اینیشیتیو کیو (Initiative Q) یا همان کیو (Q) طرحی مشکوک است که بهتازگی در شبکههای اجتماعی بر سر زبانها افتاده است. احتمالاً شما هم در روزهای اخیر از سوی دوستانتان برای ثبتنام در این طرح دعوت شدهاید. اما این پروژه چه هدفی را دنبال میکند؟ آیا قرار است همه را پولدار کند؟ در ادامه برای بررسی این طرح با انتخاب همراه باشید.
Initiative Q چیست؟
اینیشیتیو کیو طرحی است که گردانندگان آن ادعا میکنند بهزودی فناوری پرداخت را متحول خواهد کرد و جایگزین سیستمهای سنتی شده و به پول رایج در سرتاسر دنیا تبدیل خواهد شد.
اگر به شما پیشنهاد ثبتنام در طرح Initiative Q ارائه شده باشد، احتمالاً این جملات برایتان آشنا هستند:
در روزهای اولیه پیدایش بیت کوین، قیمت این ارز دیجیتال تنها چند سنت بود؛ اما حالا هر واحد بیت کوین هزاران دلار ارزش دارد. آیا شما هم از این انفجار قیمتی بزرگ جاماندهاید؟ نگران نباشید! کیو فرصت دوبارهای است برای تمام کسانی که این فرصت بزرگ را از دست دادهاند.
اینها جملاتی هستند که این روزها در پیامرسانها و شبکههای اجتماعی دستبهدست میشوند. دقیقاً یکی از شگردهای طرحهای کلاهبرداری در حوزه ارزهای دیجیتال این است که در ابتدا به بیت کوین و انقلاب آن اشاره میکنند تا بتوانند تصور سودهای چندهزار درصدی را برای کاربر آسانتر کنند.
تبلیغکنندگان این پروژه مدعی هستند که این طرح را تیم پیپل توسعه داده و در حال ایجاد یک سیستم پرداخت جهانی جدید است. طبق ادعای این طرح، برای اینکه پذیرش این سیستم در جهان گسترش پیدا کند، مبالغ قابلتوجهی از ارز دیجیتال اختصاصی این سیستم که Q نام دارد، بین کاربران اولیه توزیع میشود. طرح مدعی شده تنها چیزی که برای ورود به این سیستم موردنیاز است، دعوتشدن از سوی یک دوست و وارد کردن نام و ایمیل برای ثبتنام است.
تنها چیزی که این سیستم از شما میخواهد، یک سری اطلاعات شخصی برای ثبتنام است، سپس باید از چند نفر نیز برای مشارکت در شبکه دعوت کنید. آنها هم باید چند نفر دیگر را دعوت کنند و به این ترتیب یک ساختار هرمی از افراد تازهوارد شکل میگیرد. بعد از ورود هر فرد به شبکه، تعدادی ارز دیجیتال Q برای هر فرد رزرو میشود تا در آیندهای نامشخص دریافت کند.
یک شمارشگر در وبسایت رسمی نشان میدهد که هرچقدر زودتر وارد این سیستم شوید، Qهای بیشتری دریافت خواهید کرد. به این ترتیب کاربر برای عضویت سریع در سیستم ترغیب میشود.
چرا این پروژه به جایی نخواهد رسید؟
حالا که با طرح Q آشنا شدید در ادامه قصد داریم توضیح دهیم که چرا این پروژه حتی اگر کلاهبرداری هم نباشد، در بهترین حالت یک پروژه محکوم به شکست است.
قبل از هر چیز ادعاهای این طرح را مرور میکنیم.
کیو ربطی به پیپل ندارد!
تبلیغکنندگان Q میگویند که شرکت پیپل، یکی از بزرگترین شرکتهای پرداخت جهان، پشت این پروژه است. این ادعا کاملاً غلط است.
در وبسایت Q از سار ویلف (Saar Wilf) بهعنوان بنیانگذار پروژه یاد شده است، اما او اکنون هیچ ارتباطی با پیپل ندارد و فقط در سال ۲۰۰۸ پیپل شرکت او را خریداری کرده است و مدتی هم بهعنوان کارمند پیپل در این شرکت حضور داشته است. پس این ادعا که گفته میشود Q را بنیانگذاران پیپل راهاندازی کردهاند، کذب محض است.
با بررسی صفحه لینکدین ویلف متوجه شدیم او تعداد زیادی پروژه مختلف را شروع کرده است و هیچکدام از آنها نتوانستهاند به موفقیتی برسند. نکته جالب اینجاست که با وجود اینکه پروژه Q خود را سیستم پرداخت آینده معرفی میکند، سار ویلف اکنون تمرکز خود را روی پروژه دیگر خود گذاشته است که «Bzigo» نام دارد.
تنها هدف: جذب کاربر بیشتر
در پروژه Initiative Q بهجز تلاش برای جذب مخاطب، هیچ هدف دیگری دنبال نمیشود. در وبسایت این پروژه ادعا شده است که سیستمهای پرداخت امروزی «قدیمی و ناکارآمد» هستند و باید جایگزین شوند. اما اشاره نشده که منظور از قدیمی و ناکارآمدی چیست. میدانیم که امروزه ابزارهایی مانند ویزا و مسترکارت بهعنوان روشهای پرداخت متمرکز و ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین بهعنوان ابزار پرداخت غیرمتمرکز، وظیفه خود را بهخوبی انجام میدهند و توسعهدهندگان آنها در حال بهبود این سیستمها هستند. اصلاً مشخص نیست منظور وبسایت از ناکارآمد بودن چیست و Q تلاش میکند که چه مشکلی را حل کند. این پروژه بلاک چینی است؟ مشخص نیست. کدی از آن منتشر شده است؟ خیر. این پروژه متمرکز است؟ معلوم نیست. با کدام مدل اقتصادی قرار است این همه آدم ثروتمند شوند؟ فقط خدا میداند!
همان قدر که در وبسایت این پروژه جای سند و مدرک از آن خالی است، شاهد تلاش برای جذب مخاطب بیشتر هستیم.
تعیین قیمت برای چیزی که هنوز فقط عدد است!
همه میدانند که قیمت در بازار با اصل عرضه و تقاضا تعیین میشود و نمیتوان برای یک دارایی قیمت تضمینی مشخص کرد. با این حال، مشابه با پروژههای کلاهبرداری دیگر، در وبسایت Q ادعا شده است که قیمت هر واحد از این ارز دیجیتال ۱ دلار خواهد شد. این یعنی یک نفر میتواند با صرف چند دقیقه وقت ۱,۵۰۰ دلار به دست بیاورد. به نظر شما چنین چیزی از نظر منطقی میتواند درست باشد؟
چگونه میتوان قول یک دلاری شدن چیزی را داد که فعلاً فقط در حد یک عدد است که به حساب کاربر افزوده میشود و مشخص نیست چه تعداد از آن عرضه خواهد شد؟
کلیگویی و پاسخ ساده به سؤالات مهم هم در این پروژه یکی دیگر از مواردی است که از اعتبار آن میکاهد. در حقیقت تیم توسعهدهنده، بهجای هدفگذاری برای مشخصات فنی، کاربردیبودن، مقیاسپذیری و سایر مشخصات مهم پروژه، صرفاً برای قیمت این ارز هدفگذاری کرده است.
ما که چیزی پرداخت نمیکنیم!
وقتی به تبلیغکنندگان Initiative Q گفته میشود این پروژه مشکوک است، با استناد به ضربالمثل «سنگ مفت، گنجشک هم مفت» میگویند برای فعالیت در این طرح پولی پرداخت نمیکنند و اگر به نتیجهای نرسد، ضرر نخواهند کرد.
پیش از این، پروژههای مشابه دیگری نیز در فضای ارزهای دیجیتال مطرح شده بودند که برخی از آنها، مانند پای نتورک، در انتخاب معرفی و بررسی شدهاند. بعد از بررسی این پروژهها، برخی از کاربران نظراتی را با این مضمون مطرح کردهاند که این پروژه پولی از ما دریافت نمیکند، پس امکان ندارد کلاهبرداری باشد. درواقع امتحان آن مجانی و تیری در تاریکی است.
اگرچه بهصورت آشکار برای فعالیت در این سیستم پولی پرداخت نمیشود، اما کاربران بهایی پنهان را پرداخت میکنند: اطلاعات و زمان.
دادهها، قدرت و ثروت به ارمغان میآورند
دادهها و اطلاعات بخش مهمی از دنیای امروزی هستند. دیگر غولهای اقتصادی بزرگ دنیا، صنایع نیستند؛ بلکه شرکتهایی هستند که حجم انبوهی از اطلاعات را در اختیار دارند. ارزش دادهها و اطلاعات در دنیای امروزی میلیاردها دلار است.
شاید ارائه اسم و آدرس ایمیل برای ثبتنام در Q از دید شما مسئله مهمی نباشد، اما میلیونها آدرس ایمیل در دسترس توسعهدهندگان Q، یعنی منبعی از قدرت و ثروت که نمیدانیم چگونه از آن استفاده خواهد شد.
نگرانی اصلی، انبوهی از آدرسهای ایمیل است که در اختیار تیم Q قرار گرفته است. میلیونها فرد که میخواهند یکشبه پولدار شوند، آدرس ایمیل خود را در اختیار این تیم قرار دادهاند. این فهرست از ایمیلها، ارزش زیادی برای کلاهبرداران دارد. متقلبان عاشق چنین لیستهایی هستند. اگر تیم Q تصمیم به فروش این پایگاه داده بزرگ بگیرد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ اگر این اطلاعات هک شوند چه میشود؟ آیا تیم Q در ذخیره این اطلاعات، امنیت را رعایت کرده است؟
جدای از این اطلاعات، شما با فعالیت در این سیستم زمان خود را صرف کاری میکنید که در پایان نتیجهای جز احساس سرخوردگی ندارد.
مفهوم پول
هر پدیدهای نمیتواند تبدیل به پول شود. پول دارای ماهیت خاصی است و ویژگیهایی مانند کمیابی و مقبولیت را داراست. برای مثال، طلا و بیت کوین پول هستند؛ چراکه کمیابند و مردم آنها را بهعنوان ابزاری برای ذخیره ارزش پذیرفتهاند و برای آنها کاربردی وجود دارد.
اما Q هیچکدام از ویژگیهایی را که بیانگر ماهیت پول است، ندارد. این ارز ادعایی، بهصورت بیحدوحصر بین کاربران توزیع میشود. اگر با چندین ایمیل در این طرح ثبتنام کنید، میتوانید چنددههزار Q برای خود رزرو کنید. اگر بر فرض محال، ادعای مضحک تیم Q مبنی بر قیمت یک دلاری آن تحقق یابد، ارزش بازار آن به تریلیونها دلار خواهد رسید، یعنی بیشتر از ارزش بازار دلار و طلا!
بهروشنی پیداست که تیم Q درکِ مخاطب خود از مفهوم پول را بسیار پایین در نظر گرفته و تا حدودی کاربران را به سخره گرفته است.
اگر میخواهید به چنین افرادی اجازه دهید که سطح آگاهی و سواد شما از ماهیت پول را به این آسانی به سخره بگیرند، بیدرنگ برای ثبتنام در این پروژه اقدام کنید!
متاسفانه همان طور که انتظار میرفت، در چنین پروژههایی که از ناآگاهی مخاطبان سوءاستفاده میشود، کاربران ایرانی پیشتاز هستند! طبق آمار سایت الکسا، بیش از ۵۷ درصد از بازدیدکنندگان وبسایت رسمی این طرح ایرانیها هستند.
جمعبندی
پروژه Initiative Q طرحی مشکوک و غیرقابل اعتماد است. ارز بومی ادعایی این طرح Q نام دارد که توسعهدهندگان آن بدون هیچ پشتوانه فکری و منطقی ادعا میکنند قیمت این ارز بهزودی به یک دلار خواهد رسید.
این پروژه هیچگونه بنیاد علمی ندارد و صرفاً طرحی هرمی برای جذب افراد بیشتر است که احتمالاً هدف آن استفاده از اطلاعات میلیونها کاربر برای مقاصد نامعلوم است.
هیچ دلیل و منطقی برای قیمتگذاری بر پروژهای که بدون پشتوانه علمی است، وجود ندارد و تمام ادعاها مبنی بر ارتباط داشتن این پروژه با پیپل دروغ است. حتی اگر لقب «کلاهبردار» را به این پروژه ندهیم، در بهترین حالت محکوم به شکست است.