لبخندی که دو ساله شد؛ نگاهی دوباره به ارز دیجیتال گرین

بعد از سروصدایی که اوایل ۲۰۱۹ برای راه‌اندازی شبکه اصلی گرین به پا شد و پس از استخراج اولین سکه‌های تازه از تنور درآمده با کارت‌های گرافیک‌، قیمت آن در برخی صرافی‌ها تا بیش از ۲۵۰ دلار هم افزایش یافت. خرید گرین و نگهداری‌اش در کیف پول‌، در ابتدای راه‌اندازی شبکه‌اش سخت و کلافه‌کننده بود و پس از آن نیز با فروکش کردن هیجان اولیه و فراموش شدن نام گرین، قیمتش روزهای خوبی را سپری نکرد.

گرین طی دو سال گذشته و پس از راه‌اندازی شبکه اصلی آن که پس از سال‌ها تحقیق و توسعه اتفاق افتاد، چهار هاردفورک متوالی را طبق برنامه از پیش تعیین شده تجربه کرد که آخرین آن‌ها نیز ساعاتی قبل انجام شد. گرین یکی از پیاده‌سازی‌های مینیمال از پروتکل میمبل‌ویمبل است که قابلیت بلاک چین‌ها را با هدف کاهش حجم اطلاعات ارتقا بخشید و یکی از دستاوردهای فرعی آن نیز بهبود حریم خصوصی بود.

در ادامه به برخی اتفاقات مهمی که در دو سال گذشته برای گرین رخ داد نگاهی خواهیم انداخت.

استخراج منصفانه و بدقولی شرکت‌های ماینینگ

استخراج گرین از همان ابتدا بر دو اصل اساسی پایه‌گذاری شد: استخراج منصفانه و پذیرش ای‌سیک‌ها در آینده.

یکی از مهمترین انتقاداتی که برخی افراد به بیت کوین وارد می‌کنند، استخراج ناعادلانه اولین سکه‌های این شبکه است که طی یک کاهش شدید هر چهار سال یکبار در رویدادی به نام هاوینگ نصف می‌شود. در این شیوه، اولین کسانی که در شبکه استخراج کنند پاداش بیشتری نسبت به بقیه افراد در آینده دریافت می‌کنند؛ برای نمونه نصف کل بیت کوین‌های موجود تنها در حدود ۳ سال اول استخراج شد و مابقی آن طی ۱۲۸ سال آینده و در یک روند کاهشی در شبکه آزاد می‌شود.

بیت کوین برای دستیابی به عرضه محدود این شیوه را برگزید اما گرین، منصفانه بودن استخراج را هدف اصلی‌اش قرار داد. طرفداران گرین معتقدند که در آینده نزدیک و با رشد خیره‌کننده قیمت بیت کوین، عده زیادی توانایی تهیه و خرید یک واحد کامل را به طور کامل از دست خواهند داد و از بیت کوین بابت پاداش ناعادلانه‌اش به کسانی که خیلی زود با آن آشنا شدند انتقاد خواهند کرد. آن‌ها گرین را راه‌حلی برای این پاسخ به این انتقادات می‌دانند.

گرین خود را با مفهوم خطی زمان پیوند زده است. هر یک ثانیه در این شبکه برابر با یک گرین است و این روند برای همیشه حفظ خواهد شد. از این رو مهم نیست شما در اولین روزها و زمانی که کسی نام گرین را نشنیده بود، در شبکه آن مشغول استخراج سکه‌هایش بودید یا چند سال آینده که با گرین آشنا شدید آن را استخراج کنید. در هر دو حالت نمی‌توانید بیشتر از یک گرین در هر ثانیه استخراج کنید و این یکی از جذابیت‌های اصلی این شبکه است که البته دردسرهای خاص خود را هم داشته است.

نرخ تورم بالای حاصل از سکه‌های تولید شده در اولین سال‌های شبکه می‌تواند مانعی اساسی در برابر رشد قیمت آن باشد و این اتفاق نیز طی دو سال گذشته کاملاً مشهود بوده است؛ به طوری که قیمت گرین از ارقام چند دلاری در اولین ماه‌های حضورش در صرافی‌ها، به زیر نیم دلار و حتی ۲۰ سنت هم کشیده شد. با این حال نرخ تورم گرین هر ساله به دلیل افزایش سکه‌های در حال گردش و ثابت بودن سکه‌های تولید شده کاهش می‌یابد و طی چند دهه آینده به ارقام پایین‌تری خواهد رسید.

دومین اصل اساسی در شبکه گرین روی باز نشان دادن آن به ای‌سیک‌هاست که در برخی ارزهای حریم‌خصوصی محور مانند مونرو نمی‌توان آن را مشاهده کرد. از ابتدای راه‌اندازی شبکه، دو الگوریتم استخراج برای گرین وجود داشت تا تولیدکنندگان ای‌سیک برای ساختن دستگاه‌های استخراج یکی از الگوریتم‌ها زمان کافی داشته باشند و الگوریتم دیگر که هر شش ماه یکبار تغییر می‌کرد، امکان استخراج را به کارت‌های گرافیک می‌داد.

سهم استخراج بلاک‌های گرین با الگوریتم مربوط به کارت‌های گرافیک با هر هاردفورک کمتر میشد و انتظارات برای ورود ای‌سیک‌ها به اکوسیستم این ارز دیجیتال افزایش می‌یافت. شرکت‌های اینوسیلیکون و ابلیسک که در هیاهوی راه‌اندازی شبکه اصلی گرین از عرضه دستگاه ای‌سیک آن خبر داده بودند هم بدقولی کردند و در نهایت تا اواخر سال ۲۰۲۰ هیچ دستگاه ای‌سیکی به طور رسمی برای گرین عرضه نشد. نیمه دوم سال ۲۰۲۰ یک شرکت چینی به نام iPollo خبر از ساخت دو دستگاه ای‌سیک جدید برای گرین داد و در ماه‌های انتهایی سال گذشته از دستگاه‌های ساخته شده خود رونمایی کرد.

ای‌سیک‌های ساخته شده در دو مدل خانگی و صنعتی ساخته شدند که مصرف برق مدل خانگی ۱۰۰ و مدل صنعتی ۲۸۰۰ وات است و این شرکت متعهد شده تا نیمی از هش‌ریت دستگاه‌های ساخته شده را به مدل خانگی اختصاص دهد تا در غیرمتمرکزسازی لایه تأمین امنیت شبکه نیز به نحوی مشارکت کند.

حمله ۵۱ درصد

در ماه نوامبر ۲۰۲۰ استخر استخراج 2miners در توییتی اعلام کرد که حمله ۵۱ درصد در شبکه گرین رخ داده است. استخراج با کارت گرافیک و قدرت پردازشی پایین شبکه که امکان اجاره هش‌ریت از سایت نایس‌هش را برای اجرای حمله ۵۱ درصد فراهم می‌کرد دلیل اصلی این اتفاق بود. با این حال حرکت به سمت ای‌سیک‌ها و حضور تولیدکنندگان بیشتر دستگاه‌های ای‌سیک برای تضمین امنیت شبکه در بلندمدت ضروری خواهد بود.

فول نود بر روی گوشی‌

گرین از جمله ارزهای دیجیتالی است که کیف پول‌ اصلی و معروف آن در نقش فول نود نیز ظاهر شد. توسعه کیف پول ++Grin که فعال‌تر از بقیه کیف پول‌های گرین در حال انجام است، بر روی گوشی‌های اندرویدی نیز به صورت فول نود ادامه داشت تا گرین به اولین ارز دیجیتالی تبدیل شود که امکان اعتبارسنجی اطلاعات تراکنش‌های شبکه را بر روی گوشی نیز برای کاربران فراهم می‌کند.

در حال حاضر به دلیل حجم پایین بلاک چین گرین که ناشی از ماهیت میمبل‌ویمبل و تراکنش‌های کم‌تعداد شبکه آن است، توسعه جدی بر روی کیف پول‌های سبک آغاز نشده است اما پیشنهاداتی برای آن در انجمن گرین مطرح شده است.

دردسر تراکنش‌های تعاملی

ماهیت تراکنش‌های گرین که در دو سال ابتدایی به‌صورت تعاملی (interactive) بود، یکی از موانع اصلی در برابر انتقال آسان گرین و پذیرش‌نشدن گسترده‌تر آن به حساب می‌آمد. راه‌حل توسعه‌دهندگان برای این مسئله به‌روزرسانی آدرس‌های Slatepack در هاردفورک سوم بود که در آخرین هاردفورک هم به‌صورت کامل جایگزین تراکنش‌های تعاملی شد. برای درک بهتر مشکلات و گاهی اوقات مزایایی که در مدل قدیمی تراکنش‌های گرین وجود داشت، بهتر است آن را با مدل تراکنش‌ها در بیت کوین مقایسه کنیم.

در تراکنش‌های بیت کوین، فرستنده با داشتن کلید عمومیِ گیرنده تراکنش را ایجاد و آن را در شبکه مخابره می‌کند. اما مدل مورد استفاده برای تراکنش‌های گرین در دو سال گذشته به این صورت بود که فرستنده تراکنش را ایجاد و تأیید می‌کرد. برای تکمیل تراکنش سمت گیرنده باید تراکنش را امضا می‌کرد و دوباره به فرستنده ارسال می‌کرد تا بعد از نهایی‌سازی آن را در شبکه پخش کند. فرایند سه مرحله‌ای ایجاد و پخش تراکنش‌های گرین با به‌روزرسانی Slatepack به‌صورت همزمان و غیرهمزمان و در یک مرحله از طریق شبکه TOR یا اشتراک‌گذاری پیام‌های Slatepack انجام می‌شود. این آدرس‌ها به‌عنوان یک استاندارد واحد در کیف پول‌های گرین، جایگزین روش قبلی استفاده از لینک‌های http خواهند شد.

مسیر پیش‌رو

دو سال از راه‌اندازی شبکه اصلی گرین و بیش از چهار سال از زمان معرفی میمبل‌ویمبل می‌گذرد. طی این سال‌ها گرین از «یک پروژه آزمایشی» به «پروژه در حال توسعه» تغییر وضعیت داده است و علی‌رغم کاهش شدید قیمت آن، جامعه‌ای متشکل از توسعه‌دهندگان و فعالان همچنان در آن حضور دارند. پس از چهار هاردفورک‌ قبلی گرین که هر ۶ ماه یک‌بار در شبکه اجرا شدند، هم‌اکنون مسیر توسعه آن بدون هیچ نقشه‌‌ راهی و با توجه به بهبود‌های پیشنهاد شده ادامه پیدا خواهد کرد.