حتماً همگی شما از دوج کوین، این ارز دیجیتال پرسروصدا و پرحاشیه و ماجراهایش خبر دارید. بعید است که کسی در دنیای ارزهای دیجیتال فعال باشد و نام دوج کوین به گوشش نخورده باشد یا چیزی درمورد داستانهای بین ایلان ماسک و دوج کوین نشنیده باشد. اما برای اینکه یک مرور کلی به ماجرای دوج کوین داشته باشیم، باید بگوییم که دوج کوین ارز دیجیتالی با نماد سگی از نژاد شیبا اینو (یک نژاد ژاپنی) است که سالها پیش صرفاً برای شوخی ایجاد شد و حتی پس از مدتی، توسعهدهندگان آن هم آن را رها کردند.
مدتی پیش بود که ایلان ماسک، میلیاردر آمریکایی و مدیرعامل شرکت تسلا شروع به حمایت از این میمکوین کرد. در ابتدا تصور میشد که این حمایتها هم شوخیهایی بیش نباشند؛ اما رفتهرفته مشخص شد که ماجرا شکل دیگری دارد. گویی ایلان ماسک واقعاً قصد داشت که دوج کوین را از یک شوخی، به ارزی جدی تبدیل کند که قادر است رقبای سرسخت این بازار را به چالش بکشد. قیمت دوج کوین در پی حمایتهای ایلان ماسک با افزایش چشمگیری روبهرو شد و این ارز دیجیتال در زمان نگارش این مقاله، رتبه ششم را در بین ارزهای دیجیتال از لحاظ حجم بازار کسب کرده است.
بیشتر بخوانید: توییتهای ایلان ماسک؛ از سرگرمی تا دستکاری بازار
دخالت ایلان ماسک در بازار ارزهای دیجیتال، افزایش قیمت دوج کوین و ارتقای ردهبندی آن در بین ارزهای دیجیتال انتقادهای زیادی را برانگیخت و واکنشهای فراوانی را در پی داشت. بسیاری از افراد معتقد بودند که ماهیت غیرمتمرکز دنیای ارزهای دیجیتال با این اتفاق زیر سؤال رفته است؛ اما خیلیهای دیگر هم سعی در آرامکردن فضا داشتند و میگفتند که چنین اتفاقاتی بهدلیل آزادبودن این دنیا ممکن است و نباید خردهای به آنها گرفت.
کمکم داشتیم به حضور دوج کوین در فهرست ارزهای دیجیتال جدی و مهم عادت میکردیم که پروژهای دیگر به نام شیبا اینو (Shiba Inu) با نماد اختصاری SHIB پا به این دنیا گذاشت و دوباره همان اتفاقات، همان نگرانیها و همان تبوتابها را ایجاد کرد. این بار بسیاری از اعضای جامعه ارزهای دیجیتال از همان ابتدا دست به دست هم دادند و تلاش کردند که اتفاقی که برای دوج کوین افتاد، برای شیبا اینو رخ ندهد. آنها معتقد بودند که باید جلوی این روند گرفته شود و نباید هر کوین یا توکنی که از نماد یک سگ استفاده میکند، بدون هیچ دلیل منطقی پیشرفت کند.
نظرات هر چه که باشد، شیبا اینو حالا به فهرست برترین ارزهای دیجیتال بازار راه یافته است و تنها پس از گذشت چند هفته از آغاز معاملات این توکن در صرافی بایننس، ارزش بازار آن به رکورد حیرتآور ۹ میلیارد دلار رسیده است. شیبا اینو (در زمان نگارش این مقاله) رتبه ۲۸ را در بین ارزهای دیجیتال از لحاظ حجم بازار دارد و توانسته پس از دوج کوین، عنوان دومین میمکوین (سکه طنز) پرارزش بازار را از آن خود کند. این توکن اکنون در صرافی آمریکایی کوین بیس هم فهرست شده و معامله میشود.
البته شیبا اینو تنها ارز دیجیتالی نبود که پس از موفقیت دوج کوین، با نماد و شکل و شمایل سگ وارد بازار ارزهای دیجیتال شد. پروژههای دیگری مانند دوج کش (Doge Cash)، آکیتا اینو (Akita Inu) و دوجلان مارس (Dogelon Mars) هم وجود داشتند؛ اما در این بین، شیبا اینو از بقیه معروفتر و موفقتر شد.
یکی از نکات جالبی که درمورد شیبا اینو وجود دارد این است که این پروژه خود را رقیب دوج کوین میداند. در حقیقت، طرفداران شیبا اینو لقب «قاتل دوج کوین» (Dogecoin Killer) را به آن دادهاند و توسعهدهندگان آن هم از این لقب استقبال کردهاند؛ در حالیکه دوج کوین و شیبا اینو تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند و شاید تنها شباهت آنها را بتوان همان استفاده آنها از نماد سگ شیبا اینو دانست.
در این مطلب قصد داریم به کمک مقالهای از سایت دیکریپت، تفاوتهای این دو میمکوین معروف و جنجالی را بررسی کنیم و ببینیم که آیا واقعاً میتوان دوج کوین و شیبا اینو را رقیب یکدیگر دانست یا خیر.
تفاوتهای اساسی دوج کوین و شیبا اینو
دوج کوین و شیبا اینو تفاوتهای کوچک و بزرگ زیادی با هم دارند؛ اما اگر بخواهیم مهمترین تفاوتهای آنها را در کنار هم قرار دهیم، به سه مورد زیر میرسیم:
- دوج کوین هیچ محدودیت عرضهای ندارد؛ اما شیبا اینو محدود است.
- دوج کوین یک کوین یا ارز دیجیتال مستقل است؛ اما شیبا اینو یک توکن اتریومی است.
- هدف اولیه پیدایش دوج کوین و شیبا اینو با یکدیگر فرق میکند.
اگر به هریک از این تفاوتها با دقت بیشتری نگاه کنیم، متوجه میشویم که دوج کوین و شیبا اینو از جهات مختلفی با یکدیگر متفاوت هستند و اساساً نمیتوانند رقیب هم محسوب شوند. بنابراین اجازه دهید در این قسمت از مقاله، هرکدام از این سه مورد را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم.
سازوکار تولید و عرضه
همان طور که در قسمت قبل اشاره کردم، «توکنومیک» یا همان اقتصاد توکنی دوج کوین و شیبا اینو با یکدیگر فرق میکند. دوج کوین هیچ محدودیت عرضهای ندارد. در هر دقیقه، ۱۰,۰۰۰ دوج کوین تولید و عرضه میشوند. این به این معنی است که در هر روز، ۱۵ میلیون و در هر سال، ۵ میلیارد دوج کوین جدید روانه بازار میشود. بهعقیده بسیاری از متخصصان ارزهای دیجیتال، همین امر باعث ایجاد تورم برای دوج کوین میشود و ارزش آن را بهطور تصاعدی کاهش میدهد. نداشتن محدودیت عرضه برای یک ارز دیجیتال ویژگی جالبی نیست؛ اما همه اینها به هدف پروژه و چشماندازی که برای آینده خود دارد هم بستگی دارد.
در طرف دیگر شیبا اینو را داریم که محدودیت عرضه ۱ کوادریلیونی را برای خود در نظر گرفته است؛ به این معنی که ۱ کوادریلیون توکن شیبا وجود خواهد داشت و بیشتر از این مقدار تولید نخواهد شد. با این حال که این سقف عرضه خود خیلی زیاد است، اما تا حدی از بروز تورم و کاهش ارزش این توکن جلوگیری میکند.
همه ۱ کوادریلیون توکن شیبا از همان ابتدا تولید شدند و نیمی از آنها به ویتالیک بوترین، بنیانگذار پرآوازه اتریوم اهدا شد. ویتالیک بوترین بخش بزرگی از این توکنها را برای جلوگیری از گسترش ویروس کرونا در هند به یک خیریه اهدا کرد و با این کار، بزرگترین کمک مالی به خیریه را که با استفاده از ارزهای دیجیتال انجام گرفته بود رقم زد. او سپس مقدار باقیمانده را (که حدود ۴۰ درصد از توکنهای شیبای اهدایی بود) با ارسال آنها به یک آدرس منسوخشده سوزاند. به این ترتیب، میتوان گفت که سقف عرضه ۱ کوادریلیونی شیبا عملاً نصف شده است.
بهرهگیری از بلاک چین مستقل
دوج کوین یک انشعاب یا همان فورک از پروژهای موسوم به لاکیکوین (Luckycoin) است که خود از لایتکوین منشعب شده بود. بهبیان دیگر، دوج کوین دارای یک بلاک چین مستقل است و از همین رو، میتوان آن را «کوین» نامید؛ اما شیبا اینو بر روی بلاک چین اتریوم اجرا شده است و در حقیقت یک «توکن» است، نه یک کوین.
این روزها تفاوت بین کلمات توکن و کوین کمرنگ شده است و بسیاری از افراد این دو کلمه را بهجای یکدیگر به کار میبرند؛ اما حقیقت این است که تفاوت بین این دو بسیار مهم است.
بیشتر بخوانید: توکن چیست و چه تفاوتی با کوین دارد؟
بهعنوان مثال، ارتباط این قضیه با موضوع موردبحث ما این است که شیبا اینو تحتتأثیر تصمیمات اتخاذشده در خصوص اتریوم قرار میگیرد؛ در حالی که دوج کوین مستقل است و آینده آن در دست اعضای جامعه آن قرار دارد. بهعلاوه، افزایش تقاضا برای شیبا (یا هر توکن اتریومی دیگری) به افزایش ترافیک شبکه اتریوم و افزایش کارمزدها میانجامد.
البته ریوشی (Ryoshi)، توسعهدهنده ناشناس شیبا اینو، میگوید که با میل و علاقه شخصی، توکن خود را بر روی اتریوم ساخته است. او دراینباره میگوید که میخواسته پروژهاش «در عین تبعیتنکردن از قانونگذاریهای خارجی، در برابر تغییر [و توسعههایی که اعضای جامعه اتریوم برای آن در نظر میگیرند] آزاد باشد». بهعلاوه، او معتقد است که اتریوم بلاک چینی «امن و آزمودهشده» برای اجرای برنامههای غیرمتمرکز است.
تفاوت در کاربردها و اهداف اولیه
دوج کوین ارز دیجیتالی با قیمت کم و عرضه زیاد است، کاربرپسند و راحت است و هیچ پیچیدگی خاصی ندارد. همین ویژگیها باعث میشود که این ارز دیجیتال برای پرداختهای خرد مانند انعام و چیزهایی از این دست مناسب باشد. هدف اولیه دوج کوین هم همین بود که به ابزاری برای پرداخت تبدیل شود و یا بهبیان دیگر، نسخه دیجیتالی همان پنی یا اسکناس یک دلاری باشد که همیشه ته جیبتان دارید. از همین رو، این حقیقت که دوج کوین محدودیت عرضه ندارد و به مقدار نامحدود تولید میشود برای این ارز تا حدودی قابلتوجیه است.
اما درمورد شیبا، موضوع متفاوت است. هدف نهایی شیبا تبدیلشدن به یک صرافی غیرمتمرکز به نام شیباسواپ (ShibaSwap) است که پس از بهروزرسانی اتریوم ۲/۰، به کاربران اجازه میدهد توکنهای اتریومی خود را به شیوه مستقیم، غیرمتمرکز، سریع و ارزان به یکدیگر تبدیل کنند. شیباسواپ علاوه بر توکن شیبا، دو توکن دیگر به نامهای لیش (LEASH) و بون (BONE) نیز دارد. این دو توکن هم در صرافی غیرمتمرکز شیباسواپ استفاده میشوند و کسانی که نقدینگی این صرافی را تأمین کنند، پاداشهایی را در قالب این دو توکن دریافت خواهند کرد. البته توکن بون هنوز بهصورت عملی عرضه نشده است؛ اما ادعای توسعهدهندگان این است که این توکن هم بهزودی عرضه خواهد شد و قدرت امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) را یک سطح ارتقا خواهد داد.
بنابراین هدف اولیه دوج کوین و شیبا اینو هم با یکدیگر فرق میکند. از آنجا که شیبا اینو بعد از داستانهای ایلان ماسک و دوج کوین عرضه شد و از سوی دیگر هر دوی آنها از یک نماد برای پروژه خود استفاده کردهاند، در ابتدا این طور به نظر میرسد که این دو پروژه به هم شباهت دارند و یا رقیب هم هستند؛ اما حقیقت این است که تنها وجه شباهت این دو ارز، همان میمکوینبودن آنها و تصویر سگ شیبا اینو است.
با این اوصاف، شاید اطلاق صفت «رقیب» به آنها فقط راهکار هوشمندانهای برای فریب افکار عمومی و جلب توجه بیشتر به هردوی آنها باشد.
جمعبندی
در این مقاله، دو میمکوین معروف و جنجالی این روزها را بررسی کردیم و به ۳ تفاوت اساسی آنها با یکدیگر اشاره کردیم. با مطالعه این مقاله حتماً متوجه شدهاید که دوج کوین و شیبا اینو اساساً هیچ شباهتی به هم ندارند و هیچ ارتباطی هم بین آنها وجود ندارد. آنها دو پروژه مجزا هستند که هریک ایرادات خاص خود را دارد و باید بهصورت مستقل بررسی شوند.
حقیقت این است که انتقادهایی که به دوج کوین و شیبا اینو وارد است کم بیراه نیست. دوج کوین که عملاً یک شوخی اینترنتی بیش نبود و بدون هیچ دلیل خاصی و تنها بهعلت حمایتهای تعدادی از اشخاص معروف جدی شد، اگرچه به نظر میرسد دوج کوین در حال طی کردن فرایند توسعه و ارتقای گسترده است. شیبا اینو هم در عین ادعاهایی که درمورد اهداف و آینده خود دارد، نوآوری جدیدی را ارائه نکرده و نسخه جدیدی از همان صرافیهای غیرمتمرکزی خواهد بود که از پیش وجود داشتند. حتی توسعهدهنده شیبا اینو هم در وایتپیپر این پروژه (که آن را ووفپیپر (WHOOF Paper!) میخواند)، آن را «تجربهای در راستای فعالیت در جامعه غیرمتمرکز» معرفی کرده است. بهبیان دیگر، شیبا اینو از ابتدا تنها آزمونی برای توسعهدهنده آن بوده است تا متوجه شود که چگونه میتوان به یک دنیای غیرمتمرکز وارد شد و چگونه میتوان به فعالیت در این فضا ادامه داد.
با این حال، باید بپذیریم که فعلاً هر دوی این ارزهای دیجیتال موفقیتهای خوبی را کسب کردهاند و هر دو توانستهاند جای خود را در بین ارزهای برتر بازار باز کنند. میتوان گفت بازار ارزهای دیجیتال آزادترین بازار موجود در دنیای مالی است و باید همهچیز را به اصل عرضه و تقاضا سپرد.