برای آن دسته از کسبوکارهای حوزه ارز دیجیتال که بهدنبال فعالیت در ابعاد بینالمللی هستند، انتخاب کشوری که با مشاغل این حوزه برخورد مناسبی دارد، میتواند یک چالش جدی باشد. حوزههای قضایی مختلف سیاستهای کاملاً متفاوتی در برخورد با ارزهای دیجیتال دارند و برخی از آنها مشخصاً گزینههای بهتری برای شروع یک کسبوکار مرتبط با فناوری بلاک چین و ارزهای دیجیتال هستند.
دنیس چرنیشوف (Denys Chernyshov)، وکیل دادگستری و بنیانگذار مؤسسه اترنیتی لا اینترنشنال (Eternity Law International)، اخیراً در گزارشی بهترین کشورها برای ثبت و راهاندازی یک کسبوکار مرتبط با ارزهای دیجیتال را معرفی کرده و مطلبی هم که در ادامه میخوانید، ترجمه همین گزارش است.
در سال ۲۰۲۱ مشخص شد که صنعت ارزهای دیجیتال قادر به مقابله با قانونگذاری نیست. در این مدت تقریباً تمامی کشورهای توسعهیافته به این بازار در حال توسعه توجه کردهاند.
وضعیت حقوقی ارزهای دیجیتال در حوزههای قضایی مختلف بهطور قابلتوجهی متفاوت است. در حالی که برخی از دولتها بهشدت با ارزهای دیجیتال مخالفاند و قوانین سختگیرانهای را وضع میکنند، کشورهایی وجود دارند که از توسعه پروژههای بلاک چینی حمایت میکنند. بنابراین در برخی از کشورها فعالیت شرکتهای مرتبط با ارزهای دیجیتال بهطور رسمی مجاز است. در این کشورها معمولاً ارزهای دیجیتال بهعنوان یک کالا یا داراییای برای سرمایهگذاری در نظر گرفته میشوند و برای مقاصد مالیاتی نیز مشمول مقررات مربوطه هستند.
در ادامه این مطلب وضعیت ۵ کشوری را بررسی خواهیم کرد که بهترین حوزههای قضایی برای راهاندازی یک کسبوکار مرتبط با ارزهای دیجیتال هستند.
۱. لیتوانی
لیتوانی یک محیط قانونی نسبتاً سازگار و کاملاً کنترلشده برای ایجاد مشاغل حوزه فناوریهای مالی (فینتک)، صرافیها و کیف پولهای ارز دیجیتال است.
بانک مرکزی لیتوانی بهطور همهجانبه از توسعه فناوریهای مالی و خدمات پولی غیربانکی حمایت میکند تا شرکتها بتوانند پرداختهای کاربران را بدون دردسر و در محیطهایی بدون وابستگی به بانکها پردازش کنند. علاوه بر این، لیتوانی بهدلیل حمایت از شرکتهای تازهتأسیسِ مرتبط با ارزهای دیجیتال میان کسبوکارها شناختهشده است و به هر طریق ممکن به توسعه آنها کمک میکند. از این رو، مراحل اخذ مجوزهای مرتبط با ارزهای دیجیتال هم در این کشور ساده است.
موارد زیر برای کسبوکارهایی که میخواهند در این کشور مجوز فعالیت در حوزه ارز دیجیتال دریافت کنند، ضروری است:
- پیروی از قوانین مرتبط با مبارزه با پولشویی و اعمال آنها در جریان فعالیت کسبوکار.
- تأیید هویت هر مشتری (KYC)، در کنار کسب اطلاعات کامل درباره منشأ وجوه هر کاربر.
- دسترسی مقامات به منابع تحتوب مؤسسه یا پلتفرم ارائهدهنده خدمات.
- اخذ مجوز از واحد اطلاعات مالی لیتوانی.
مجوزداشتن یک صرافی ارز دیجیتال در لیتوانی به این معناست که تمام فعالیتهای آن شرکت و مستندات مربوطه، طبق دستورالعملهای مقامات نظارتی این کشور تنظیم شده است.
۲. السالوادور
در ماه ژوئن (خرداد) سال ۲۰۲۱، برای اولین بار در جهان السالوادور بیت کوین را بهعنوان ارز قانونی خود معرفی کرد. اکنون مردم السالوادور و مشتریانی از کشورهای مختلف، میتوانند با استفاده از بیت کوین معاملات خود را در این کشور انجام دهند، کالاها و خدمات را بخرند و در بیت کوین سرمایهگذاری کنند. علاوه بر این، آنها میتوانند بهصورت کاملاً قانونی ارزهای دیجیتال را معامله کنند و از آنها سود ببرند. در این راستا، اخذ مجوز برای فعالیت در حوزه ارز دیجیتال در السالوادور، یک انتخاب مناسب برای کسبوکارهاست.
ثبت شرکت مرتبط با ارزهای دیجیتال در السالوادور مزایای زیادی نسبت به سایر کشورها دارد که از میان آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- رشد اقتصادی سریع.
- مالیات اندک.
- دموکراسی مالی؛ تحولات موجود در زمینهٔ ارزهای دیجیتال دسترسی به تراکنشهای الکترونیکی را برای همه امکانپذیر کرده است.
- فرصت همکاری مستقیم با سرمایهگذاران خارجی؛ از جمله سرمایهگذاران احتمالی که یک شرکت ثبتشده در السالوادور میتواند به خود جذب کند، سازندگان پلتفرمهای پرداختی مشهور و ماینرهای بیت کوین هستند.
السالوادور در واقع به سرمایهگذاران خارجی اجازه راهاندازی آزادانه یک کسبوکار، درآمدزایی قانونی از ارزهای دیجیتال و خرجکردن بیدردسر آن را میدهد.
۳. استونی
در سالهای گذشته، استونی بارها بهعنوان یکی از بهترین کشورها برای شروع یک کسبوکار در زمینه بلاک چین و ارزهای دیجیتال شناخته شده است.
در صورت داشتن مجوز، یک شرکت فعال در استونی میتواند خدماتی را نظیر کیف پول، صرافی، سیستمهای پرداختی و خودپردازهای مبتنی بر ارزهای دیجیتال ارائه کند.
لازم به ذکر است که در تاریخ ۱ فوریه (۱۲ بهمن ۱۴۰۰)، قانون مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم در این کشور بهروزرسانی شد. در این نسخه بهروزرسانیشده الزامات سختتری در نظر گرفته شده که شامل موارد زیر است:
- تعریف «ارائهدهنده خدمات مرتبط با ارزهای دیجیتال» به کسبوکارهای بیشتری گسترش خواهد یافت.
- هزینههای تنظیم اساسنامه شرکت، اخذ پروانه کسب و برخی هزینههای عملیاتی افزایش مییابد.
- برای دریافت مجوزهای مالی، متقاضی باید فهرست گستردهتری از مدارک و اطلاعات تکمیلی را ارائه کند.
- الزامات سختگیرانهتری برای اعضای هیئتمدیره مجموعهها، بهویژه درباره تجربه و مشارکت آنها در سایر شرکتها اعمال میشود.
- فهرست دلایل امتناع از صدور مجوز و ابطال آن توسعه خواهد یافت.
- ارائهدهندگان خدمات باید دادههایی را درباره فرستنده و گیرنده وجوه جمعآوری کنند و پس از تکمیل تراکنش یا انتقال ارزهای دیجیتال، آنها را با تمام طرفهای معامله به اشتراک بگذارند (قانون انتقال اطلاعات).
۴. بریتانیا (انگلستان، اسکاتلند، وِلز و ایرلند شمالی)
بر اساس رویه کاری نسبتاً متداول بریتانیا، هر شخصی که میخواهد در این کشور خدمات مربوط به ارزهای دیجیتال ارائه کند، باید مجوزهای مربوط به این حوزه را دریافت کند.
برای ورود به بازار این کشور، صرافیهای ارز دیجیتال و شرکتهایی که کیف پول ارز دیجیتال ارائه میکنند، باید مجوز ارزهای دیجیتال را از سازمان ناظر بر امور مالی این کشور، یعنی «FCA» دریافت کنند. این سازمان فعالیت شرکتهای فعال در حوزه ارزهای دیجیتال را کنترل میکند.
این نهاد نظارتی تمامی طرفهای درگیر در جمعآوری و خریدوفروش ارزهای دیجیتال را با استفاده از سیاست احراز هویت مشتریان تحتکنترل خود نگه میدارد. علاوه بر این، دستگاههای این کشور برای شناسایی خطرات احتمالی و برطرفکردن آنها، شرایط هر کاربر را بهشکلی بسیار دقیق ارزیابی میکنند. این اقدامات با هدف مقابله با پولشویی و سوءاستفاده از ارزهای دیجیتال بین مشاغل این حوزه انجام میشود. مجوز کسبوکارهای ارز دیجیتال در بریتانیا، این امکان را فراهم میکند تا شرکتها در مسیر درستی قرار بگیرند.
۵. کانادا
طبق آخرین تغییرات اعمالشده در قوانین کانادا، پلتفرمها و شرکتهای ارز دیجیتال داخلی و خارجی که از داراییهای دیجیتال در فعالیتهای خود استفاده میکنند، در دسته مشاغل ارائهدهنده «خدمات پولی» طبقهبندی میشوند. این سازمانها باید تمام تعهدات خود، از جمله انطباق کامل با قوانین ملی و ثبتنام در مرکز تحلیل و گزارش تراکنشهای مالی کانادا (FINTRAC) را انجام دهند.
اگر کسبوکاری یکی از فعالیتهای زیر را داشته باشد، برای دریافت مجوز در کانادا، ملزم به ثبتنام در مرکز تحلیل و گزارش تراکنشهای مالی این کشور خواهد بود:
- استخراج ارزهای دیجیتال؛ فعالیتی که به اشخاص اجازه میدهد ارزهای دیجیتال رایج را دریافت کرده و سپس آنها را معامله کنند.
- معاملهگری؛ طبق قوانین کانادا میتوان ارزهای دیجیتال را بهعنوان کالا و با رعایت مقررات معامله کرد.
- ارائه خدمات پرداختی؛ راهاندازی کسبوکارهایی برای ارائه خدمات پرداختی مبتنی بر ارزهای دیجیتال در کانادا قانونی است.
- دستگاههای خودپرداز ارز دیجیتال؛ در کانادا میتوان دستگاههای خودپرداز ارز دیجیتال را در مناطق مجاز نصب کرد. در این دستگاهها ارزهای دیجیتال با ارزهای فیات مبادله میشوند.
- پلتفرمهای مبادله ارزهای دیجیتال را هم میتوان تحت قوانین کانادا راهاندازی کرد.
این را هم اضافه کنیم که برای هر فعالیتی در زمینه ارائه خدمات مالی، از جمله ارائه خدمات به شهروندان کانادایی از مبدأ خارج از خاک کانادا، واحد تجاری مربوطه بدون درنظرگرفتن استان مقصد، ملزم به ثبتنام در مرکز تحلیل و گزارش تراکنشهای مالی کاناداست.
معرفی چند کشور دیگر
اخیراً دریافت مجوزهای مربوط به ارزهای دیجیتال در حوزههای قضایی فراساحلی که مالیاتهای ناچیزی دریافت میکنند نیز محبوبیت زیادی پیدا کرده است. امارات، لابوآن، جزایر کیمن، فیلیپین، موریس و وانواتو تاکنون گامهای مهمی در این راستا برداشتهاند.
انتظار میرود در سال ۲۰۲۲، بسیاری از کشورهای دیگر رسماً به جامعه ارز دیجیتال بپیوندند. تصویب قوانین فعالیتهای مرتبط با ارزهای دیجیتال به دولتها اجازه کنترل حداکثری گردش مالی این داراییها را میدهد؛ اما از طرفی دولتها میتوانند با پولشویی و تأمین مالی تروریسم مقابله کنند و محیط امنی برای سرمایهگذاری به وجود آورند.
صرافیهای ارز دیجیتال و سایر ارائهدهندگان خدمات فعال در این حوزه، با اخذ مجوز اعتماد بیشتری را از جانب کاربران به دست میآورند. ضمن اینکه در صورت وجود قوانین رسمی، مؤسسات سرمایهگذاری و پلتفرمهای پرداختی مجاز باسابقه هم میتوانند به جامعه ارزهای دیجیتال بپیوندند.