درحالیکه شیوع بیماری کووید۱۹ طی چند هفته اخیر بیشتر تیترهای مهم خبری را از آن خود کرده است، بخش زیادی از توجه فضای ارزهای دیجیتال به سمت هاوینگ (نصف شدن) پاداش بلاک بیت کوین معطوف شده است. اکنون پس از هاوینگهای بیت کوین کش و بیت کوین اسوی، انتظارها برای هاوینگ بیت کوین که فقط چهار هفته با آن فاصله داریم، به اوج خود رسیده است. وبسایت کوین تلگراف در گزارش تازه خود وضعیت احتمالی استخراجکنندگان بیت کوین بعد از هاوینگ را بررسی کرده است.
هاوینگ یکی از مهمترین ویژگیهای بیت کوین را محقق میکند: وضعیت ضدتورمی آن. در زمان آغاز به کار بیت کوین، هر ۱۰ دقیقه و پس از استخراج هر بلاک، ۵۰ واحد بیت کوین تولید میشد. اما این میزان هر چهار سال یک بار به نصف کاهش مییابد. هاوینگ پیش رو، سومین رویداد هاوینگ است و نرخ عرضه بیت کوین را به ۶.۲۵ کوین در هر ۱۰ دقیقه کاهش میدهد.
بسیاری از اعضای صنعت بیت کوین به شدت منتظر هاوینگ هستند و بسیاری از آنها چشمانداز بازار را پس از کاهش عرضه کوین، مثبت و صعودی میبینند. تولید واحدهای جدید به نصف کاهش مییابد و انتظار میرود تقاضا یا ثابت بماند و یا بیشتر شود. این یعنی طبق قوانین عرضه و تقاضا، قیمت بیت کوین باید افزایش پیدا کند.
با این حال، این طور نیست که قیمت همیشه رفتار مورد انتظار را نشان دهد. بنابراین احتمال دارد که قیمت بیت کوین پس از هاوینگ ثابت بماند و یا حتی افت کند. عوامل متعددی ممکن است بر قیمت تأثیر بگذارند که از آن جمله میتوان به سفتهبازی معاملهگرها اشاره کرد. به عنوان مثال، معاملات مارجین در قراردادهای آتی به عنوان یک عامل محرک در قیمت بیت کوین به هنگام نوسانات بازار شناخته میشود؛ اتفاقی که به هنگام سقوط ۱۲-۱۳ مارس (۲۲-۲۳ اسفند) مشهود بود و باعث لیکوئید شدن (از بین رفتن سرمایه) بسیاری از موقعیتهای دارای اهرم شد. همبستگی فعلی بازار بیت کوین و بازار سهام نیز نمونه دیگری از چگونگی عدم مطابقت بیت کوین با منطق عرضه و تقاضا است.
ماینرها هم بر قیمت تأثیر میگذارند
با اینکه سفتهبازی قطعاً عامل موثری در نوسانات بیت کوین است، ماینرها نیز عامل مهم دیگری در فشار برای فروش بیت کوین به شمار میروند، زیرا آنها باید بیت کوینهای استخراجشده خود را نقد کنند تا بتوانند به عملیات ماینینگ ادامه دهند. به جز تبادلات دیگر، ماینرها نیز بخش اعظمی از جریان ورودی صرافیها را تشکیل میدهند. درحالیکه معاملهگرها اغلب خرید و فروش بیت کوین انجام میدهند، ماینرها فقط میفروشند.
با توجه به اینکه ماینرها یا همان استخراجکنندگان بخش بزرگی از پازل بیت کوین را تشکیل میدهند، چگونگی آمادگی آنها برای هاوینگ پیشرو حائز اهمیت است، زیرا میتواند به پیشبینی بهتر درباره حرکت قیمت پس از هاوینگ کمک کند. سقوط اخیر قیمت بیت کوین باعث بزرگترین میزان افت سختی استخراج از سال ۲۰۱۱ شد و فشار فروش از سوی استخراجکنندگان را بیشتر کرد. با کاهش شدید سودآوری، بسیاری از آنها مجبور به خاموش کردن دستگاههای خود شدند.
این فرایند که در گزارشی از سوی بلاکورسلوشنز (Blockware Solutions) از آن تحت عنوان «تسلیمشدن استخراجکنندگان» نام برده شد، باعث تغییر در اکوسیستم استخراج میشود، به شکلی که فقط دستگاههای پیشرفتهتر استخراج باقی میمانند و استخراجکنندههایی که از این دستگاهها استفاده میکنند، احتمالاً بیت کوینهای خود را برای مدت زمان طولانیتری نگهداری میکنند. این اتفاق موجب میشود تا سازوکار زمان و میزان فروش بیت کوینهای تازه تولیدشده نیز تغییر پیدا کند.
اگر قیمت بیت کوین بالا نرود؟
اگر قیمتها به میزان قابلتوجهی افزایش پیدا کنند، جای نگرانی نیست زیرا استخراجکنندگان کوین کمتری دریافت میکنند اما میتوانند هر کوین را به ارزش بیشتری بفروشند. اینجا پرسش مهمی مطرح میشود: اگر قیمتها ثابت بمانند و یا حتی بدتر از آن افت کنند، هر استخراجکننده چه خواهد کرد و کل شبکه چه رفتاری را نشان خواهد داد؟ هر تغییر قیمتی میتواند پایان کار بسیاری از استخراجکنندگان باشد، هزینههای هر استخراجکنندهای در قیمت بهخصوصی سربهسر میشود و از همه مهمتر، هر استخراجکنندهای استراتژی خاص خود را دارد.
اگر بیت کوین قیمت فعلی (۶,۷۲۰ دلار در زمان نگارش مقاله) را حفظ کند و تولید هم به نصف کاهش پیدا کند، استخراجکنندهها با وضعیتی مشابه آنچه در ۱۲-۱۳ مارس اتفاق افتاد روبرو خواهند شد. این وضعیت میتواند برای بخش قابلتوجهی از شبکه استخراج، که هنوز با تجهیزات قدیمی مانند انتماینر اس ۹ (Antminer S۹) کار میکنند، مشکل ایجاد کند.
برای اینکه افرادی که از انتماینر اس ۹ استفاده میکنند و افرادی که هزینه برق پایین در محدوده ۰.۰۳ تا ۰.۰۵ دلار برای هر کیلووات در ساعت دارند، سودآوری استخراج خود را حفظ کنند، قیمت بیت کوین پس از هاوینگ باید در محدوده ۷,۶۰۰ تا ۱۳,۰۰۰ دلار باقی بماند، البته با این فرض که سختی استخراج تغییر چندانی پیدا نکند. با در نظر گرفتن هزینههای اضافی میزبانی، مکان و هزینه برق بالاتر در کشورهایی خارج از چین، قیمت مناسب برای سربهسرشدن هزینههای استخراجکننده از این هم بالاتر میرود.
بنابراین، هاوینگ بیت کوین ممکن است باعث خارجشدن اکثر انتماینرهای اس ۹ و سایر تجهیزات قدیمی از شبکه استخراج بیت کوین شود. بر اساس گزارش بلاکورسلوشنز، انتماینرهای اس ۹ تقریباً ۳۰ درصد نرخ هش شبکه بیت کوین را تشکیل میدهد و اکثر این دستگاهها توسط استخراجکنندگانی استفاده میشوند که مجبور هستند بیش از ۰.۰۳ دلار برای هر کیلووات برق در ساعت بپردازند.
اگر دستگاههای قدیمیتر خاموش شوند، افت شدیدی در سختی استخراج ایجاد میشود و در عوض، استخراج برای افرادی که باقی میمانند سودآورتر خواهد شد، زیرا در این صورت به بخش بزرگتری از شبکه استخراج دسترسی خواهند داشت. به گفته مت دیسوزا (Matt D’Souza)، مدیرعامل بلاکورسلوشنز، شرکت ارائهدهنده خدمات استخراج ارز دیجیتال، افت سختی استخراج ممکن است حتی بیشتر از سقوط ۱۲-۱۳ مارس باشد. او گفت:
کاهش سختی پس از هاوینگ کاملاً وابسته به سود ماینرها است، که خود تحت تاثیر قیمت بیت کوین است. اگر بیت کوین از ۹,۰۰۰ دلار پایینتر برود، سود ماینرها کاهش خواهد یافت. اگر بیت کوین در ۷,۲۰۰ دلار بماند، بسیاری از ماینرها باید دستگاههای خود را خاموش کنند. اگر پس از هاوینگ بیت کوین برای چند هفته پایینتر از ۹,۰۰۰ دلار باقی بماند، حدود ۲۷ تا ۳۵ درصد شبکه مجبور به خاموشی دستگاههای خود خواهند شد.
استخراجکنندگانی که از تجهیزات پیشرفتهتر استفاده میکنند چطور؟ با توجه به اینکه انتماینر اس۱۷ میتواند با ۵۰ درصد مصرف برق بیشتر ۳۰۰ درصد سریعتر از اس۹ استخراج کند، با قیمت برق یکسان در محدوده ۰.۰۳ تا ۰.۰۵ دلار، قیمت مناسب برای سربهسرشدن هزینهها حدوداً بین ۳,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰ دلار خواهد بود.
این یعنی با خاموش شدن دستگاههای قدیمیتر و کاهش سختی، استخراج با هزینه برق بالاتر هم میتواند هنوز در بازی باقی بماند، حتی اگر قیمت تغییری پیدا نکند. در وبینار اخیر Chainalysis، کریس بندیکسون (Chris Bendiksen)، رئیس بخش تحقیقات در شرکت کوین شیرز (CoinShares)، همین الگو را در سقوط ماه مارس دخیل میدانست که به عقیده او آزمایشی برای هاوینگ بود. بندیکسون اظهار داشت:
نتیجه این خواهد بود که پس از هاوینگ و احتمالاً پس از چند ماهِ بیثبات، صنعت استخراج موقعیتی بسیار قویتر خواهد داشت و مجموع هزینههای آن به طور کلی کمتر خواهد بود.
سرمایهگذاری بدون ریسک: قراردادهای آتی یا اختیار معامله
اگر قیمت در سطح فعلی باقی بماند و یا حتی افت کند، تجهیزات پیشرفتهتر میتوانند در بازی باقی بمانند، حتی در مناطقی که قیمت برق نسبتاً گران است. با توجه به اینکه احتمال رسیدن به قیمت سربهسرشدن هزینهها برای اس ۹ کم خواهد بود، تمایل به استفاده از تجهیزات پیشرفتهتر بیشتر میشود. این یعنی استخراجکنندگانی که از تجهیزات پیشرفتهتر استفاده میکنند، احتمالاً به سرمایه بیشتری دسترسی دارند و بنابراین، استراتژیهای متفاوتی برای بازده استخراج خود خواهند داشت.
فروش بیت کوینهای تازه استخراجشده در بازار نقدی سادهترین روش برای ادامه فعالیت و سودآوری استخراجکنندگان است. استراتژیهای مختلفی با درجات مختلفی از ریسک، پاداش و سرمایه اولیه وجود دارند. معامله مشتقات (قراردادهای آتی و اختیار) یکی از این استراتژیها است که به استخراجکنندهها کمک میکند تا در برابر نوسانات قیمت بیت کوین از سرمایه خود محافظت کنند.
استخراجکنندگان برای اینکه بیش از اندازه تحت تأثیر نوسانات کوتاهمدت قرار نگیرند، میتوانند از قراردادهای آتی یا اختیار معامله استفاده کنند. به این منظور، استخراجکنندگان میتوانند از طریق قراردادهای آتی بیت کوین موقعیت شورت (Short) باز کنند و یا یک قرارداد اختیار معامله بخرند که به آنها اجازه میدهد بیت کوین را با قیمتی مشخص (قیمت انجام معامله) در آینده بفروشند.
استراتژی مذکور احتیاج به سرمایه دارد. اما گزینههای دیگری نیز برای استخراجکنندگان موجود هستند، از سرمایهگذاری خصوصی گرفته تا وامهای همتابههمتا و حتی خطوط اعتباری از اپلیکیشنهای محبوب ارز دیجیتال مانند نکسو (Nexo) یا بلاکفای (BlockFi)، که اخیراً اعلام کرده برای اولین بار اعتبار در اختیار استخراجکنندهها قرار میدهد.
ترفندهای دیگر برای ماینرها
اگر استخراجکنندگان تمایل به سرمایهگذاری روی مشتقات نداشته باشند، اقدامات دیگری نیز وجود دارد که میتواند سرمایه آنها را حفظ کند. به عنوان مثال، بسیاری از استخراجکنندگان می توانند از فضای استخراج خود برای ارائه خدمات اشتراک فضا و هاستینگ استفاده کنند. این کار به آنها اجازه میدهد تا بیشترین استفاده را از فضای موجود ببرند و از هاستینگ و دریافت هزینه برق نیز کسب درآمد داشته باشند.
اتاقکهای متحرک استخراج نیز اخیرا طرفداران زیادی پیدا کردهاند. گرچه آنها برای افرادی که در حال حاضر دستگاه استخراج دارند، راهکار خوبی نیستند اما راهی مقرونبهصرفه برای شروع به کار استخراجکنندگان با مقیاس کم، حتی پس از هاوینگ هستند. اقدام دیگری که استخراجکنندگان، چه تجهیزات قدیمی داشته باشند و چه پیشرفته، میتوانند انجام دهند پیشگرفتن برنامهای مشخص و زمانمند برای خرید ماهانه میزان معینی از تجهیزات استخراج است تا بتوانند هنگامی که تولیدکنندگان قیمتها را پایین میآورند، این تجهیزات را با قیمت ارزانتری خریداری کنند. دیسوزا به اهمیت خرید تجهیزات در زمان مناسب اشاره کرد:
تعویض تجهیزات در زمان مناسب حیاتی است. بلاکورسلوشنز زمان مناسب برای کنارگذاشتن تجهیزات قدیمی و شروع به کار با تجهیزات جدیدتر را به مشتریان خود اعلام میکند. ما از مشتریانمان خواستیم تا بین می تا ژوئن ۲۰۱۹ (اردیبهشت تا خرداد ۹۸) تجهیزات قدیمیتر خود را بفروشند و تجهیزات جدیدتر خریداری کنند تا آمادگی لازم را داشته باشند.
استخراجکنندگان همچنین میتوانند با فروش تجهیزات قدیمیتر فعلی به استخراجکنندگانی که از برق ارزانقیمت یا رایگان استفاده میکنند، تجهیزات جدیدتر بخرند و آنها را ارتقا دهند تا از آسیب حرکات قیمت پس از هاوینگ در امان بمانند. همچنین، برخی از استخراجکنندگانی که از برق یارانهای یا حتی نیروگاهها استفاده میکنند و میتوانند برق اضافی خود را برای قدرتمندترکردن تجهیزات استخراج به کار بگیرند، در برابر حرکات قیمت بیت کوین خودبهخود ایمن هستند.
در آخر، گزینه دیگر برای استخراجکنندگان این است که از استخراج بیت کوین به طور کامل دست بکشند و به استخراج ارز دیجیتال دیگری که الگوریتم استخراج مشابهی دارد، بپردازند. با این حال، استخراجکنندگان بیت کوین به سرسختی مشهور هستند و انعطافپذیری استخراجکنندگان با کارت گرافیک را ندارند. بنابراین، تغییر شبکه استخراج احتمالاً گزینه بسیاری از آنها نیست.
بیت کوین باید به راه خود ادامه دهد
استخراجکنندگان برای محافظت از خود در برابر آینده نامشخص پس از هاوینگ میتوانند از ابزارهای مختلفی در فضای ارزهای دیجیتال بهره ببرند. البته افرادی که تمایل بیشتری به ریسکپذیری دارند و بازار صعودی بیت کوین را بیشتر میپسندند، میتوانند با استراتژی فعلی خود به استخراج ادامه دهند، به این امید که همانند هاوینگ قبلی، این بار هم قیمت روندی صعودی داشته باشد.
در هر صورت، احتمال اینکه طبق پیشبینی برخی، بیت کوین وارد یک «مارپیچ مرگ» شود بسیار کم است. کاهش سختی و استراتژیهای سرمایهگذاری ایمن باعث میشوند استخراج بتواند همیشه و در هر نقطهای از زمان برای عدهای سودآور باشد. هاوینگ اتفاق خواهد افتاد و بیت کوین بلاک به بلاک به مسیر خود ادامه خواهد داد.
در این باره بیشتر بخوانید:
- هاوینگ بیت کوین و تأثیر آن؛ بخش اول: قیمت و بازار
- هاوینگ بیت کوین و تأثیر آن؛ بخش دوم: صنعت استخراج و ماینینگ
- جنگ ماینرهای بیت کوین برای بقا: چه دستگاههایی بعد از هاوینگ از دور خارج میشوند؟
- بیت کوین به میانه چرخه هاوینگ رسید؛ باید منتظر چه چیزهایی باشیم؟
- قیمت بیت کوین یک سال پیش از آخرین هاوینگ ۳۰۰درصد افزایش یافت؛ آیا روند سال ۲۰۲۳ متفاوت خواهد بود؟
- پایان بحران FTX؛ بیت کوین آماده یک صعود ادامهدار است؟