در بازار ارزهای دیجیتال، زمانی که ارزش توکن بیت کوین (BTC) افزایش پیدا می کند، باعث افزایش کارمزدهای تراکنش ها در بیت کوین نیز می شود. زمانی که حجم معاملات در شبکه بیت کوین افزایش می یابد، سرعت انجام تراکنش ها کاهش می یابد و در نتیجه هزینه ی کارمزد بیت کوین زیاد می شود. کاربران در این شبکه همواره به دنبال کاهش کارمزدها هستند. در این مقاله به بررسی عوامل تاثیرگذار بر کارمزد تراکنش های بیت کوین و راه های کاهش آن می پردازیم.
تراکنش چیست؟
در شبکه بیت کوین فعالیت هایی مانند انجام معاملات، خرید و فروش، تنظیم قراردادهای هوشمند و دیگر فعالیت ها، تراکنش نام دارد و برای ثبت هر کدام از تراکنش ها داخل لجر بیت کوین، به ماینرها هزینه مشخصی پرداخت می شود.
عوامل تاثیرگذار بر کارمزد تراکنش های بیت کوین
4 عامل اصلی می تواند کارمزد تراکنش های بیت کوین را افزایش دهد:
1- تعداد ورودی ها
زمانی که کاربران بیت کوین، شروع به انجام تراکنش ها می کنند، همراه با تراکنش، بیت های مختلفی از اطلاعات را ارسال می کنند. همزمان با افزایش بیت کوین ورودی تراکنش ها، بسته های داده این تراکنش ها، بزرگتر خواهند شد. بلاک های بیت کوین به 4 مگابایت محدود هستند، بنابراین تراکنش های بزرگ، تعداد تراکنش های بیت کوین را که می توانند در یک بلوک گنجانده شوند، محدود می کنند. در نتیجه تراکنش های بزرگ بیت کوین، کارمزد بیشتری نسبت به تراکنش های کوچک تر دارند.
2- تعداد خروجی ها
تاییدکنندگان تراکنش های بیت کوین مسئول خروجی ها نیز هستند. خروجی هایی که برای تاییدکنندگان تراکنش ها ارسال می شوند، بعد از طی شدن فرآیند توسط استخراج کنندگان، دوباره پذیرفته می شوند. بنابراین تاییدکنندگان باید هزینه خروجی ها را در صورتی که به آدرس های کاربران مختلفی ارسال شوند، پرداخت کنند.
3- پیچیدگی اسکریپت
اگر تراکنش بیت کوین برای کاهش اندازه یک بسته و یا افزایش میزان امنیت تراکنش ها، از پیچیدگی اسکریپت استفاده کنند، هزینه ای برای امتیاز استفاده از اسکریپت پیچیده، ارزیابی و لحاظ می شود.
4- ویژگی چند امضایی
ویژگی چند امضایی با نیاز به تعداد معینی امضا قبل از پردازش تراکنش توسط یک پلتفرم، هزینه قراردادهای هوشمند و پرداخت های بیت کوین را کاهش می دهد. پلتفرم ها برای استفاده از ویژگی چند امضایی، هزینه تراکنش های بالایی را از کاربران بیت کوین دریافت می کنند. ویژگی چند امضایی باعث صرفه جویی در هزینه کاربران قرارداد هوشمند بیت کوین می شود اما هزینه تراکنش بیشتری را برای آنها به همراه دارد.
چگونه کارمزد تراکنش های بیت کوین را کاهش دهیم؟
1- بسته های داده ای کوچک تر
ارسال بسته های داده ای بزرگ برای پردازش در بلاک چین، باعث افزایش هزینه ی کارمزد تراکنش های بیت کوین می شود. بنابراین کاربران باید از هر پلتفرمی که می توانند برای ساده سازی و کاهش اندازه بسته ها استفاده کنند و با کوچک کردن این بسته ها، کارمزد تراکنش ها را کاهش دهند.
2- استفاده از پلتفرم در زمان های خارج از اوج مصرف
افراد باید معاملات خود در پلتفرم را، زمان هایی که ترافیک کمی بر روی آن وجود دارد، پردازش کنند. در زمان های خارج از اوج مصرف، نه تنها کارمزد تراکنش ها کمتر می باشد، بلکه سرعت پردازش تراکنش ها نیز بیشتر خواهد بود. از طریق کیف پول های نرم افزاری که دارای قابلیت تنظیم دستی هزینه کارمزد هستند، می توان این کار را انجام داد. البته کاهش بیش از حد سرعت تراکنش ها ممکن است، باعث عدم پردازش تراکنش شود و یا آن را به حالت تعلیق درآورد.
3- سگویت (SegWit)
سگویت (SegWit) پروتکلی برای کاهش اندازه بسته داده ها ( تا 30 درصد) در انجام تراکنش های بیت کوین می باشد که ضمن کاهش کارمزد تراکنش ها، سرعت پردازش تراکنش ها را نیز افزایش می دهد. البته همه ی کیف پول ها و صرافی ها از پروتکل SegWit پشتیبانی نمی کنند و کیف پول هایی مانند لجر نانو اس، تراست ولت و کیف پول کوینومی از آن پشتیبانی می کنند. صرافی های جمینی (Gemini)، کراکن (Kraken)، لوکالبیتکوینز (LocalBitcoins)، بیتاستمپ (Bitstamp)، بیتفینکس (Bitfinex)، بیتانیک (Bitonic) و هیتبیتیسی (HitBTC) نیز از این پروتکل پشتیبانی می کنند.
مزایای پروتکل SegWit
• افزایش تعداد تراکنش ها
• مقیاس پذیری بیت کوین
• انعطاف پذیری شبکه ها
• فعال سازی پروتکل لایتینگ
• کاهش کارمزد تراکنش ها
• کاهش اندازه و سایز تراکنش ها
• افزایش سرعت انجام تراکنش ها
• افزایش درآمد و کارمزد ماینرها
معایب پروتکل SegWit
• کاهش کارمزد استخراج کنندگان در ازای هر تراکنش
• پیاده سازی پیچیده
• افزایش استفاده از منابع به دلیل افزایش ظرفیت، پهنای باند و تراکنش ها
• فرآیند سخت نگهداری و تعمیر سگویت
4- شبکه Lightning
از شبکه لایتینگ (Lightning) می توان برای پردازش تراکنش ها در یک زنجیره جانبی استفاده کرد و سپس نتایج تراکنش را به بلاک چین اصلی انتقال داد. همچنین میتوان رشتهای از تراکنشها را پردازش کرده و سپس آنها را در شبکه لایتنینگ ادغام کرد. بنابراین، کارمزد تراکنشها کاهش و همچنین سرعت پردازش تراکنشها افزایش می یابد و نتایج تراکنشها در دفتر کل بلاک چین ثبت میشود. این شبکه نیز مانند SegWit در کیف پول های محدودی مانند BlueWallet و Breez پشتیبانی می شوند.
5- صرافی های ارز دیجیتال
برخی از صرافی های ارزهای دیجیتال، هزینه بالایی بابت کارمزد بیت کوین از کاربران دریافت می کنند. کاربران می توانند صرافی های ارزهای دیجیتال را بر اساس خدماتی که ارائه می دهند، میزان نرخ کارمزدها، امنیت و روش های پرداخت تراکنش ها انتخاب کنند.
6- انتخاب روش های پرداخت کم هزینه
حواله های بانکی کمترین نرخ کارمزد تراکنش ها را دارند و پی پال کارت های اعتباری/دبیت، بالاترین میزان کارمزدها را دارند. بنابراین کاربران باید قبل از ارسال تراکنش ها به mempool، روش های پرداخت و نحوه تاثیر آنها بر میزان هزینه تراکنش ها را در نظر بگیرند.
7- ادغام تراکنش های کوچک
کاربران برای پردازش هر تراکنش باید هزینه ی جداگانه ای را پرداخت کنند. بنابراین می توانند با ادغام کردن چند تراکنش کوچک و تبدیل آن به یک تراکنش بزرگ، کارمزد بیت کوین را کاهش دهند و سپس آن را به بلاک چین ارسال کنند.
8- آگاهی از تمام کارمزدهای تراکنش
کاربران باید قبل از انتخاب یک پلتفرم برای پردازش تراکنشهای خود، مطمئن شوند که از تمام هزینههای استفاده از آن پلتفرم آگاه هستند. آنها باید با بررسی پلتفرم های مختلف، پلتفرمی را که کمترین هزینه تراکنش را دارد، انتخاب کنند.
نتیجه گیری
به طور کلی کارمزد بیت کوین، نسبت به سایر ارزهای دیجیتال بالاتر است اما با به کارگیری روش های ذکر شده می توان تا حدودی میزان کارمزد بیت کوین را کاهش داد.