در معاملات بازارهای مالی، تحلیل تکنیکال به روشی برای بررسی حرکات قیمت در یک نمودار بهمنظور پیشبینی احتمال مسیر آینده روند گفته میشود. تحلیلگران تکنیکال از نمودارها و الگوهای دادههای قیمت و حجم معاملات استفاده میکنند تا سطوح کلیدی حمایت و مقاومت را در مسیری مشخص کنند که کمترین مانع را برای خریداران و فروشندگان ایجاد میکند. بسیاری از رفتار فعالان بازار را میتوان با تحلیل کمّی و اقتصاد رفتاری که وجوه مشترک زیادی با تحلیل تکنیکال دارد، توجیه کرد.
دو مکتب مهم فکری در تحلیل تکنیکال وجود دارد؛ تحلیل تکنیکالِ پیشبینیکننده که سعی میکند از طریق الگوهایِ فعلی نمودار، مسیر آینده بازار را پیدا کند و تحلیل تکنیکال واکنشی که با استفاده از راستیآزمایی استراتژیها، مدیریت معاملات با توجه به نسبت سود به زیان، اصول دنبالکردن روندها و سیگنالهای خریدوفروش را بررسی میکند. از این دو نوع تحلیل تکنیکال، یکی احتمالات آینده را پیشبینی میکند و دیگری به آنچه اتفاق میافتد واکنش نشان میدهد.
در دنیای گسترده تحلیل تکنیکال بازارهای مالی، همیشه برای هر معاملهگری با هر درجه از دانش و تجربه در مورد این بازارها، نکاتی برای یادگیری وجود دارد. در ادامه با استفاده از مطلبی که در وبسایت نیوتریدریو منتشر شده است، فهرستی از ده کتاب برتر تحلیل تکنیکال را برای معاملهگرهایی معرفی میکنیم که بهدنبال فراگیری بیشتر در حوزه تحلیل تکنیکال هستند. این کتابها میتوانند به شما کمک کنند تا دانش بیشتری در مورد مفاهیم، اصول و اندیکاتورهای اصلی تحلیل و معامله بر اساس حرکات قیمت به دست آورید.
۱. تحلیل تکنیکال بازارهای مالی؛ نوشته جان مورفی
- نام انگلیسی: Technical Analysis of the Financial Markets: A Comprehensive Guide to Trading Methods and Applications
- سال انتشار: ۱۹۹۹
- ترجمه فارسی: دارد (تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه)
کتاب تحلیل تکنیکال بازارهای مالی: راهنمایی جامع برای روشهای معاملاتی و کاربردها که اخیراً توسط جان مورفی (John Murphy) ویرایش و بهروزرسانی شده است، اولین بار در مؤسسه مالی نیویورک (New York Institute of Finance) به چاپ رسید و تبدیل به یکی از پرفروشترین منابع آموزشی در حوزه تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی شد. در حال حاضر، هزاران معاملهگر برای یادگیری مفاهیم تحلیل تکنیکال و کاربردهای آن در بازارهای سهام و بازارهای آتی، به این اثر برجسته رجوع میکنند. این کتاب فناوری نوین رایانهای، ابزارهای تحلیل تکنیکال و اندیکاتورها را بررسی میکند. همچنین، مطالب جدیدی در خصوص نمودارهای شمعی، روابط درونبازاری، سهام و ترتیب معاملات به همراه جدیدترین مثالها و آمارها به ویرایش جدید کتاب افزوده شده است.
با خواندن این کتابِ مرجع، مطالب بسیاری در مورد چگونگی خوانش نمودارها، درک اندیکاتورها و نقش کلیدی تحلیل تکنیکال در سرمایهگذاری، بهویژه در مورد بازارهای آتی، خواهید آموخت. از جمله سرفصلهای کتاب، فلسفه تحلیل تکنیکال، نظریه داو، ساختار نمودار، الگوهای مهم برگشتی، الگوهای ادامهدهنده، حجم معاملات، نمودارهای بلندمدت، اسیلاتورها، نمودارهای نقطه و شکل، نمودارهای شمعی، نظریه امواج الیوت، چرخههای زمانی و مدیریت مالی در بازار سرمایه است.
مترجمها و ناشران مختلفی این کتاب را در ایران تحتعنوان «تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه» ترجمه کرده و به چاپ رساندهاند.
۲. دوره نمودارهای شمعی؛ نوشته استیو نیسون
- نام انگلیسی: The Candlestick Course
- سال انتشار: ۲۰۰۸
- ترجمه فارسی: ندارد (کتاب مشابه وجود دارد)
نمودارهای شمعی، بیش از ۲۰۰ سال پیش در ژاپن برای تحلیل قیمت برنج به کار گرفته میشدند. استیو نیسون (Steve Nison) معرفیکننده این تکنیک به جهان معاملاتی غرب بود. در حال حاضر، نمودارهای شمعی از جمله محبوبترین نمودارها در بین معاملهگران و سرمایهگذاران جدید بازار هستند. کتاب بررسی نمودارهای شمعی نوشته استیو نیسون، یکی از کاملترین مرجعها در خصوص کاربردهای عملی نمودارهای شمعی است. در این کتاب، نیسون الگوهایی را با پیچیدگیهای مختلف به همراه مثالهایی عالی توضیح میدهد و درک خواننده از مطالب را با پرسش و پاسخهایی کوتاه ارزیابی میکند.
این کتاب به زبانی ساده و واضح، دستورالعملهایی تخصصی در مورد کاربردهای علمی نمودارهای شمعی ارائه میدهد که میتواند برای هر معاملهگری با هر درجه از دانش و تجربه از بازار مفید واقع شود. این کتاب از سادهترین مبانی الگوهای شمعی شروع میکند و تا پیچیدهترین مراحل تشخیص الگوها در این نمودارها پیش میرود. هر فصل حاوی اهداف و موضوعاتی مشخص، دستورالعملهایی واضح و کاربردی و مثالهای عملی است. علاوه بر این، هر فصل بخش پرسش و پاسخی دارد که خوانند میتواند میزان درک و یادگیری خود را از مفاهیم توضیحدادهشده ارزیابی کند.
این کتاب در ایران ترجمه نشده است، اما کتاب دیگر استیو نیسون (چاپ ۲۰۰۱) تحتعنوان «الگوهای شمعی ژاپنی» در ایران توسط کامیار فراهانیفرد و رضا قاسمیانلنگرودی ترجمه شده و نشر چالش آن را به چاپ رسانده است.
۳. مبانی تحلیل تکنیکال؛ نوشته جک شواگر
- نام انگلیسی: Getting Started in Technical Analysis
- سال انتشار: ۲۰۰۸
- ترجمه فارسی: ندارد
جک شواگر یکی از شناختهشدهترین افرادی است که مفاهیم تحلیل تکنیکال را به سادهترین و قابلدرکترین شیوه ممکن برای سرمایهگذاران تازهکار بیان میکند. در کتاب مبانی تحلیل تکنیکال، جک شواگر (Jack Schwager) مسائل و مفاهیمی از جمله روندها، دامنه معاملاتی، الگوهای نمودارها، حد سود و ضرر، ورود به معاملات، خروج از معاملات و رویکردهای هرمی (افزایش سرمایه معاملات جدید با استفاده از سود معاملات پیشین)، را توضیح میدهد.
این کتاب توضیحاتی ساده و روشن در مورد چارچوب تحلیل تکنیکال برای اتخاذ تصمیمگیریهای بهتر و آگاهانهتر در سرمایهگذاری همراه با مثالهای بسیار ارائه میکند. شواگر با اشاره به تجربیات واقعی خود از دنیای معاملات، نمودارهای میلهای، نمودارهای شمعی، قلهها و درهها، تشخیص الگو، روندهای بازگشتی، اپلیکیشنهای معاملاتی و بسیاری مفاهیم دیگر را بهشکلی بسیار ساده در این کتاب گنجانده است. علاوه بر این، این کتاب مرجع، به افراد در انتخاب بازار مناسب، رویکرد معاملهگری، استراتژیهای کنترل ریسک و ایجاد یک روند روتین و همیشگی معاملهگری کمک میکند.
در حال حاضر، ترجمه مشخصی از این کتاب در بازار ایران وجود ندارد.
۴. دایرهالمعارف اندیکاتورهای بازار تکنیکال؛ نوشته رابرت کولبی
- نام انگلیسی: The Encyclopedia Of Technical Market Indicators
- سال انتشار: ۲۰۰۲
- ترجمه فارسی: ندارد
بازارهای مالی دائماً در حال تغییر هستند و بر اساس این تغییرات، اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال نیز بهروزرسانی میشوند. کتاب دایرهالمعارف اندیکاتورهای بازار تکنیکال نوشته رابرت کولبی (Robert Colby) را میتوان یکی از منابع اصلی یادگیری و بررسی اندیکاتورهای تکنیکال دانست. این کتاب فهرستی الفبایی از بهروزترین و مهمترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال ارائه میدهد و با گذشت ۱۸ سال از انتشار، هنوز برای گنجاندن اندیکاتورهای نوین معاملاتی بهروزرسانی میشود.
دایرهالمعارف اندیکاتورهای بازار تکنیکال حاوی مفاهیم و تعاریف اندیکاتورها، فلسفه زیربنایی آنها و مهمتر از همه، دستورالعملهایی ساده و قابلفهم برای استفاده از این اندیکاتورها در معاملات روزانه است. کولبی محققی مستقل در بازارهای مالی است که با سرمایهگذاران حقیقی و سازمانی بسیاری مشورت کرده و سخنرانیهای برجستهای در زمینه چشماندازهای سرمایهگذاری در سرتاسر جهان ارائه کرده است.
این کتاب هنوز در ایران ترجمه و منتشر نشده است.
۵. دایرهالمعارف الگوهای نموداری؛ نوشته توماس بولکوفسکی
- نام انگلیسی: Encyclopedia of Chart Patterns
- سال انتشار: ۲۰۰۷
- ترجمه فارسی: دارد (دایرهالمعارف الگوهای نموداری)
در ویرایش اخیر این کتاب که برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ انتشار یافت، الگوهای جدید بازارهای نزولی و صعودی گنجانده شدهاند. توماس بولکوفسکی (Thomas Bulkowski) در کتاب دایرهالمعارف الگوهای نموداری، حدود ۵۳ الگوی نموداری و ۹ الگوی مختلف دیگر را که بر اساس اتفاقات بازار ایجاد میشوند، بررسی کرده است. با خواندن این کتاب، میتوانید الگوی هر نمودار را بهراحتی تشخیص بدهید و بر اساس آن صحیحترین تصمیم معاملاتی را اتخاذ کنید. بولکوفسکی در این کتاب علاوهبر تعریف و چگونگی شناخت الگو در نمودارهای مختلف، نحوه استفاده از آنها و روشهای معاملهگری را نیز با استفاده از آماری واقعی، قابلاعتماد و شفاف توضیح داده است. دایرهالمعارف الگوهای نموداری میتواند به شما کمک کند تا زمان کمتری صرف شناسایی الگوهای نمودارها کنید و احتمال خرید نزدیک به کف و فروش نزدیک به سقف قیمت را افزایش دهید.
لری ویلیامز (Larry Williams)، معاملهگر برجسته و نویسنده کتابهای محبوب آموزش معاملهگری در مورد این نوشته بولکوفسکی مینویسد:
[این کتاب] کاملترین مرجع و منبع برای الگوهای نموداری است و مسائل و نکاتی را پوشش میدهد که پیش از این کمتر به آنها توجه میشد. بولکوفسکی در مورد خوب یا بد بودن الگوها، دادههایی مشخص ارائه میدهد. خواندن این کتاب را به هر فردی توصیه میکنم که تا به حال به نموداری نگاه کرده و متوجه آنچه اتفاق میافتد، نشده است.
مهدی میرزایی و پوریا تیرگر این کتاب را تحتعنوان «دایرهالمعارف الگوهای نموداری» در ایران ترجمه کردهاند و نشر آراد کتاب آن را به انتشار رسانده است.
۶. راهنمای جامع بازار قراردادهای آتی؛ نوشته جک شواگر
- نام انگلیسی: A Complete Guide to the Futures Market: Technical Analysis, Trading Systems, Fundamental Analysis, Options, Spreads, and Trading Principles
- سال انتشار: ۲۰۱۷
- ترجمه فارسی: ندارد
این کتاب اثری دیگر از جک شواگر است که منبعی کامل و جامع در مورد تحلیل و معاملهگری در بازار قراردادهای آتی است. همان طور که در عنوان مفصل کتاب ذکر شده است، این کتاب طیف وسیعی از موضوعات را دربرمیگیرد. خواندن راهنمای جامع بازار قراردادهای آتی: تحلیل تکنیکال، سیستمهای معاملاتی، تحلیل فاندامنتال، قراردادهای اختیار، اِسپردها و اصول معاملاتی به هر معاملهگر یا سرمایهگذاری که قصد دارد حضوری موفق در بازار قراردادهای آتی داشته باشد، توصیه میشود. این کتاب به زبانی واضح و موجز، مبانی اصلی بازارهای آتی را همراه با جزئیات کلیدی و روشهای پیشبینی آینده بازار توضیح میدهد و نگاهی به مفاهیم پیشرفته معاملاتی و کاربرد عملی این ایدهها در صدها مثال واقعی از بازار دارد. جک شواگر در کتاب خود بسیاری از باورهای نادرست در مورد بازار را از مفاهیم واقعی متمایز میکند و دستورالعملی گامبهگام برای توسعه و آزمایش ایدهها و سیستمهای معاملاتی ارائه میدهد.
ورود به بازار معاملات آتی بدون درک دقیق از واقعیتها و ظرایف این بازار، بهمنزله ازدستدادن پول و سرمایه است. این راهنمای کامل در مورد بازار قراردادهای آتی ابزارهای مناسب این بازار را در اختیار معاملهگران و سرمایهگذاران با هر درجه از مهارت قرار میدهد تا در رسیدن به اهداف خود موفقتر باشند. پیتر برنت، معاملهگر برجسته بازار، در خصوص این کتاب میگوید:
کتاب «راهنمای جامع بازار قراردادهای آتی» بهسرعت تبدیل به کتابی مهم و کلیدی در مورد بازار قراردادهای آتی خواهد شد و تا سالها در جایگاه مرجع اصلی برای معاملهگری در این بازار خواهد ایستاد. این کتاب محدوده وسیعی از بازار قراردادهای آتی از تحلیل تکنیکال و فاندامنتال تا معاملات سیستماتیک و قراردادهای اختیار معامله را دربرمیگیرد و هر معاملهگرِ بازار قراردادهای آتی باید آن را بخواند.
ترجمهای از این کتاب در بازار ایران وجود ندارد.
۷. تحلیل تکینکال با استفاده از چند تایم فریم؛ نوشته برایان شانون
- نام انگلیسی: Technical Analysis Using Multiple Timeframes
- سال انتشار: ۲۰۰۸
- ترجمه فارسی: ندارد
این کتاب به خوانندگان کمک میکند تا درک بهتری از ساختار بازار و روانشناسی حرکات قیمت داشته باشند. تحلیل تکینکال با استفاده از چند تایمفریم همراه با توضیح اهمیت تحلیل فاندامنتال در کنار تحلیل تکنیکال، نشان میدهد که چگونه میتوان با ریسک پایین وارد معاملات شد و به دور از تصمیمهای هیجانی، با استفادهی صحیح از حرکات قیمت، به سودی قابلملاحظه دست یافت. این کتاب راهی برای کسب سود بیشتر از طریق برآورد صحیح میزان بالقوه سود و همچنین تعیین دقیق حد سود و ضرر در یک معامله خاص برای معاملهگرها میگشاید.
با استفاده از این کتاب، میتوانید بهجای واکنش به حرکات قیمت، آنها را پیشبینی کنید. همچنین، برایان شانون (Brian Shannon) به شما نشان میدهد که چگونه میتوانید با استراتژیهای مشخص موقعیتهای لانگ (long) و شورت (short) باز کنید، آنها را مدیریت کنید و در زمان صحیح از آنها خارج شوید. بررسی کارآمد حجم معاملات و میانگینهای متحرک و بسیاری دیگر از موارد، از جمله مباحث مطرحشده در این کتاب هستند.
این اثر هنوز در بازار ایران به ترجمه و انتشار نرسیده است.
۸. هنر و علم تحلیل تکنیکال؛ نوشته آدام گریمز
- نام انگلیسی: The Art and Science of Technical Analysis: Market Structure, Price Action, and Trading Strategies
- سال انتشار: ۲۰۱۲
- ترجمه فارسی: ندارد
کتاب هنر و علم تحلیل تکنیکال: ساختار بازار، حرکات قیمت و استراتژیهای معاملاتی با زبانی ساده، بینش و درک فوقالعادهای از استراتژیها و الگوهای پربازده تحلیل تکنیکال ارائه میکند. درواقع، میتوان این کتاب را پلی بین دیدگاه آکادمیک در مورد تحلیل تکنیکال بازار و معاملهگری پرسود دانست که از بسیاری معیارهای معمول کتابهای معاملهگری عبور کرده است. آدام گریمز (Adam Grimes) نشان میدهد که چرا بازارها در بسیاری موارد پیشبینیناپذیرند و نقش تحلیل تکنیکال در تشخیص الگوهای معتبر آماری در برخی شرایط خاص بازار چیست و در چه شرایطی استفاده از تحلیل تکنیکال میتواند موفقیتآمیز باشد. باور این کتاب شکلگیری الگوهای قیمت بر اساس فشار خرید و فروش است؛ با این حال، گریمز توضیح میدهد که این الگوهای تکنیکال فقط در صورت وجود بیتعادلی واقعی بین فشار خرید و فروش، کارآمد و موثر هستند.
کتاب «هنر و علم تحلیل تکنیکال» دربرگیرندهی تحلیل آماری گستردهای از بازارها است که برخی ابزار و الگوها، از جمله تحلیل سطوح فیبوناچی، را به چالش میکشد و تأثیر سایر ابزار و تنظیمات معاملاتی را برجسته میکند. علاوه بر این، نویسنده این منبع معتبر با استناد به تجربه بیستساله خود بهعنوان معاملهگر، مدرس و مشاور حرفهای معاملهگری در بازارهای مالی، در مورد احساسات هیجانی و روانشناسی معاملهگرها نیز نکاتی کاربردی بیان میکند. «هنر و علم تحلیل تکنیکال» بهشکلی جامع، کامل و واقعبینانه ریسکهای مختلف مربوط به معاملهگری، مشکلات بازار، عملکرد آنها، و شیوه یافتن راهحلهای موثر را بررسی میکند.
نسخه ترجمهشدهای از این کتاب در بازار ایران موجود نیست.
۹. تعریف تحلیل تکنیکال؛ نوشته مارتین پرینگ
- نام انگلیسی: Technical Analysis Explained, Fifth Edition: The Successful Investor’s Guide to Spotting Investment Trends and Turning Points
- سال انتشار: ۲۰۱۴
- ترجمه فارسی: ندارد
ویرایش پنجم کتاب تعریف تحلیل تکنیکال، ویرایش پنجم: راهنمای سرمایهگذاران موفق برای تشخیص روندهای سرمایهگذاری و نقاط عطف یکی از عوامل بسیار مؤثر در روند بازارها را هدف قرار میدهد که برخلاف سایر عوامل تأثیرگذار، هرگز دستخوش تغییر نشده است؛ احساسات انسانی. چه معاملهگر کالاهای اساسی باشید یا محصولات نوآورانه، مشاهده رفتار سرمایهگذاران در مقابل رویدادهای گذشته از طریق تحلیل تکنیکال، کلید شما برای پیشبینی زمان خرید و فروش در آینده است. ویرایش پنجم کتاب «تعریف تحلیل تکنیکال» نشان میدهد که شما چگونه میتوانید در بازارهای پیچیده امروز، با استفاده از ابزار قدرتمند شناخت رفتار سایر معاملهگران، سود خود را به حداکثر برسانید.
ویرایش جدید این کتاب رویکردی مبتنی بر کسب سود بیشتر با صرف زمان کمتر دارد و هر فصل کتاب حاوی مثالها، جداول، نمودارها و نکاتی در مورد موقعیتهای واقعی دنیای معاملات روزانه است. همچنین، این کتاب مطالبی در خصوص الگوهای قیمت، نمودارهای شمعی، قدرت نسبی، شناخت احساسات بازار و برخی دیگر از اندیکاتورهای مهم، ارائه میکند. این مطالب با پیشنهاداتی کاربردی برای اجتناب از سیگنالهای اشتباه همراه هستند که میتوانند به سرمایهگذاران بههنگام بررسی تایمفریمهای کوتاهتر کمک شایانی کنند.
این اثر از مارتین پرینگ (Martin Pring)، هنوز به فارسی ترجمه نشده است.
۱۰. تحلیل تکنیکال مبتنی بر شواهد؛ نوشته دیوید آرونسون
- نام انگلیسی: Evidence-Based Technical Analysis: Applying the Scientific Method and Statistical Inference to Trading Signals
- سال انتشار: ۲۰۰۷
- ترجمه فارسی: ندارد
کتاب تحلیل تکنیکال مبتنی بر شواهد: استفاده از روش علمی و استنباط آماری برای سیگنالهای معاملاتی توضیح میدهد که چگونه میتوانید از روش علمی و آزمونهای پیشرفته آماری برای تعیین صحت سیگنالهای معاملاتی استفاده کنید. بخش زیادی از کتاب اختصاص به روش جدیدی دارد که بهطور خاص برای ارزیابی عملکرد قوانین و سیگنالها بر مبنای واکاوی دادههای تاریخی طراحی شده است. «تحلیل تکنیکال مبتنی بر شواهد» به دو بخش تقسیم میشود؛ در ابتدا، کتاب به مبانی روششناختی، فلسفی و آماری تحلیل تکنیکال مبتنی بر شواهد یا بهاختصار EBTA، میپردازد و در بخش دوم، این روش را با استفاده از ۲۵ سال داده تاریخی برای بررسی ۶,۴۰۰ مورد خرید و فروش از نمودارهای شاخص S&P ۵۰۰ به کار میگیرد.
این کتاب با توصیههایی کاربردی توضیح میدهد که معاملهگرها چگونه میتوانند از روشهای علمی و آزمونهای پیشرفته آماری برای تعیین کارایی واقعی سیگنالهای معاملاتی استفاده کنند. دیوید آرونسون (David Aronson) تأثیر روشهای عینی تحلیل تکنیکال مبتنی بر شواهد را با تحلیل تکنیکال سنتی مقایسه میکند و با مثالها، شواهد، دادههای مختلف تاریخی، سودآوری و نتایج تجربی این رویکرد را نشان میدهد. در این بین، روشها و قوانین بسیاری نیز در معاملات مختلف راستیآزمایی و بهترین موارد گزینش میشوند. درواقع، آرونسون توضیح میدهد که روشهای تفسیری تحلیل تکنیکال سنتی بسیار ذهنی و متعصب هستند و برپایه اصول مشخصی بنا نشدهاند، در حالی که استفاده از تحلیل تکنیکال مبتنی بر دادههای آماری علمی و معتبر میتواند نتایج بهتری در پی داشته باشد.
ترجمه مشخصی از این کتاب در بازار ایران وجود ندارد.