آشنایی با الگوریتم RandomX؛ حرکت مونرو به سمت استخراج با CPU !

بر اساس اعلام توسعه‌دهندگان مونرو، هاردفورک بعدی این ارز دیجیتال در تاریخ ۳۰ نوامبر (۹ آذر) انجام خواهد شد. طی این بروزرسانی، الگوریتم جدیدی به نام رندوم اکس (RandomX) جایگزین الگوریتم محبوب کریپتونایت می‌شود و CPU‌ها جای کارت‌های گرافیک (GPU) را در ماینینگ می‌گیرند. در این مقاله سعی می‌کنیم به زبان ساده شما را با این الگوریتم و بهترین سخت‌افزارهای استخراج آن آشنا کنیم.

جنگ مونرو با دستگاه‌های اسیک

استخراج ارزهای دیجیتال را می‌توان توسط سخت‌افزارهای مختلفی انجام داد. سخت‌افزارهایی مثل کارت گرافیک (GPU)، دستگاه‌های ای‌سیک (ASIC)، پردازنده مرکزی (CPU)، دستگاه‌های FPGA و حتی در موارد معدودی هارددیسک‌ها.

در گذشته به دلیل پایین بودن نرخ هش و سختی شبکه امکان استخراج بسیاری از ارزها به‌ استفاده از پردازنده مرکزی یا CPU نیز وجود داشت، اما بعدها با بالاتر رفتن سختی شبکه و نیاز آن‌ها به قدرت پردازشی بیشتر، این کارت‌های گرافیک و سپس ای‌سیک‌ها بودند که جای پردازنده‌های مرکزی را گرفتند.

امروزه این دستگاه‌های ای‌سیک هستند که دنیای استخراج به روش اثبات کار را تحت سیطره خود در آورده‌اند. ارزهایی مثل بیت کوین، دش، لایت کوین و بسیاری دیگر مدت‌هاست که تسلیم این موج جدید سخت‌افزارهای استخراج شده‌ و معایب آن‌ها را به جان خریده‌اند؛ اما در این میان یک ارز همیشه بر حفظ ویژگی مقاومت در برابر ای‌سیک خود تأکید داشته است و آن ارز مونرو است.

توسعه‌دهندگان این ارز همیشه سعی کرده‌اند که با انجام بروزرسانی‌های دوره‌ای و معمولاً ۶ ماهه خود روی الگوریتم کریپتونایت (CryptoNight)، به مبارزه با ای‌سیک‌ها ادامه دهند و تا حد بسیار زیادی هم در این کار موفق بودند؛ اما این بروزرسانی‌های دوره‌ای دردسرهای خاص خودش را هم دارد و آن‌ها هم سرانجام تصمیم گرفتند که با ارائه الگوریتم جدید رندوم‌اکس، راند آخر این مبارزه را به سود خود پایان دهند.

بازگشت به دوران CPU‌ها

مهم‌ترین نکته در مورد این الگوریتم این است که رندوم‌اکس برای استخراج با پردازنده‌های مرکزی بهینه‌سازی شده است و کارت‌های گرافیک را تقریباً به‌طور کامل از چرخه استخراج این ارز خارج می‌کند.

البته استخراج با کارت گرافیک در الگوریتم جدید غیرممکن نخواهد بود؛ اما برای مثال نرخ هش یک کارت VEGA ۶۴ که در الگوریتم قبلی ۲,۲۰۰ هش در ثانیه بود، در الگوریتم جدید حدود ۱,۰۰۰ خواهد بود که با نرخ هش یک پردازنده Core i۵ قدیمی برابری می‌کند.

رندوم‌اکس سعی دارد که با استفاده از کدهای تصادفی و تکنیک‌هایی که برای حل آن‌ها به حافظه تصادفی (RAM) زیادی احتیاج است، کار استخراج را برای دستگاه‌های ای‌سیک دشوارتر کند.

این الگوریتم همچنین با بالا بردن حداقل حافظه مورد نیاز به ۲ گیگابایت، شانس بات‌نت‌ها و بدافزارها برای استخراج مخفیانه این ارز را کاهش می‌دهد، چرا که اکثر کاربران و مدیران شبکه‌های کامپیوتری در صورت مشاهده استفاده بیش‌ از حد از حافظه سیستم سریعاً متوجه کندتر شدن سیستم خواهند شد.

این الگوریتم در دو حالت سبک و سریع (Light and Fast) کار می‌کند که حالت اول برای کسانی طراحی‌شده است که به‌صورت تفننی اقدام به استخراج می‌کنند و حداقل حافظه مورد نیاز آن ۲۵۶ مگابایت است. البته در این حالت تمهیداتی نیز اندیشیده شده است که نودها بتوانند با استفاده از کامپیوترهای پایین‌رده و ضعیف هم کار تایید بلاک‌ها را انجام دهند.

در مقابل حداقل حافظه برای اجرای یک نود کامل در حالت سریع این الگوریتم که برای ماینرهای حرفه‌ای طراحی‌ شده است، ۲ گیگابایت است. لازم به ذکر است که کارایی حالت سریع این الگوریتم ۴ تا ۶ برابر سریع‌تر از حالت سبک آن است.

مزایا و معایب استخراج با پردازنده مرکزی

شاید مهم‌ترین مزیت استخراج با پردازنده‌های مرکزی، در دسترس بودن آن‌ها باشد. پردازنده مرکزی مغز و فرمانده هر دستگاه الکترونیک امروزی است و انواع مختلفی از آن، با قدرت‌ها و قیمت‌های متفاوت، روی هر کامپیوتر شخصی یا لپ‌تاپی وجود دارد. با استفاده از این الگوریتم هرکسی می‌تواند با استخراج مونرو علاوه بر کسب کمی سود مالی، از این فناوری نوپا پشتیبانی کند.

مزیت بعدی، البته تنها برای استخراج مونرو، خروج درصد زیادی از کارت‌های گرافیک، بات‌نت‌ها و بدافزارها از شبکه است که باعث بالاتر رفتن پاداش استخراج برای ماینرها خواهد شد. البته میزان سوددهی قطعی هر پردازنده تا زمان تثبیت نرخ هش شبکه مشخص نخواهد شد.

بزرگ‌ترین عیب یا دردسر استخراج با پردازنده این است که هر مادربرد تنها قابلیت پشتیبانی از یک پردازنده را دارد و شما باید برای هر پردازنده یک مادربرد، یک پاور، حافظه، هارد و حتی یک کارت گرافیک جداگانه تهیه کنید.

انتخاب سخت‌افزار مناسب برای الگوریتم RandomX

همان‌طور که گفته شد این الگوریتم برای استخراج با پردازنده مرکزی بهینه‌سازی شده است و به‌ احتمال بسیار زیاد حداقل ۹۰ درصد کارت‌های گرافیکی که در حال حاضر مشغول استخراج مونرو هستند از شبکه خارج خواهند شد. به همین دلیل است که این بخش از مقاله تنها به پردازنده‌های مرکزی اختصاص دارد.

خبر بدی که برای شما دارم این است که پردازنده‌های اینتل، حتی نمونه‌های گران‌ قیمت آن‌ها، عملکرد ضعیفی روی این الگوریتم دارند. این مورد حتی در مورد پردازنده‌های رده سروِر اینتل (Xeon) هم صادق است. البته شاید این موضوع زیاد بد هم نباشد زیرا معمولاً پردازنده‌ها و مادربردهای اینتل گران‌تر از رقبای خود از شرکت AMD هستند.

همان‌طور که شاید حدس زده باشید بهترین پردازنده‌ها برای الگوریتم رندوم اکس، پردازنده‌های سری Ryzen شرکت AMD هستند. این سری پردازنده‌ها در چند مدل با تعداد هسته‌های مختلف به بازار عرضه‌شده‌اند.

سری Ryzen به چهار دسته Ryzen ۳، Ryzen ۵، Ryzen ۷ و اخیراً Ryzen ۹ تقسیم می‌شوند. البته در حال حاضر سری سوم این پردازنده‌ها به بازار عرضه‌شده‌اند که قدرت بیشتری دارند.

برای مثال مدل یک پردازنده ۶ هسته‌ای Ryzen از سری سوم می‌شود Ryzen ۵ 3XXX و مدل یک پردازنده چهار هسته‌ای Ryzen از سری اول می‌شود Ryzen ۳ 1XXX.

البته پردازنده‌های Ryzen ۹ فقط در سری سوم این پردازنده ارائه‌ شده‌اند و مجهز به ۱۲ تا ۱۶ هسته و ۲۴ تا ۳۲ رشته پردازشی هستند.

در این الگوریتم تعداد هسته و رشته‌های پردازشی یک پردازنده بیشترین اهمیت را دارد. برای مثال یک پردازنده مدل Ryzen ۷ ۱۸۰۰ بسیار قوی‌تر از یک پردازنده Ryzen ۳ ۲۲۰۰G عمل می‌کند. حرف G در پایان مدل نشان‌دهنده مجهز بودن آن به گرافیک مجتمع است.

پردازنده‌های سری Ryzen عملکرد بسیار خوبی در اورکلاک دارند و ضریب هسته اکثر آن‌ها باز است. ولی باز هم بهتر است قبل از خرید، این مورد را از فروشنده سؤال کنید. شما می‌توانید برای مشاهده مشخصات کامل این پردازنده‌ها به وب‌سایت شرکت AMD مراجعه کنید.

بهترین پردازنده حال حاضر برای استخراج مونرو در الگوریتم جدید، پردازنده‌های گران‌ قیمت Ryzen ۹ ۳۹۰۰x و Ryzen ۹ ۳۹۵۰x هستند که اولی ۱۲ هسته و دومی ۱۶ هسته دارد. نرخ هش پردازنده ۳۹۰۰X حدود ۱۳۷۰۰ هش در ثانیه و نرخ هش ۳۹۵۰ در حدود ۱۶۰۰۰ هش در ثانیه است. البته به خاطر داشته باشید که این پردازنده‌ها تنها روی چیپ‌ست‌های سری ۵۷۰ و B۴۵۰ سوکت AM4 قابل‌نصب هستند. بایوس چیپ‌ست B۴۵۰ برای پشتیبانی از این سری باید بروزرسانی شود.

یادتان باشد که پردازنده‌های Ryzen، به‌جز آن‌هایی که به حرف G ختم می‌شوند، فاقد گرافیک مجتمع هستند و باید یک کارت گرافیک ارزان‌قیمت هم برای آن‌ها تهیه کنید.

برای مشاهده هش ریت پردازنده‌ها و کارت گرافیک‌های مختلف در الگوریتم رندوم اکس می‌توانید به این وب‌سایت مراجعه کنید. در این وب‌سایت پردازنده رده سروِر EPYC ۷۷۴۲ با نرخ هش ۳۸۷۰۰ در صدر قرار دارد. توجه داشته باشید که این پردازنده دارای ۶۴ هسته و ۱۲۸ رشته پردازشی ست و قیمت آن چیزی در حدود ۶۵۰۰ دلار است.

پردازنده‌های سری Threadripper شرکت AMD هم از عملکرد مناسبی برخوردار هستند اما شاید خرید آن‌ها به دلیل سوکت مخصوصشان (TR4) و قیمت بالای آن‌ها به‌صرفه نباشد. خرید پردازنده‌های رده سروِر Opteron هم به دلیل حرارت بالای آن‌ها پیشنهاد نمی‌شود.

سخن آخر

سعی شده است تا در این مقاله الگوریتم رندوم اکس و سخت‌افزارهای مناسب برای استخراج بر مبنای آن بررسی شود، اما به یاد داشته باشید که این الگوریتم هنوز اعمال نشده است و میزان سوددهی و حتی موفقیت یا عدم موفقیت آن مشخص نیست.

شاید بعد از هاردفورک، نرخ هش شبکه آنقدر بالا برود که سود چندانی برای شما نداشته باشد و یا بدتر از آن با مشکلات فنی دیگری مواجه شود که باعث شود سرمایه گذاری شما به هدر برود.

در مورد خرید سخت‌افزار هم باید محاسبات زیادی انجام دهید. قبل از هر کار باید علاوه بر پردازنده، قیمت دیگر قطعات لازم را هم بررسی کنید.

برای مثال برای یک پردازنده رده‌بالا، خرید یک پاور ۳۰۰ یا ۴۰۰ وات طلایی کفایت می‌کند ولی شاید برای گرفتن حداکثر کارایی مجبور به خرید حافظه‌های سریع‌تر و گران‌ قیمت‌تری شوید. دیگر مانند استخراج با گرافیک، یک حافظه ۴ گیگابایتی کفایت نمی‌کند و شما برای این کار باید حداقل ۸ گیگابایت حافظه خریداری کنید.

توصیه اکید من به شما این است که در خرید خود عجله نکنید و تا چند هفته پس از انجام هاردفورک صبر کنید. البته شاید در آن زمان قیمت این پردازنده‌ها بالاتر برود، ولی من خرید پیش از موعد آن‌ها را پیشنهاد نمی‌کنم.

تیم مونرو سابقه درخشانی در انجام هاردفورک های موفق دارد و پردازنده‌های سری Ryzen هم از محبوبیت زیادی بین کاربران حرفه‌ای کامپیوتر و گیمرها برخوردار هستند؛ اما به نظر من بهتر است تا تاریخ ۳۰ نوامبر و انجام بروزرسانی منتظر بمانیم و شتاب‌زده عمل نکنیم. این احتمال وجود دارد که به هر دلیلی هارد فورک مونرو رخ ندهد.