به مناسبت روز جهانی پیشگیری از خودکشی: چرا معامله‌گران ارزهای دیجیتال دست به خودکشی می‌زنند؟

دیروز (۱۰ سپتامبر) روز جهانی پیشگیری از خودکشی بود. هر ساله بیش از ۷۰۰٬۰۰۰ نفر در جهان به‌خاطر اقدام به خودکشی جان خود را از دست می‌دهند. مشخص نیست چه تعداد از این ۷۰۰٬۰۰۰ نفر معامله‌گر ارزهای دیجیتال یا دیگر بازارهای مالی هستند. با این حال، در سرویس خبری گوگل نیوز بیش از ۱۲۰٬۰۰۰ مطلب مرتبط با خودکشی افراد فعال در حوزه ارزهای دیجیتال وجود دارد که ۳۹٬۷۰۰ مورد آن مربوط به ۱۲ ماه گذشته است.

به گزارش کریپتو اسلیت، در بریتانیا، خودکشی اصلی‌ترین عامل مرگ میان افراد زیر ۳۵ سال است. در مقیاس جهانی هم مرگ بر اثر خودکشی رتبه پنجم بین عوامل اصلی مرگ افراد زیر ۴۵ سال را دارد. طبق آمارهای نشریه فوربز (Forbes)، ارزهای دیجیتال بیشترین محبوبیت را از نظر رده سنی، بین افراد زیر ۴۹ سال دارند. این یعنی نوعی هم‌پوشانی سنی بین کاربران ارزهای دیجیتال و افرادی وجود دارد که به‌خاطر خودکشی جان خود را از دست می‌دهند.

دانشگاه اوپن انگلستان (The Open University of UK) در سال ۲۰۲۰ تحقیقی درباره ارتباط بین نوسانات بازار سهام و آمار خودکشی انجام داد که نشان می‌دهد بین این عامل و خودکشی افراد (چه مرد و چه زن)، هم‌بستگی وجود دارد. در متن گزارش مربوط به این تحقیق گفته شده است که به غیر از گونه «انسان خردمند»، شواهد قطعی برای اثبات وجود رفتار خودکشی بین سایر جانداران دیده نشده است. به همین خاطر می‌توان گفت خودکشی رفتاری مختص به انسان‌هاست که جامعه نیز در آن نقش دارد.

پیش از انتشار این تحقیق، یعنی قبل از سال ۲۰۲۰، ماهیت میم استوک‌ها (چیزی شبیه به میم کوین‌ها در بازار سهام) هنوز به وجود نیامده بود. انجمن وال‌استریت بتز (WallStreetBets) در شبکه اجتماعی ردیت (Reddit) که اطلاعات بسیاری از این میم استوک‌ها بین کاربران آن ردوبدل می‌شود، در سال ۲۰۱۹ چیزی حدود یک‌میلیون عضو داشت؛ اما اکنون تعداد مشترکان آن به بیش از ۱۲میلیون کاربر می‌رسد.

در ژانویه سال ۲۰۲۰ (دی ۹۸)، یک مرد جوان ۲۰ ساله به نام الکس کرنز (Alex Kearns)، زمانی که حساب کاربری‌اش در کارگزاری رابین‌هود (Robinhood) را بررسی می‌کرد، در بخشی از حساب خود با رقم منفی ۷۳۰٬۰۰۰ دلار مواجه شد. کرنز به اشتباه تصور کرده بود که این ۷۳۰٬۰۰۰ دلار بدهی او به رابین‌هود را نشان می‌داد؛ اما این عدد تنها قدرت خرید او را نمایش می‌داد و ارتباطی با موجودی حساب یا بدهی او به رابین‌هود نداشت. متأسفانه همین اشتباه و البته شیوه بد نمایش رقم قدرت خرید در پلتفرم رابین‌هود باعث شد تا این جوان ۲۰ ساله که موفق به پاسخ‌گرفتن به‌موقع از پشتیبانی رابین‌هود نشده بود، دست به خودکشی بزند.

رابین‌هود بعد از این جریان متعهد شد تا شیوه نمایش اطلاعات حساب‌های کاربری را در پلتفرم خود تغییر دهد و از طرف خانواده کرنز ۲۵۰٬۰۰۰ دلار به یک مؤسسه خیریه فعال در زمینه پیشگیری از خودکشی کمک کرد.

در اکتبر سال ۲۰۲۰ (مهر ۹۹) نیز یک مرد هندی که به‌خاطر ضرر در معاملات بیت کوین بدهی سنگینی به بار آورده بود، دست به خودکشی زد. گفته می‌شود او مقدار زیادی پول از افراد مختلف قرض گرفته بود تا با آن معامله ارز دیجیتال انجام دهد.

کمی نزدیک‌تر و به دنبال سقوط بی‌سابقه قیمت لونا در مه (اردیبهشت) امسال و همین طور ورشکستگی پلتفرم وام‌دهی سلسیوس (Celsius)، گزارش‌های زیادی از مرگِ بر اثر خودکشی افرادی منتشر می‌شد که به‌خاطر این اتفاقات پس‌انداز زندگی خود را از دست داده بودند.

مجموعه سیف ترید (Safe Trade) نیز به‌تازگی مطالعه‌ای انجام داده است که نشان می‌دهد کره جنوبی، چین، هند و ترکیه بیشترین آمار خودکشی‌های مرتبط با ارزهای دیجیتال را دارند.

در سال ۲۰۱۸ و پس از سقوط تاریخی بیت کوین از ۲۰٬۰۰۰ دلار به ۶٬۰۰۰ دلار، یک خط تلفن ویژه پیشگیری از خودکشی بالای صفحه انجمن «r/cryptocurrency» ردیت نصب شد. از آن زمان به بعد، این شماره تلفن به‌عنوان نشانه‌ای از رسیدن بازار نزولی به پایان یا کف قیمت در نظر گرفته می‌شد. برخی از کاربران ردیت می‌گویند روند نزولی فعلی هنوز به کف خود نرسیده است، چون شماره تلفن پیشگیری از خودکشی هنوز بالای صفحه انجمن ارز دیجیتال ردیت نصب نشده است.

نگرش عادی کاربران به چنین موضوع دردناکی، چیزی است که هنگام افزایش قیمت‌ها و در طول بازارهای صعودی به آن اشاره‌ای نمی‌شود. با این حال، در طول بازارهای نزولی هم نباید بدون هیچ بررسی و ملاحظه‌ای این سوژه را در رسانه‌ها مطرح کرد؛ دورانی که بسیاری از کاربران در آن شاهد کاهش چشم‌گیر ارزش سرمایه خود بوده‌اند. ضمن اینکه اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی فضای ارزهای دیجیتال نیز می‌تواند این معضل را بزرگتر کند.

برای مقابله با مشکلات اقتصادی که در سراسر جهان همه‌گیر شده است و همین طور آمادگی برای حرکت احتمالی اقتصاد به‌سمت رکود، همه باید آگاهی خود را از امور مالی بیشتر کنیم. باید تنها کسانی که به معنی واقعی کلمه خطرات موجود در بازارهای مالی را درک کرده‌اند، از ابزارهایی مثل معاملات فیوچرز (Futures)، آپشنز (Options) و هر نوعی از اهرم‌های معاملاتی استفاده کنند.

یادگیری نحوه تشخیص طرح‌های پامپ و دامپ، رعایت نکات امنیتی هنگام کار با برنامه‌های غیرمتمرکز (DApp)، اجتناب از درگیرشدن با کلاهبرداری‌های فیشینگ و حفظ امنیت کیف پول‌های ارز دیجیتال نیز در کنار آموزش امور مالی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند.

مجموعه بلک راک (Blackrock) چندی پیش گزارشی را منتشر کرد که نشان می‌دهد کمتر از ۵۰درصد مردم درباره تصمیم‌گیری‌های مالی خود احساس اطمینان می‌کنند. از طرفی تعداد کاربرانی که با استفاده از تلفن‌های همراه خود اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار سهام آمریکا می‌کنند، رو به افزایش است و جمعیت کاربران این برنامه‌های کاربردی از ۳۵.۶میلیون نفر در سال ۲۰۱۷ به ۱۵۰میلیون نفر در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است.

آموزش کلیدی است که با استفاده از آن می‌توان مطمئن شد که افراد سرمایه‌گذاری امنی را تجربه می‌کنند و بیشتر از توان خود پول به معامله در بازارهای مالی اختصاص نداده‌اند.