ارزهای دیجیتال در ابتدا صرفاً بهعنوان ابزارهای مالی و ذخیرههای ارزش پا به عرصه گذاشتند؛ اما با رشد فناوری بلاک چین کمکم همه عرصههای زندگی انسانها تحتتأثیر این فناوری قرار گرفت؛ بهطوریکه امروز تقریباً همه کارهایی را که پیش از این با کمک نهادهای متمرکز انجام میدادیم، میتوانیم بهصورت غیرمتمرکز با فناوری بلاک چین و از طریق ارزهای دیجیتال انجام دهیم. دنیای هنر نیز از این امر مستثنا نماند و دامنه ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین به این عرصه گسترش یافت.
هنر دیجیتال یکی از مهمترین عرصههایی است که نمایانگر ادغام هنر و بلاک چین بوده است و بارزترین نمونه در این بخش، توکنهای غیرمثلی (NFT) هستند. توکنهای غیرمثلی انقلابی در نحوه تعامل هنرمندان با مخاطبانشان ایجاد کردند. موسیقی نیز بهعنوان یکی از مهمترین بخشهای هنر تحتتأثیر این روند قرار گرفته و روشهای غیرمتمرکز را برای تحولآفرینی در مالکیت و انتشار آثار موسیقی و تعامل هنرمندان و مخاطبان به کار گرفته است.
ظهور پلتفرمهای متمرکز پخش موسیقی دسترسی به موسیقی را از هر زمان دیگری برای مخاطبان آسانتر کرد؛ اما هنرمندان در صنعت موسیقی همیشه با چالشهایی مثل درآمد کم و شفافیت پایین مواجه بوده و کمترین اختیار را در توزیع و فروش محتوای خود داشتهاند. بلاک چین به کمک هنرمندان آمد تا شفافیت را به آنها هدیه دهد و منافع حاصل از هنر آنها را بهطور عادلانه در اختیار آنها قرار دهد. یکی از پلتفرمهایی که از فناوری بلاک چین برای کمک به هنرمندان استفاده میکند، پلتفرم اودیوس (Audius) است. هدف اودیوس این است که با توانمندکردن مالکان آثار موسیقی و کمک به آنها برای کسب درآمد از آثارشان، بر این چالشها غلبه کند.
مطلبی که پیش رو دارید با بهرهگیری از مقالهای از وبسایت صرافی بایننس (Binance) درباره پلتفرم اودیوس نوشته شده است. با ما همراه باشید تا با اهداف، نحوه کار و ویژگیهای این پلتفرم آشنا شویم.
اودیوس چیست؟
اودیوس یک پلتفرم پخش موسیقی کاملاً غیرمتمرکز است که به مردم امکان میدهد بهصورت مستقیم از طریق توکن بومی این شبکه، یعنی اودیو (AUDIO)، از هنرمندان حمایت کنند. طبق دادههای موجود، تا پایان سال ۲۰۲۱ ماهانه ۶ میلیون کاربر یکتا از اودیوس استفاده کرده و بیش از صد هزار هنرمند آثار خود را روی آن منتشر کردند.
اودیوس در سال ۲۰۱۸ توسط فارست براونینگ (Forrest Browning) و رونیل رامبورگ (Roneil Rumburg) ایجاد شد. این پلتفرم با حذف واسطهها و شرکتهای انتشار موسیقی، صنعت موسیقی را دگرگون میکند.
در اودیوس، برخلاف دیگر پلتفرمهای پخش موسیقی، درآمد هنرمندان با تعداد دفعات اجرای موسیقی تعیین نمیشود. اودیوس مالکیت انحصاری آثار موسیقی را به خود هنرمندان میدهد و آنها خودشان تصمیم میگیرند که چگونه از آثارشان کسب درآمد کنند. در این پلتفرم، مالکان آثار ۹۰ درصد از درآمد را به شکل توکن اودیوس دریافت میکنند و ۱۰ درصد دیگر به گردانندگان نودها (سهامگذاران) که از شبکه حمایت میکنند، پرداخت میشود.
اودیوس یک پروتکل بلاک چینی لایه دوم است که ابتدا روی یکی از زنجیرههای جانبی اتریوم به نام پیاواِی نتورک (POA Network) ساخته شد؛ اما با رشد تقاضا برای پخش محتوا، با مشکلات مقیاسپذیری روبهرو شد و در سال ۲۰۲۰ تصمیم گرفت سیستم مدیریت محتوای خود را به بلاک چین سولانا (Solana) منتقل کند تا عملکرد آن ارتقا یابد.
با این حال، توکن بومی اودیوس همچنان در بلاک چین اتریوم باقی مانده است. توکن اودیو از نوع ERC-۲۰ است و به سهامگذاران این امکان را میدهد که به طرحهای پیشنهادی مربوط به تغییرات و ارتقاهای شبکه رأی بدهند. سهامگذاران همچنین میتوانند با سهامگذاری توکن اودیو از قابلیتهای اختصاصی پلتفرم بهرهمند شوند.
اودیوس چگونه کار میکند؟
همان طور که اشاره کردیم، هدف اودیوس حل چالشهایی است که هنرمندان در صنعت موسیقی با آنها مواجه هستند؛ چالشهایی از جمله حقوق مالکیت موسیقی. راهکار اودیوس این است که هرکسی آزاد است در این پلتفرم آثار موسیقی خود را توزیع و پخش کرده و از آن کسب درآمد کند. اودیوس واسطههای میان هنرمندان و مخاطبان آنها را حذف میکند تا آنها بتوانند بهصورت مستقیم در این پلتفرم با یکدیگر تعامل کنند.
برخلاف پلتفرمهای سنتی پخش موسیقی، اودیوس سهم هنرمندان را صرفاً بر اساس تعداد دفعات پخش فایل موسیقی پرداخت نمیکند، بلکه فعالیت هنرمند در پلتفرم، نحوه تعامل او با طرفداران و میزان استقبال کاربران را نیز در نظر میگیرد.
هنرمندان میتوانند آثار موسیقی خود را از طریق نودهای غیرمتمرکز روی پلتفرم اودیوس بارگذاری کنند. روشهای مختلفی برای کسب درآمد از محتوای صوتی در اودیوس وجود دارد که هیچکدام نیازی به واگذاری مالکیت ندارند.
هنرمندانی که آثارشان در فهرست پنج فایل صوتی برتر هفته، پنج فهرست پخش برتر هفته یا ۱۰ برنامه برتر ماه قرار بگیرد، توکن اودیو هدیه میگیرند. همچنین، در اولین بارگذاری که پس از تأیید حساب کاربری شبکه اجتماعی انجام میدهند نیز توکن اودیو دریافت میکنند.
پلتفرم اودیوس همچنین امکان تعامل هنرمندان با جامعه مخاطبانشان را از طریق توکنهای هنرمندی فراهم کرده است. توکنهای هنرمندی امکان دسترسی ویژه به محتوای اختصاصی، مثل آثار منتشرنشده و مسابقات میکس را برای دارندگان خود فراهم میکنند.
اودیوس گاهی اوقات نیز توکنهای اودیو را بر اساس میزان ارتباطات اجتماعی هنرمندان با طرفدارانشان و تعداد دفعات پخش آثار موسیقی بهصورت ایردراپ به آنها میدهد.
اودیوس قصد دارد در آینده پشتیبانی از تتر (USDT) و دیگر استیبل کوینها را نیز برای پرداختهای طرفداران فراهم کند.
ویژگیهای اودیوس
اودیوس برای تداوم فعالیت خود نیاز به تأمین امنیت شبکه برای اطمینان از درستی تراکنشها، سازوکاری برای حل اختلافات احتمالی یا تصمیمگیری برای اعمال تغییرات و ارتقا در شبکه و تعیین نحوه اعطای دسترسی به قابلیتهای ویژه دارد که توکن بومی آن، یعنی اودیو، نقشی محوری در همه اینها ایفا میکند.
امنیت
امنیت شبکه اودیوس از طریق نودهای غیرمتمرکز تأمین میشود. هرکسی میتواند با تهیه و سهامگذاری توکن اودیو یک نود را در شبکه اودیوس اجرا کند. هر چه تعداد توکنهای سهامگذاریشده بیشتر باشد، آن سهامگذار شانس بیشتری دارد که کاربران نود او را برای استفاده انتخاب کنند. سهامگذاران چون به اجرای عملیات پروتکل کمک میکنند، پاداشی را بهصورت توکن اودیو از محل صدور توکنهای جدید و استخرهای کارمزد دریافت میکنند.
دو نوع نود در پلتفرم اودیوس وجود دارد: نودهای محتوا (content node) و نودهای کاوش (discovery node). نودهای محتوا وظیفه میزبانی، تأمین امنیت و مدیریت محتوا را از طرف هنرمندان بر عهده دارند. البته هنرمندان میتوانند خودشان اجراکننده نودهای محتوا بوده و از محتوای خود میزبانی کنند؛ اما این گزینه اختیاری است. نودهای کاوش دادههای جانبی و فایلهای موسیقی را که در دفترکل محتوای اودیوس بارگذاری میشود، فهرست میکنند تا طرفداران بتوانند بهسرعت میان هنرمندان و آهنگها جستجو کنند.
نودها بهصورت مستمر فهرست آثار هنرمندان را به بلاک چین میفرستند. این کار باعث میشود که یک سابقه غیرقابلتغییر از محتوا با برچسب زمانی (timestamp) ایجاد شود.
حاکمیت
نقش دیگر توکن اودیو در حاکمیت شبکه اودیوس است. همان طور که پیشتر گفتیم، سهامگذاران میتوانند بهعنوان نودهای محتوا یا نودهای کاوش در عملیات شبکه مشارکت کنند. کاربران میتوانند با تولید مستمر ارزش برای شبکه، قدرت حاکمیتی به دست بیاورند و از این طریق حق رأی در طرحهای پیشنهادی برای ارتقای شبکه داشته باشند.
البته برای بهدستآوردن حق رأی، ضروری نیست که سهامگذاران اجراکننده نود نیز باشند. اودیوس جامعه خود را تشویق میکند که ایدههای خود را درباره پروتکل به اشتراک بگذارند. هر توکن اودیو متضمن یک حق رأی است. هدف از پاداشهایی که بهصورت توکن اودیو به هنرمندان، طرفداران و گردانندگان نودها داده میشود، تشویق آنها به بهرهمندی از یک تجربه پخش موسیقی غیرمتمرکز است.
دسترسی ویژه
توکن اودیو به کاربران و هنرمندان امکان میدهد که به قابلیتهای ویژه پلتفرم دسترسی داشته باشند. هنرمندان میتوانند با استفاده از توکن اودیو پایگاه طرفداران خود را بزرگتر کرده و ارتباطات خود را با آنها ارتقا دهند. آنها همچنین میتوانند با سهامگذاری توکن اودیو به ابزار توزیع محتوا دسترسی پیدا کنند تا از طریق آنها توکنهای هنری خود را میان هوادارانشان توزیع کنند. هوادارانی که توکن هنری داشته باشند، میتوانند با استفاده از آن از محتوای آن هنرمند و تجربههای منحصربهفرد مثل شنیدن آهنگهای منتشرنشده و شرکت در مسابقات میکس لذت ببرند.
کاربرانی که مقدار مشخصی توکن اودیو در کیف پول اودیوس خود داشته باشند، امکان قرارگرفتن در جایگاه اختصاصی (VIP) را دارند و میتوانند از مزایای بیشتری نسبت به دیگران بهرهمند شوند. هرچه کاربران توکن بیشتری داشته باشند، جایگاه اختصاصی آنها بالاتر خواهد بود. وقتی تعداد توکنهای یک کاربر به حداقل موردنیاز برای یک جایگاه اختصاصی برسد، یک نشان پروفایل به دست میآورند که با استفاده از آن میتوانند به قابلیتهای جدید دسترسی پیدا کند. الزامات و مزایای هریک از جایگاههای اختصاصی ممکن است بر اساس تصمیمات جامعه تغییر کند.
تفاوت اودیوس با دیگر پلتفرمهای پخش موسیقی چیست؟
یکی از مهمترین تفاوتهای اودیوس با دیگر پلتفرمهای پخش موسیقی مثل اسپاتیفای (Spotify) در استفاده آن از فناوری بلاک چین برای ارائه یک فضای غیرمتمرکز است. این به هنرمندان و مالکان محتوا امکان میدهد که کنترل بیشتری روی آهنگهایی که منتشر میکنند داشته باشند.
بنیانگذاران اودیوس میگویند که ۹۰ درصد از درآمد پلتفرم بهطور مستقیم به هنرمندان پرداخت میشود. این را مقایسه کنید با عرصه سنتی موسیقی که در آن تنها ۱۲ درصد از عواید فروش آهنگها به هنرمندان میرسد. با این حساب، اودیوس به هنرمندان امکان میدهد که درآمد بسیار بیشتری داشته باشند.
تفاوت دیگر در این است که پلتفرم اودیوس دارندگان توکن اودیو را که از هنرمندان و هواداران هستند در فرایند تصمیمگیری برای شبکه مشارکت میدهد. هر توکن اودیو یک رأی در حاکمیت پروتکل را برای دارنده آن تضمین میکند. دارندگان اودیو میتوانند به هریک از طرحهای پیشنهادی برای تغییرات پلتفرم رأی مثبت یا منفی بدهند. چنین امکانی در دیگر سرویسهای پخش موسیقی که متمرکز هستند، وجود ندارد.
همچنین همان طور که اشاره کردیم، اودیوس این قابلیت را دارد که به هنرمندان کمک کند تا پایگاه هواداران خود را گسترش دهند. اودیوس اولین پلتفرم پخش موسیقی است که با شبکه اجتماعی ویدئویی تیک تاک (TikTok) شراکت کرد. بهلطف این شراکت، کاربران تیک تاک میتوانند آهنگهای موجود در پلتفرم اودیوس را مستقیماً روی ویدئوهای خود بگذارند. اودیوس همچنین با بازی بلاک چینی دیفای لند (DeFi Land) ادغام شده است. در متاورس این بازی، اودیوس به شکل یک برج رادیویی افام (FM) قرار گرفته است و از این طریق هنرمندان را تبلیغ میکند.
توکن اودیو چیست؟
توکن اودیو در واقع ارز دیجیتال بومی پلتفرم اودیوس است و سه کارکرد در این اکوسیستم دارد:
- تأمین امنیت شبکه
- توکن حاکمیتی
- فراهمکردن دسترسی به قابلیتها و محتوای اختصاصی
توکن اودیو از نوع ERC-۲۰ است و در عرضه اولیه یک میلیارد واحد از آن منتشر شد. این توکن هیچ سقفی برای عرضه ندارد، یعنی امکان انتشار آن بهصورت نامحدود وجود دارد. بیش از ۵۰۰ میلیون واحد توکن اودیو تا دسامبر ۲۰۲۱ در گردش بوده است.
توکن اودیو مانند بسیاری از توکنهای دیگر، هم در شبکه این پلتفرم کاربرد دارد و هم بهعنوان نوعی ذخیره ارزش در صرافیهای ارز دیجیتال قابل خریدوفروش است. در زمان نگارش این مقاله، هر واحد AUDIU به قیمت ۱.۱۷ دلار معامله میشود. این توکن در مارس ۲۰۲۱ موفق شد رکورد قیمتی ۴ دلاری را به ثبت برساند.
جمعبندی
ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین همه عرصههای زندگی ما را دگرگون کردهاند و دنیای هنر نیز از این امر مستثنا نیست. موسیقی نیز یکی از مهمترین بخشهای هنر است که تعامل گستردهای را با ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین آغاز کرده است. یکی از بارزترین نمونههای ادغام موسیقی و فناوری بلاک چین توکنهای غیرمثلی هستند که انقلابی در نحوه تعامل هنرمندان با مخاطبانشان ایجاد کردهاند.
یکی از نوآوریهای فناوری بلاک چین در موسیقی در پلتفرمهای پخش موسیقی دیده میشود که باعث ایجاد تحول عمیقی در مالکیت آثار موسیقی و ارتباطات میان فعالان موسیقی و مخاطبان شده است. پلتفرم اودیوس نیز یکی از این پلتفرمهای است که واسطههای سنتی را از رابطه میان خوانندگان و موسیقیدانان با هواداران حذف کرده است.