تفاوت سرمایه‌گذاری در بورس و ارزهای دیجیتال چیست؟

امروزه بسیاری از افراد، بازار کریپتو و بازار بورس را دو جزء کاملا متفاوت و غیرقابل قیاس می‌دانند درحالی‌که عده‌ای دیگر پارامترهای مشابهی در این دو بازار می‌بینند. با در نظر گرفتن ریسک و سود بالقوه در تمامی بازارها و با دانستن تفاوت‌ها و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری در هر یک می‌توان انتخاب بهتری داشت. در این مقاله به بررسی تفاوت‌ها و شباهت‌های این دو بازار خواهیم پرداخت. با انتخاب همراه باشید.

شباهت‌های بازار بورس و ارزهای دیجیتال

عملکرد مبتنی بر میزان تقاضا

این دو بازار در نگاه اول عملکرد مشابهی دارند و به ساده‌ترین بیان، قیمت در هر دو بازار بر اساس میزان تقاضا (Demand) تعیین می‌شود. این مسئله کاملا به تعداد افرادی که حاضرند سهام و یا یک ارز را خریداری کنند وابسته است. افزایش قیمت یک سهم و یا یک ارز زمانی اتفاق می‌افتد که هر فرد در بازه‌ی زمانی متفاوت حاضر باشد بیشتر از خریداران پیشین، برای خرید واحدی مشابه پول بپردازد. در شرایطی که کسی حاضر نیست در زمانی معین، پولی بپردازد و یا در بازار سهام افراد حاضر می‌شوند مالکیت سهم خود را واگذار کنند، قیمت کاهش می‌یابد.

ارزش مبتنی بر ایده

یکی از شباهت‌های دیگر این دو بازار، ارزش‌گذاری مبتنی بر ایده است. یک سهام بر مبنای کسب‌وکار متعلق به آن و یک ارز دیجیتال بر اساس ایده‌ای که در وایت پیپر مربوط به آن نوشته شده ارزش‌گذاری می‌شود که هر دو به‌نوعی به ماهیت ایده و میزان کاربردپذیری آن در صنایع مختلف باز می‌گردند.

قیمت‌گذاری مبتنی بر ارزهای فیات

بازار سهام و بازار ارزهای دیجیتال هر دو بر مبنای ارزهای فیات نظیر دلار (BTCUSD) و یورو (BTCEUR) قیمت‌گذاری می‌شوند. البته اگر رؤیای ارزهای دیجیتال به واقعیت تبدیل شده و روزی بتوانند جایگزین ارزهای رایج شوند، داستان متفاوت خواهد بود. درحال حاضر اکثر سرمایه‌گذاران ارزش را بر حسب ارزهای فیات اندازه می‌گیرند. اگر سابقه‌ی سرمایه‌گذاری در بازار سهام را داشته باشید، سرمایه‌گذاری در کریپتو اصلا کار پیچیده‌ای برای شما نخواهد بود.

تفاوت‌های بازار ارزهای دیجیتال و بازار سهام

برای شروع این نکته را مد نظر قرار دهید که با وجود آنکه ارزش (Value) در هر دو بازار مبتنی بر ایده است، اما حقیقت آن است که در بازار سهام شما بر روی یک کمپانی و در بازار ارزهای دیجیتال بر روی یک فناوری و یا یک ارز سرمایه‌گذاری می‌کنید. برخلاف انتظار شما و حتی اگر کسب‌وکار یک کمپانی بر روی ارزش آن نیز تاثیر بگذارد، هرگز مالک بخشی از این شرکت نخواهید بود.

بازار ارزهای دیجیتال تقریبا ۱۰ برابر سریع‌تر از بازار بورس عمل می‌کند و این همه‌ چیز را تحت تاثیر قرار می‌دهد، قیمت‌ها با سرعت بیشتری افزایش و کاهش می‌یابند و میزان نوسان آنها به نسبت بازارهای دیگر بسیار بیشتر خواهد بود.

دست‌کاری در بازارهای سهام بزرگ خیلی کم بوده درحالی‌که جزء لاینفک بازار ارزهای دیجیتال است. صرف‌نظر از جنبه‌های منفی، قابلیت دست‌کاری، افراد بیشتری را درگیر بازار کرده و به پذیرش گسترده‌تر کریپتو کمک خواهد کرد.

و در نهایت از آنجایی که ورود رقبای جدید به بازار ارزهای دیجیتال بسیار آسان‌تر است، احتمال از دور خارج شدن ارزهای قدیمی به نسبت شرکت‌های قدیمی نیز بسیار بیشتر است. در حقیقت، توجیهی برای حضور صدها ارز دیجیتال در صحنه‌ی رقابت وجود ندارد.

گزارش عملکرد

بازار سهامی که بهترین عملکرد را در سال ۲۰۱۷ داشته است، زیمباوه (Zimbabwe) با ۱۱۷.۷ درصد سود است این درحالی است که ارز دیجیتال ریپل ۲۸,۹۶۳ درصد سود داشته و از دسامبر ۲۰۱۶ با قیمت ۰.۰۰۶۵ دلار به ۲.۲۵ دلار در سال ۲۰۱۷ افزایش قیمت داشته است.

عملکرد بازار سهام در سال ۲۰۱۷

همان‌طور که در جدول زیر مشاهده می‌کنید، بالاترین بازده مربوط به بازارهای سهام نوظهور و درحال توسعه است. به عنوان مثال بازار سهام آرژانتین، ۷۷.۷ درصد سود، بازار سهام مغولستان ۶۸.۹ درصد و قزاقستان ۵۹.۳ درصد سود داشته است. البته برای بیشتر سرمایه‌گذاران، موانعی برای دسترسی به این بازارها وجود دارد و شاید این یکی از دلایلی که به سمت بازارهای کریپتوکارنسی روی آورده‌اند، عدم محدودیت و جهانی بودن آنها باشد. ارزهای دیجیتال همچنین از هک و نبود مقررات در بسیاری از کشورها رنج می‌برند و تا زمانی که بازار بتواند بر این مشکلات غلبه کند فاصله داریم. در ادامه به بررسی اجمالی‌تر تفاوت‌های ارزهای دیجیتال و بازار سهام خواهیم پرداخت.

عملکرد بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۱۷

سال ۲۰۱۷ برای ارزهای دیجیتال، سال پر رونقی بود اگر بیت کوین پادشاه ارزهای دیجیتال را استثنا بدانیم، ارزهای دیجیتال دیگری نیز وجود داشتند که سودهای کلانی برای سرمایه‌گذارانشان به ارمغان آوردند.

در اواخر ۲۰۱۷، ریپل جایگاه دوم ارزهای دیجیتال را از اتریوم ربوده و حجم بازار آن به ۷۷.۱ میلیارد دلار رسید. حجم بازار ریپل در عرض یکسال، ۳۱,۶۳۷ درصد و حجم بازار اتریوم نیز ۱,۳۰۰ درصد رشد داشته است. پس از ریپل، ارز دیجیتال دش (Dash)، حداقل از ۳۱ دسامبر، ۹,۴۰۰ درصد رشد داشته است. در زیر عملکرد ارزهای دیجیتالی که بیشترین بازگشت سرمایه را در سال ۲۰۱۷ داشته‌اند را می‌بینید.

نوسان

نوسان بازار ارزهای دیجیتال

بازار ارزهای دیجیتال یک بازار پر‌‌رونق است اما این نکته را در نظر بگیرید که نوسان (volatility) بسیاری داشته و ممکن است بسیار پر ریسک باشد. ببینید چگونه قیمت بیت کوین، پادشاه ارزهای دیجیتال، در دسامبر ۲۰۱۷ به بیش از ۲۰۰۰۰ دلار رسیده و در مارس ۲۰۱۸ به ۸۵۰۰ دلار تنزل یافته است.معاملات ارزهای دیجیتال شب و روز انجام شده و تعطیلی در کار آنها نیست. این قضیه منجر به نوسان قیمت در هر ثانیه می‌شود. قیمتی که در سایت‌هایی همچون bitcoinaverage.com و Coindesk برای ارز بیت کوین مشاهده می‌کنید تنها میانگینی است که از صرافی‌هایی که بیشترین حجم معاملات را دارند به دست آمده و هیچ گونه نرخ مصوبی وجود ندارد.

امروزه بیت کوین دارایی بسیار پرریسکی بوده و این بدین علت است که فناوری پشت آن یعنی بلاک چین و سامانه‌ی الکترونیکی پرداخت همتا به همتا هنوز بسیار نوپا است. بنابراین منطقی به نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاران هنوز به کریپتو به عنوان ابزاری برای جمع‌آوری مطمئن سرمایه برای دوران بازنشستگی و یا بیمه‌ی خود نگاه نمی‌کنند. کسی نمی‌تواند صددرصد آینده‌ی یک ارز دیجیتال را پیش‌بینی کرده و به شما تضمینی در این خصوص دهد.

نوسان بازار سهام

شاید برایتان جالب باشد که بدانید ۵ درصد نوسان در بازار سهام، بزرگ محسوب می‌شود درحالی‌که ۲۰ درصد تغییر قیمت در عرض یک روز در دنیای کریپتو خیلی زیاد نیست! معاملات بورس تهران و دیگر نقاط جهان ساعات مشخصی دارند. بنابراین در بحث سرمایه‌گذاری در بورس شما کمتر درگیر نوسانات قیمت شده و تغییرات با سرعت بسیار آهسته‌تری صورت می‌پذیرند. اگر بخواهیم عادلانه قضاوت کنیم سرمایه‌گذاری در بورس گزینه‌ی امن‌تر و پایدارتری محسوب می‌شود اما از آنجایی که هر نوع سرمایه‌گذاری با ریسک همراه است، این بازار نیز خالی از ریسک نیست اما بدین شکل نیست که در عرض یک شب شما را ثروتمند و یا ورشکسته کند.

سودآوری سرمایه‌گذاری بلندمدت و کوتاه‌مدت

سرمایه‌گذاری بلند مدت و کوتاه مدت در ارزهای دیجیتال

سرمایه‌گذاری بلند‌مدت و کوتاه‌مدت در ارزهای دیجیتال هر یک به‌نوبه‌ی خود می‌تواند سودآور باشد. معامله‌گرانی که ارزهای خود را در قیمت پایین می‌خرند و در قیمت بالا می‌فروشند، این بازار را فرصتی بی‌نظیر می‌دانند. چنین نوسانی در هیچ بخش دیگری از صنعت به چشم نمی‌خورد که با تحلیل و شناسایی الگوها می‌توان بسیار از آن سود برد. علاوه بر این، اگر سبد دارایی‌های خود را متنوع بچینید، از سرمایه‌گذاری بلند مدت سود خواهید کرد چراکه این بازار هیچ‌گونه همبستگی‌ای با سایر بازارها نداشته و به‌شدت پرنوسان است. البته در برخی مواقع مقاومت‌هایی در قیمت خاصی رخ می‌دهد که در آن عرضه‌ی یک دارایی از تقاضای آن بیشتر می‌شود و اشباعی در بازار به وجود می‌آورد که از حرکت صعودی قیمت جلوگیری می‌کند. با این وجود می‌توان در ارزهایی سرمایه‌گذاری کرد که ثبات بیشتری دارند. اگر بتوانید نوسانات را پیش از وقوع آنها پیش‌بینی کنید از این بازار پرتلاطم سود خواهید برد.

سرمایه‌گذاری بلند مدت و کوتاه مدت در بازار سهام

سرمایه‌گذاری در بازار بورس نیازمند به‌کارگیری استراتژی سرمایه‌گذاری کاملا متفاوتی است چراکه به خاطر عوامل زیادی، نحوه ارزش‌گذاری روی سکه‌ها و سهام دو پدیده کاملا مستقل در نظر گرفته می‌شوند. وقتی در مورد بورس صحبت می‌کنیم شما روی سهم‌های یک شرکت واقعی سرمایه‌گذاری می‌کنید که در آمد سه ماهه ، بازده و سودش را به عنوان شاخص‌های رشد شرکت گزارش می‌دهد. این می‌تواند برای یک سرمایه‌گذار شاخص خوبی از این باشد که افزایش قیمت در آینده مستلزم چه چیزهایی است و وضعیت در آینده چگونه خواهد بود. تحلیل فاندامنتال (بررسی گزارش درآمد، عملکرد شرکت، هیئت مدیره و …) در بازار بورس از اهمیت بالایی برخوردار است.

تصمیمات احساسی تریدرها

تریدرها در بازار ارزهای دیجیتال

به گفته‌ی کارشناسان، تصمیمات بسیاری از تریدرها احساسی بوده و بدون داشتن مدرک، اعتقاد دارند که قیمت‌ همواره بالاتر خواهد رفت. پس از ریزش قیمت‌ها نیز همواره افراد بسیاری وجود دارند که بدون داشتن تحلیل و یا مدارک آماری به امید افزایش قیمت در آینده، شروع به خریدن می‌کنند. در حقیقت در حوزه‌ی کریپتوکارنسی‌ها به علت نو بودن این فناوری و سهولت ورود به بازار، تعداد معامله‌گران بدون دانش و تجربه نسبت به بازار بورس بیشتر است. از سویی دیگر بازار مبتنی بر احساسات کریپتو، تحلیل آن را نسبت به بورس بسیار دشوارتر ساخته و تنها ابزار شناسایی در آن نمودارها و الگوها هستند. وجود تریدرهایی که تنها بر مبنای احساسات خود تصمیم می‌گیرند به نوبه‌ی خود نوسان قیمت‌های پیش‌بینی نشده‌ای را به وجود می‌آورد.

تریدرها در بازار بورس

تحلیل و پیش‌بینی بازار بورس بر خلاف بازار ارزهای دیجیتال که تحلیل تکنیکال نقش مهمی در آن دارد، بیشتر تحت تاثیر اخبار است. اگر استراتژی‌های بازار بورس را بشناسید و اخبار مربوط به آن را دنبال کرده و همچنین با بررسی دقیق سابقه‌ی شرکتی که قصد سرمایه‌گذاری در آن را دارید، حوزه‌ی فعالیت، گزارش عملکرد، پایگاه مشتریان و رزومه‌ی اعضای تیم کاری و هیئت مدیره‌ی آن، می‌توانید انتخاب درستی داشته باشید.

زمان خرید و فروش مناسب

خرید‌و فروش در بازار ارزهای دیجیتال

یادگیری زمان خرید‌و فروش مناسب در بازار کریپتو برای جلوگیری از متضرر شدن حیاتی است. از دست دادن موقعیت‌ها به معنای از دست رفتن مقدار زیادی پول است. زمان فروش یک توکن درست بلافاصله پس از رسیدن به بالاترین قیمت و متوقف شدن رشد است و دانستن این زمان به رصد دقیق بازار و تحلیل آن نیاز دارد.از آنجایی که در بازار ارزهای دیجیتال، خرید‌وفروش محدودیت زمانی نداشته و بی وقفه انجام می‌شود، قیمت‌ها با سرعت زیادی نوسان می‌کنند، و حتی تریدرهای باتجربه نیز ممکن است فرصت‌های بسیاری را از دست بدهند. تعیین زمان مناسب برای خرید‌وفروش در بازار کریپتو به نسبت بازارهای دیگر پیچیده‌تر بوده و میتوان از استراتژی یکسانی برای ارزهای مختلف استفاده کرد. بهترین راهکار آنالیز پیوسته‌ی بازار و تحلیل تکنیکال است.

خرید‌و فروش در بازار بورس

خرید‌وفروش در بازار بورس فاکتورهای ساده‌تری نظیر خرید به هنگام بالارفتن قیمت ارزهایی مانند دلار و یا تحلیل فاندامنتال شرکتی است که قصد خرید سهام آن را دارید. شرکت‌های فناوری‌محور این روزها نظر بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌گذاری، فرشتکان سرمایه‌گذاری و پس از عرضه‌ی اولیه سهامشان (IPO)، سرمایه‌گذاران خرد را جذب کرده‌اند.

در ادامه به برخی از تفاوت‌‌های استراتژی‌های خرید‌وفروش در بازار ارزهای دیجیتال و بازار بورس در ایران خواهیم پرداخت:

• دلار به صورت کلی موجب رشد شاخص بورس و رشد سهام چه ارزشمند و چه بی ارزش می‌شود در حالی که فیات روی ارزهای دیجیتال تاثیر آنچنانی ندارد.

• در بورس ایران سقف نوسان در هر روز ثابت است و این بدین معنا است که از یک درصد مشخصی، بیشتر یا کمتر نمی‌تواند تغییر کند در حالی که محدودیت تغییرات در بازار ارزهای دیجتال بی معنی است.

• سهام در بورس با توجه به ارزشمند بودن و عوامل بنیادی و رشد یک صنعت در یک دوره خاص مطرح شده و سودده می‌شود در حالی که در ارزهای دیجیتال این قضیه تکیه بر عوامل تکنولوژیکی و کاربردی و محبوبیت ارزهای دیجتال دارد.

• در بازار سهام ایران می‌توان با خرید و پیدا کردن کف‌های قیمتی سود کرد. این بدین معنی است که در قیمت پایین بخریم و در قیمت بالا بفروشیم در حالی که در ارزهای دیجتال با توجه به خدماتی که برخی از صرافی‌ها ارائه می‌دهند می‌توانیم از پایین آمدن قیمت نیز سود ببریم.

• همه‌ی افراد می‌توانند بدون محدودیت به خرید و فروش ارزهای دیجیتال بپردازند اما برای خرید سهام باید در کارگزاری حساب باز کرد و شروع به خرید و فروش کرد که معمولا افراد قادر نیستند سهام کشورهای دیگر را خریداری کنند.

• نقدینگی و قابلیت نقد شدن در سهام کمتر از ارزهای دیجیتال است و ممکن است در قیمتی خریدار خاصی وجود نداشته باشد.

• در بورس ایران شاهد صف خرید و فروش در قیمت هستیم که باعث می شود یک سهم در یک قیمت خریدار و فروشنده نداشته باشد که این عیب بزرگی برای بازار سهام به شمار می‌رود.

 دستکاری قیمت‌ها 

دستکاری قیمت در بازار ارزهای دیجیتال

بازار بیت کوین برخلاف بازار سهام بسیار مستعد دست‌کاری است. به عنوان مثال زمانی که تعداد زیادی از تریدرها بر سر خرید و یا فروش یک توکن همکاری کنند می‌توانند نوسان بسیاری در بازار به وجود آورند. در مواردی نیز گزارشاتی از حجم معاملات جعلی در برخی از صرافی‌های ارزهای دیجیتال گزارش شده است. چنین آمار کاذبی می‌تواند سرمایه‌گذاران تازه وارد را به اقدامات اشتباهی بیندازد. بنابراین اگر قصد ورود به این بازار را دارید خود را برای چنین نوساناتی آماده کنید.

دستکاری قیمت در بازار بورس

برخی مواقع در بازار بورس، ثبت سفارشات کاذب و یا انتشار اخبار غلط در کانال‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی صورت گرفته و این سیگنال‌های اشتباه بسیاری از سرمایه‌گذاران را به اشتباه می‌اندازد.با وجود اینکه دست‌کاری در بازار بورس و فرابورس (OTC) نیز وجود دارد اما میزان آن در فضای کریپتو بسیار بیشتر است.

 قانون‌گذاری و ممنوعیت تبلیغات

با اینکه بسیاری از قوانین ژئوپلیتیک (وابسته به جغرافیای سیاسی) بازار کریپتو را مانند بازار بورس تحت تاثیر قرار نداده، پرواضح است که کریپتو نیز با مشکلات خود دست‌وپنجه نرم می‌کند که قانون‌گذاری در رأس آنها قرار دارد. هرزمان که تعدادی از دولت‌ها خرید ‌و فروش ارزهای دیجیتال و یا ICOها را در کشور خود ممنوع اعلام می‌کنند، قیمت‌ها کاهش می‌یابند. همچنین زمانی که فیس‌بوک و گوگل تبلیغات مربوط به ارزهای دیجیتال را ممنوع اعلام کردند، نقدینگی در بازار کاهش یافته و بازار به لحاظ حجم معاملات به طور قابل توجهی کوچک‌تر شد.

اگر قصد ورود به دنیای سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتال را دارید، برای جلوگیری از متضرر شدن حتی المکان اخبار را دنبال کرده و اطلاعات خود را به روز کنید.