ریگ ماینینگ به مجموعهای از تجهیزات اشاره دارد که برای استخراج ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد. ریگ به معنای یک پک از سختافزارهاست. طبق تعریفی که در سایت بیت کوین دات ایت آمده این ریگ ممکن است یک تجهیزات اختصاصی باشد که صرفا با کاربرد استخراج ارزهای دیجیتال ساخته شده و یا ممکن است که یک کامپیوتر باشد که استفاده چندگانهای مثل بازی و کار و غیره از آن شود و به صورت نیمه وقت برای استخراج نیز مورد استفاده قرار گیرد.
منظور از استخراج فرآیندی است که طی آن تراکنشهای انجام شده در شبکه توسط ماینرها تایید و پردازش میشوند و به عنوان پاداش از شبکه به صورت ارز دیجیتال پاداش دریافت میکنند.
سه دسته اصلی سختافزارهای استخراج ارز دیجیتال وجود دارند که هر کدام گرانتر و قویتر از دیگری است. شاید شما علاقهمند به ساختن ریگ ماینینگ و به دست آوردن ارز دیجیتال باشید. اولین کاری که شما باید انجام دهید این است که در مورد سختافزار خود تصمیمگیری کنید و باید بدانید که در هنگام انتخاب آن دو نکته مهم وجود دارد.
نرخ هش
نرخ هش یا هش ریت، در واقع تعداد محاسباتی است که سخت افزار شما میتواند در هر ثانیه انجام دهد تا معادلات ریاضی مربوط به پردازش تراکنشها در فرآیند استخراج را حل کند. هش ریت با واحدهای کیلو هش، مگاهش، گیگاهش و تراهش بر ثانیه اندازهگیری میشود. هر چقدر هش ریت شما بیشتر باشد، شانس شما در به دست آوردن بلاک تراکنش بیشتر است. نکته مهم دیگری که باید بدان توجه کرد تفاوت میزان هش ریت در هر الگوریتم استخراج است. مثلا برای استخراج لایت کوین چون این ارز دیجیتال از الگوریتم متفاوتی (Scrypt) استفاده میکند، تراهش یک یکای بسیار بزرگ برای آن محسوب میشود. اما تراهش در بیت کوین به دلیل الگوریتم استخراجی که دارد، یک یکای هش معقولانه است.
مصرف انرژی
تمام این توان محاسباتی موجب مصرف شدید برق میشود و هزینه زیادی در بر دارد. بنابراین زمانی که میخواهید سختافزار خود را انتخاب کنید، نگاهی هم به مصرف انرژی آن که به وات (Watts) نوشته میشود بیاندازید. شما باید مطمئن شوید تمام چیزی که استخراج میکنید را برای پرداخت قبض برقتان هزینه نخواهید کرد.
با استفاده از این دو فاکتور شما میتوانید متوجه شوید که به ازای هر وات برق چه مقدار هش میگیرید. کافی است تعداد هش را بر عدد وات تقسیم کنید.
برای مثال، اگر شما یک دستگاه ۵۰۰ GH/s دارید و توان آن ۴۰۰ وات است، پس شما به ازای هر وات ۱.۲۵ GH/s دریافت خواهید کرد. برای اینکه بدانید هزینه آن چقدر میشود، شما میتوانید نگاهی به قبض برقتان بیاندازید و یا از ماشینحسابهای آنلاین استفاده کنید.
سختافزارهای استخراج ارز دیجیتال
سه دستهبندی اصلی برای سختافزارهای استخراج وجود دارد. کارتهای گرافیک (GPU)، مدار مجتمع دیجیتال برنامهپذیر (FPGA) و مدارهای مجتمع با کاربرد خاص و یا همان ایسیک (ASIC). در زیر به بررسی هر کدام از آنها میپردازیم.
۱- استخراج با استفاده از CPU/GPU
ضعیفترین سختافزار برای استخراج ارز دیجیتال کامپیوتر شماست. از لحاظ تئوری شما میتوانید از پردازنده و یا CPU کامپیوتر خود برای ماین کردن استفاده کنید، اما از نظر عملی کامپیوتر شما توان رقابت با دستگاههایی که به طور ویژه برای استخراج ساخته شدهاند را هرگز نخواهد داشت.
شما میتوانید با افزودن سختافزارهای گرافیکی مثل کارت گرافیک که دارای واحدهای پردازنده گرافیکی (GPU) است، هش ریت کامپیوتر خود را افزایش دهید و بهبود ببخشید. GPUها برای پردازش پردازش محاسبات ریاضی سنگین بازیهای کامپیوتری و گرافیک پیچیده آن طراحی شدهاند. این توان پردازشی بالای کارتهای گرافیک باعث شده است که برای محاسبات هش بلاک تراکنش نیز مناسب باشند.
شما میتوانید کارت گرافیک خود را از دو برند صاحب نام AMD و Nvidia خریداری کنید. شاید کارتهای با کیفیت بالا صدها دلار هزینه روی دست شما بگذارد اما در عوض مزیت قابل توجهی نیز نسبت به توان محاسباتی CPU دارد، دهها و حتی صدها برابر بهتر. اما باید باز هم توجه داشت که استخراج بسیاری از ارزهای دیجیتال در حال حاضر با کارت گرافیک هم مقرون به صرفه نیست.
یکی دیگر از مزیتهای GPU این است که آنها دست شما را در انتخاب باز میگذارند. بر خلاف گزینههای دیگر که بعدتر بررسی خواهیم کرد، این سختافزار میتواند برای استخراج ارزهای دیجیتال دیگری به غیر از بیت کوین نیز مورد استفاده قرار گیرد. برای مثال لایت کوین از الگورتیم اثبات کار متفاوتی نسبت به بیت کوین استفاده میکند که اسکریپت (Scrypt) نام دارد. این الگوریتم به گونهای بهینه شده است که بتوان با استفاده از GPU و cpu نیز به استخراج آن پرداخت. در نتیجه GPU برای کسانی که میخواهند ارزهای دیجیتال مختلفی را ماین کنند انتخاب مناسبی است.
استخراج بیت کوین با استفاده از تنها یک GPU این روزها منسوخ شده است. به دلیل عرضه ASICها، سختی (Difficulty) استخراج بیت کوین افزایش بسیار زیادی داشته است و GPU دیگر توان رقابت با آن را ندارد. اگر همچنان میخواهید از GPU برای استخراج استفاده کنید باید یک ریگ استخراج کارت گرافیک تهیه کنید. ریگ کارت گرافیک در واقع مشابه با کیس کامپیوترهای خانگی اما با تعداد کارت گرافیکهای بالاست. در ادامه نحوه ساخت ریگ ماینینگ را توضیح خواهیم داد.
۲- استخراج با استفاده از آرایه دریچهای برنامهپذیر در محل (FPGA)
آرایه دریچهای برنامهپذیر در محل (FPGA) یک مدار یکپارچه طراحی شده است که پس از ساخت، توسط مشتری یا طراح قابل برنامهریزی در محل خود است، از این رو به آن «برنامهپذیر در محل» گفته میشود. این قطعه، تولیدکننده سختافزار استخراج ارز دیجیتال را قادر میسازد که این تراشهها را خریداری کنند و پیش از قرار دادن و انتقال آن به تجهیزات خود، آنها را بر اساس نیاز خود که همان استخراج ارز دیجیتال است، تغییر دهند.
از آنجایی که آنها برای استخراج ارز دیجیتال سفارشیسازی شدهاند در نتیجه عملکرد بهتری را نسبت به CPU و GPUها ارائه میدهند. قدرت پردازش و توان مصرفی یک تراشه به اندازه کافی خوب است، البته این امکان نیز وجود دارد که شما بیش از یک تراشه را در ریگ خود قرار دهید.
۳- استخراج با استفاده از مدارهای مجتمع با کاربرد خاص
مدارهای مجتمع با کاربرد خاص یا همان ASICها به طور خاص طراحی شدهاند که فقط یک کار را انجام دهند؛ استخراج ارز دیجیتال با سرعت سرسامآور و مصرف برق پایین.
از آنجا که این تراشهها باید به طور خاص برای این کار طراحی و ساخته شوند، در نتیجه تولیدشان زمانبر است و قیمتشان بالاست، اما سرعتشان خیرهکننده است. در زمان نگارش این مقاله قدرت ایسیکهای بیت کوین تا دهها تراهش بر ثانیه رسیده است.
هر ارز دیجیتالی، الگوریتم رمزنگاری هش مخصوص خود را دارد و ماینرهای ایسیکها به گونهای طراحی میشوند که بتوانند با استفاده از آن الگوریتم خاص کار استخراج را انجام دهند.
به عنوان مثال ماینرهای ایسیک بیت کوین به گونهای طراحی میشوند که بتوانند الگوریتم هش SHA-256 را محاسبه کنند. این بدان معناست که این دستگاهها قادر خواهند بود که هر ارز دیگری را که مبتنی بر الگوریتم مشابهی است را نیز استخراج کنند.
فضای استخراج ارز دیجیتال این روزها بسیار رقابتی است و نرخ سختی استخراج زیاد است. در نتیجه استخراج بیت کوین بدون ایسیک عملا بیفایده است. از آنجایی که سختافزارهای ایسیک استخراج بسیار گران است، ماینرهای ایسیک بیت کوین بیشتر توسط کسانی خریداری میشود که قصد راهاندازی فارم ماینینگ را داشته و به برق ارزان دسترسی دارند.
از میان شرکتهایی سازنده تجهیزات ماینینگ مورد اعتماد که به طور اختصاصی تجهیزات استخراج تولید میکنند، میتوان به بیتمین (Bitmain) اشاره کرد. این شرکت چینی یکی از نامهای شناختهشده در بازار ارزهای دیجیتال است که دستگاههای سری انت ماینر (Antminer) را تولید میکند.
ریگ ماینینگ خودتان را بسازید
با وجود اینکه تولیدکنندگان تجهیزات تخصصی استخراج ارز دیجیتال مانند بیت مین (Bitmain) و بیتفیوری (Bitfury) در حال ساخت تراشههای ایسیک و ریگهای ماینینگ بیت کوین هستند که روز به روز نیز بهرهوری و راندمانشان در حال افزایش است، برخی معقدند که استخراج ارز دیجیتال در خانه، انباری و گاراژ دیگر فایدهای ندارد و دوره آن به پایان رسیده است.
اما بیت کوین که تنها گزینه شما نیست. آلت کوینهای زیادی وجود دارند که توسعهدهندگانشان نسبت به امکان استخراج این ارزها با استفاده از ایسیکها مقاومت نشان میدهند. همینطور بسیاری از کشورها هزینه برقشان پایین است و در نتیجه استخراج با استفاده از GPU هنوز به عنوان یک گزینه مطرح است.
در ادامه راهنمای ساخت ریگ ماینینگ با کمترین هزینه برای افراد آماتوری که علاقه به این کار دارند، توضیح داده شده است.
شاسی یا قاب ریگ ماینینگ
شاسی را برای سوار کردن قطعات ریگ روی آن نیاز دارد. شما می توانید شاسی را به صورت آماده تهیه کنید و یا خودتان اقدام به ساخت آن کنید. شاسی باید به گونه ای باشد که قطعات، مخصوصا کارتهای گرافیک به خوبی روی آن پیچ شوند و نامتعادل نباشند. کارشناسان پیشنهاد میکنند که از قاب آلومینیومی استفاده کنید، چرا که در مقایسه با چوب محکمتر است و قابل اشتعال نیست.
مادربرد
مادربردی که انتخاب میکنید باید قادر به پشتیبانی از چند کارت گرافیک باشد، یعنی باید حداقل ۴ پورت یا درگاه PCI-E داشته باشد. برخی از رایجترین مادربردهای مبتنی بر مجموعه تراشه P۴۵، P۴۳ و P۳۵ هستند، به عنوان مثال میتوان به مدلهای Gigabyte GA-EP۳۵-DS۳L و Asus P۵Q Deluxe اشاره کرد. اما گزینههای ارزانتری همچون Gigabyte GA-Z۲۷۰P-D۳ نیز وجود دارند که تا ۶ کارت گرافیک را هم پشتیبانی میکنند. Gigabyte GA-۹۷۰A-DS۳P نیز جایگزین مناسبی برای طرفداران AMD است، اما تنها از ۵ کارت گرافیک پشتیبانی میکند.
پردازنده
برای استخراج با کارت های گرافیک نیاز به پردازنده و یا CPU خیلی قدرتمندی ندارید. یک CPU کاملا معمولی با قدرت متوسط که با مادربرد شما سازگار باشد کافی است.
میتوان یک پیکربندی اینتل (Intel) مبتنی بر Z۲۷۰ را با یک پردازنده (Celeron G۳۹۰۰ (G3930) و Core ۲ Duo E۷۳۰۰ برای ریگهای ماینینگ مبتنی بر مجموعه تراشه P۴۵، P۴۳ و P۳۵ با هم مونتاژ کرد. پردازنده Athlon X۳ ۴۴۵ برای پلتفرمهای AMD با مجموعه تراشه ۹۷۰A مناسباند.
پردازندههای چند هستهای، همانند CPUهای Core i۳, i۵, i۷ شرکت اینتل برای استخراج ارزهای دیجیتالی که مبتنی بر الگوریتم کریپتونایت (Cryptonight) هستند، مانند مونرو (Monero) مناسب و خوب است.
حافظه و یا RAM
در اینجا کیفیت مهمتر از کمیت است، چرا که و میزان بهرهوری خیلی به قیمت بستگی ندارد. حداقل ۴ گیگابایت رم مورد نیاز است. امروزه رایجترین و متداولترین آنها DDR3 است که قیمت مناسبی نیز دارد. لازم است از این که مادربرد از رم شما پشتیبانی میکند یا خیر اطمینان حاصل کنید.
ابزار ذخیرهسازی یا هارد
سرعت و اندازه هارد شما واقعا تاثیری بر روی قدرت هش ریگ ماینینگ ندارد. سیستم فقط در برخی مواقع برای ذخیره و ضبط صورت و گزارش عملیات از آن استفاده میکند. هر هاردی با ظرفیت ۵۰ گیگابایت مناسب به نظر میرسد. لزومی به خرید یک هارد SSD نیست، چرا که یک هارد HDD نیز کار شما را راه میاندازد.
منبع تغذیه
برای جلوگیری از آسیب دیدن قطعات این بخش را بسیار جدی بگیرید. برای سیستم های خانگی یک منبع تغذیه ۳۰۰-۵۰۰ وات کفایت میکند. اما برای چند کارت گرافیک نیاز به پاور یا پاورهای قدرتمندی دارید. مثلا برای شش گرافیک قدرتمند پاوری با ۱۲۰۰ وات به بالا در مدل PlusGold نیاز است.
منابع تغذیه تحت عناوین Plus، Plus Bronze، Plus Silver، Plus Gold و Plus Platinum ردهبندی میشوند و بسته به اینکه از کدام کلاس باشند قیمت آنها متفاوت است. به نظر میرسد که منبع تغذیه از رده Plus Bronze و Plus Gold برای مقاصد استخراج بهینه و مناسب باشند.
کارت گرافیک (GPU)
واحدهای پردازنده گرافیک (GPU) مهمترین جزء یک ریگ ماینینگ ارز دیجیتال هستند. شما می توانید از انواع کارت گرافیک استفاده کنید اما باید توجه داشته باشید که به جای خرید تعداد زیادی کارت گرافیک ضعیف، چند کارت گرافیک قدرتمند تهیه کنید. همچنین به این نکته توجه داشته باشید که همه کارت گرافیک های خود را از یک برند انتخاب کنید.
هر دو برند Nvidia و AMD معایب و مزایای خاص خود را دارند. تفاوت اصلی مربوط به راندمان استخراج با توجه به قدرت هش و مصرف انرژی است و همچنین به الگوریتم ارز دیجیتالی که استخراج میشود نیز بستگی دارد. البته هزینه اولیهای که صرف خرید کارت گرافیک میکنید را نیز باید در نظر داشته باشید.
استفاده از کارتهای Nvidia به طور کلی سادهتر است و مشکلات مربوط به خنکسازی آنها کمتر است اما نیاز به کمی انرژی بیشتر دارند. از طرف دیگر فروختن کارتهای AMD به صورت دست دوم دشوارتر است، چرا که در بین گیمرها خیلی محبوب نیستند.
هش ریت هر کارت گرافیک در الگوریتم های مختلف متفاوت است. Nvidia GTX برای استخراج ارزهای دیجیتال مبتنی بر الگوریتم Equhash مانند زیکش و بیت کوین پرایوت مناسبتر است. GPUهایی مثل RX58 نیز برای اتریوم و دیگر ارزهای مبتنی بر الگوریتم اتریوم (Ethash) بهینه تر هستند.
برخی از محبوبترین و رایجترین تراشههای گرافیکی که در حال حاضر در ریگهای ماینینگ مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از:
- Nvidia GTX ۱۰۵۰ Ti، GTX ۱۰۶۰ 6GB، GTX ۱۰۷۰، GTX ۱۰۸۰ Ti از سری محصولات Nvidia
- RX۵۶۰، RX580 و Vega ۶۴ از سری محصولات AMD
کابل
برای اتصالات مختلف در ریگ ماینینگ به کابل های مناسب نیاز دارید که در بازار فراوان است. کابل های PCI Express USB برای ایجاد اتصال بین گرافیک ها و مادربرد حتما مورد نیاز است.
مونتاژ و سرهمبندی قطعات
حالا باید قطعات را روی مادربرد و شاسی سوار کنید. این کار تقریبا ساده است اما پیشنهاد می شود تا با یک کارشناس این کار را انجام دهید. ویدیوهای زیادی هم در یوتیوب وجود دارد که می توانید از آن ها بهره ببرید. فقط کافیست عبارت «mining rig assembly» را در یوتیوب جستجو کنید.