی (eBay)، مسترکارت و پی پال از مشارکت در لیبرا انصراف دادند.

سال پر فراز و نشیب سیرکل

اکتبر سال ۲۰۱۸، سیرکل (Circle)، یک شرکت مستقر در بوستونِ آمریکا که در حوزه ارزهای دیجیتال فعالیت دارد، با همکاری کوین بیس ائتلافی با نام Centre را ترتیب دادند. سیرکل با پشتیبانی گلدمن ساکس (Goldman Sachs)، به عنوان یکی از استارت‌آپ‌های موفق در حوزه جذب سرمایه شناخته می‌شود. کوین بیس و سیرکل در ائتلاف Centre به دنبال افزایش نقدینگی در صنعت ارزهای دیجیتال بودند و برای رسیدن به این هدف استیبل کوینی با نام USD Coin عرضه نمودند.

جولای ۲۰۱۹، کوین بیس و سیرکل با گسترش فعالیت ائتلاف خود به دیگر سازمان‌ها و نهاد نیز اجازه ورود به این ائتلاف را دادند. در اطلاعیه Centre از این اقدام با عنوان «قدم بعدی در ترسیم یک ارز دیجیتال جدید در سطح جهانی» یاد شده بود. از جمله بخش‌هایی که در برنامه Centre قرار دارد، سبدی از توکن‌هاست که با طیف گسترده‌ای از استیبل کوین‌ها پشتوانه‌سازی می‌شود. به عبارت دیگر Centre، رویکردی مشابه فیس‌بوک را در خصوص ایجاد یک ارز جهانی اتخاذ نموده است.

آخرین اخبار در خصوص سیرکل اخراج کارکنانش بود که پس از تغییرات اخیر در این شرکت صورت گرفت. سین نویل (Sean Neville)، از بنیان‌گذاران سیرکل، به تازگی از صندلی مدیرعاملی کنار رفت و به عنوان یکی از اعضای هیئت مدیره به فعالیت خود ادامه می‌دهد. با این حال سیرکل هرگونه ارتباط میان این دو اتفاق را رد کرد. این شرکت در این خصوص به کوین تلگراف گفت:

هیچ کدام از این اتفاقات با کناره‌گیری سین از مدیرعاملی شرکت ارتباط ندارد. سین همچنان در هیئت مدیره مشغول به فعالیت است.

کریگ رایت و دادگاه

کریگ رایت (Craig Wright) سال ۲۰۱۵ ادعا کرد که ساتوشی ناکاموتو است. از همان زمان نیز اعضای جامعه ارزهای دیجیتال نسبت به این ادعای رایت مشکوک بودند.

بسیاری انتظار داشتند که رایت از موضع خود کوتاه بیاید؛ با این حال در سال ۲۰۱۹ نیز رایت به تیتر اول بسیاری از خبرگزاری‌ها تبدیل شده بود. به گفته این برنامه‌نویس استرالیایی، وی و دیو کلیمن (Dave Kleiman) یک دهه پیش بیت کوین را اختراع و سپس به استخراج بیش از ۱ میلیون واحد از آن پرداخته است. به گفته رایت پس از مرگ کلیمن، بیت کوین‌های استخراج‌شده را در صندوقی با نام «Tulip Trust» قرار داده است.

پس از آن وراث کلیمن از رایت با عنوان دزدیدن ۱ میلیون بیت کوین شکایت کردند. گفته می‌شود که رایت و کلیمن پیش‌تر در پروژه توسعه بیت کوین با یکدیگر همکاری می‌کرده‌اند. طبق گفته‌های خانواده کلیمن، چیزی در حدود ۵۵۰,۰۰۰ الی ۱ میلیون بیت کوین در این صندوق نگه‌داری می‌شود.

پس از کش و قوس‌های فراوان، قاضی بروس طی حکمی رایت را ملزم به پرداخت نیمی از بیت کوین‌ها به وراث کلیمن کرد. این حکم تنها شامل بیت کوین‌هایی می‌شود که پیش از سال ۲۰۱۴ به دست رایت رسیده باشند. اواخر اکتبر، رایت ضمن فسخ توافق نامه با وراث کلیمن، پرونده را دوباره در دادگاه به جریان انداخت. طبق توافقنامه رایت تضمین کرده بود که ادعایش در خصوص حق مالکیت فکری بیت کوین را پس گرفته و نیمی از بیت کوین‌ها را نیز تسلیم خانواده کلیمن کند.

رایت پیش‌تر نیز در دعوی حقوقی‌اش با پیتر مک کورماک (Peter McCormack) مدارکی ارائه کرده بود که بر طبق آنها او ناکاموتو بود؛ جعلی بودن مدارک ارائه‌شده توسط رایت موجی از انتقادات را به سمت وی روانه ساخت. دلیل شکایت رایت از مک کورماک، گفته‌های کورماک مبنی بر دروغ خواندن ادعای رایت مطرح شده بود. رایت مدعی بود که اظهارات کورماک باعث لطمه به شهرت و اعتبار او شده است. به تازگی نیز رایت مدارک دیگری را منتشر کرده است که دلایل وی در خصوص استفاده از نام ساتوشی ناکاموتو را تشریح می‌کند.

ETFهای بیت کوین کماکان رد می‌شوند

با اینکه قانون‌گذاران آمریکایی راه گریزی برای احتمال تایید ETF بیت کوین گذاشته‌اند، اما تا به حال تمام تلاش‌های برای دریافت مجوز ناکام مانده است. ماه اکتبر، یک ETF توسط بیت وایز (Bitwise) و NYSE Arca به مقامات آمریکایی تسلیم شد اما با مخالفت کمیسیون بورس و اوراق بهادار رو به رو شد. به گفته کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، این ETF نتوانست ملزومات قانونی را برآورده نماید.

اما حقیقت اینجاست که تا به حال تمام ETFهای ارائه‌شده به کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا به دلیل نگرانی‌ها در خصوص دستکاری بازار و فعالیت‌های غیرقانونی با مخالفت رو به رو شده است. یکی از اصلی‌ترین شاخصه‌ها برای تایید ETF، ایجاد بازاری از یک ETF مبتنی بر کالاست.

در صورتی که این بازار نسبت به دستکاری مقاوم باشد، ETF مورد تایید قرار خواهد گرفت. با وجود پیچیدگی بازار بیت کوین، به نظر نمی‌رسد هیچ ETFای تاییدیه لازم را دریافت کند. علیرغم رد درخواست بیت وایز، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات‌متحده اعلام کرده است که درخواست این شرکت را بار دیگر مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

چارلز لو (Charles Lu)، مدیرعامل فیندورا (Findora) در ارتباط با زمان احتمالی موافقت با ETF بیت کوین، در مصاحبه‌ای با کوین تلگراف گفت:

برای جلب رضایت SEC در خصوص ETF، تامین‌کننده باید روند دقیق کشف قیمت [بیت کوین] را طوری ارائه کند که نتوان بازار را دستکاری کرد.

لو همچنین افزود که نباید منتظر تایید آنها در آینده‌ای نزدیک بود چرا که کمیسیون بورس و اوراق بهادار باید توافق نامه‌های نظارت پایا را با صرافی‌های بزرگ به امضا برساند.

جمع‌بندی ۲۰۱۹

به طور کلی صنعت ارزهای دیجیتال در سال گذشته رشد چشم‌گیری داشت. با وجود نوسانات شدید، بیت کوین باز هم روندی مثبت را طی کرد. بیشتر موسسات سرمایه‌گذاری به سمت سرمایه‌گذاری در این حوزه جلب شدند. با این حال حجم معاملات و ارزش بازار کریپتو سیری نزولی داشت. معامله‌گران برجسته ارزهای دیجیتال معتقدند که به زودی شاهد بازگشت اعتماد به سمت بازار هستیم و این بازگشت در ارتباط با بیت کوین مضاعف خواهد بود.

شاید از میان همه برنده‌ها و بازنده‌ها، نام فیس‌بوک و لیبرای آن چشم‌گیرتر از بقیه باشد و سال ۲۰۲۰، سالی مهم برای آن باشد. تماشای وضعیت لیبرا و موفقیت آن سال ۲۰۲۰، قطعا سر و صدای زیادی به پا خواهد کرد. در هر صورت باید منتظر ماند و دید که سال جدید میلادی چه خوابی برای ارزهای دیجیتال دیده است.