هارد فورک واسیل (Vasil)، ارتقای بعدی نقشه راه Cardano است زیرا تلاش می کند بلاک چین را قوی تر و مقیاس پذیرتر کند. از طریق ارتقاهای قبلی مانند هارد فورک آلونزو، بلاک چین ADA اکنون زیرساخت خود را برای بهبود شبکه تقویت کرده است. پروژه های دیگری مانند Cardano Hydra L2 و Djed Stablecoin نیز در دست ساخت هستند و خالق کاردانو، چارلز هاسکینسون، همراه با توسعه دهنده اصلی Sooraj، تبلیغات زیادی را در مورد هارد فورک Vasil، انجام داده است. بنا بر آنچه که اعلام شده و پس از کش و قوس ها و تاخیرهای فراوان قرار است این هاردفورک در تاریخ 22 سپتامبر برابر با 31 شهریور انجام شود. بیایید نگاهی بیندازیم به آنچه می توانیم از این ارتقاء جدید شبکه انتظار داشته باشیم.
درباره هارد فورک واسیل کاردانو
به زبان ساده، هارد فورک Vasil باعث افزایش توان عملیاتی در بلاک چین کاردانو می شود و توسعه قراردادهای هوشمند و برنامه های غیرمتمرکز (dApps) را بهبود می بخشد. بلاک چین کاردانو زنجیره ای از بلاک ها است که دائماً به روز می شود و هر یک از این بلاک چین ها دارای رکوردی از سوابق تراکنش هستند.
هارد فورک واسیل (Vasil) اندازه هر یک از این بلوک ها را افزایش می دهد. این بدان معناست که در هر بلوک اضافه شده به بلاک چین، فضای بیشتری برای ذخیره داده ها وجود خواهد داشت، اگر کاردانو بخواهد با رقبای قرارداد هوشمند مانند اتریوم و یا سولانا رقابت کند، این کار برای مقیاس پذیری مهم است. به همین دلیل شبکه کاردانو در مسیر ارتقا نقشه راه خود، یکی از مورد انتظارترین هارد فورک ها برای افزایش مقیاس پذیری و قابلیت استفاده کلی کاردانو را طراحی کرده است.
همانطور که گفته شد این هارد فورک Vasil نام دارد، نام ریاضیدان بلغاری Vasil Dabov و یکی از اعضای برجسته جامعه کاردانو. این ارتقا بهروزرسانیهای متعددی را در ظرفیت شبکه و زبان برنامهنویسی قرارداد هوشمند کاردانو (Plutus) به همراه خواهد داشت که توسعه برنامه غیرمتمرکز کاردانو (dApp) را امکانپذیر میسازد.
این هارد فورک بخشی از سومین دوره توسعه نقشه راه آن است و همراه با یک هارد فورک دیگر، باشو (Basho)، چهارمین دوره توسعه را رقم خواهد زد. هدف آن بهبود مقیاس پذیری و قابلیت استفاده کلی شبکه است.
Vasil قصد دارد با بهروزرسانیهای عمده در توان عملیاتی شبکه، بهبود زبان قرارداد هوشمند Plutus برای توسعهدهندگان dApp، کاهش تأخیر انتقال بلوک و معرفی «پایپ لاینینگ انتشار» به بلاکچین کاردانو، با تمام این حوزههای مختلف مقابله کند.
اساساً تمرکز هارد فورک واسیل بهبود شبکه Cardano برای همه کاربرانش و همچنین ارتقای تجربه توسعه برای توسعه دهندگان Cardano است که از Plutus استفاده می کنند تا برنامه های غیرمتمرکز خود را ایجاد کنند.
اجرای پیشنهادهای بهبود کاردانو (CIP)
هدف این ارتقا، معرفی پنج مکانیسم حیاتی است که برای بهبود عملکرد بلاک چین طراحی شدهاند. پیشنهادهای بهبود کاردانو (CIP) به شرح زیر است:
CIP-31 (ورودی های مرجع)
با CIP-31، کاردانو قصد دارد نوع جدیدی از ورودی را معرفی کند: همانطور که از نامش پیداست، یک ورودی مرجع که امکان مشاهده خروجی را بدون صرف هزینه واقعی فراهم می کند. هدف از این کار تسهیل دسترسی بیشتر به اطلاعاتی است که در شبکه ذخیره میشود، بدون اینکه نگران مشکلات مربوط به هزینه کردن و ایجاد مجدد UTXO باشید.
از نظر موارد استفاده، میتوان مثالی با بازرسی وضعیت یک برنامه زنجیرهای بدون نیاز به مصرف خروجی آن (به عنوان مثال، بررسی وضعیت فعلی یک ماشین حالت پایدار کوین) ارائه داد.
CIP-32 (داده های درون خطی)
هدف این پیشنهاد این است که دادهها را به جای اتصال به هش های داده، به خروجی ها متصل کند. هدف این است که ارتباطات سریعتر و ساده تر مقادیر داده بین کاربران را فراهم کند.
از نظر موارد استفاده، توسعه دهندگان Cardano انتظار دارند که بسیاری از توسعه دهندگان DApp از این ویژگی استفاده کنند زیرا وضعیت کلی سیستم های آنها را به طور قابل توجهی ساده می کند.
ایده اصلی پشت CIP-32 این است که وضعیتی را که در آن داده ها به صورت مفهومی ساده به خروجی ها متصل می شوند، بازیابی کند.
CIP-33 (اسکریپت های مرجع)
پیشنهاد بهبود کاردانو 33 با هدف اجازه دادن به اسکریپتهای مرجع به خروجیها متصل میشود، در حالی که اسکریپتها را قادر میسازد برای برآورده کردن الزامات اسکریپت در طول فرآیند اعتبارسنجی، به جای نیاز به معامله هزینه برای انجام این کار، استفاده شود.
CIP-40 (خروجی های وثیقه)
این یکی حاوی نوع جدیدی از خروجی تراکنش ها است که به آن خروجی های وثیقه می گویند. هدف آن بهبود مقیاس پذیری کلی شبکه است.
Diffusion Pipelining
این مورد همچنین به عنوان راه حل مقیاس پذیری لایه اجماع Cardano شناخته می شود. اساساً، هدف پیشنهاد بهبود این است که برخی از مراحلی را که یک بلوک باید طی کند در حالی که در سراسر زنجیره حرکت میکند، در تلاش برای قادر ساختن آنها به صورت همزمان قرار میدهد.
این مورد یک ارتقاء به سمت زمان انتشار بلوک و برای بهبود مقیاس پذیری شبکه مهم است، زیرا بلاک چین کاردانو شاهد استقرار بیشتر dApp است. هسته پایپ لاینینگ انتشار این است که بلوک ها بدون اعتبارسنجی کامل منتقل شوند و در عین حال تغییراتی در لایه اجماع برای بهبود انتشار بلوک در گره ها ایجاد شود.
اطلاعات اصلی که برای انتشار باید حفظ شود، هدر بلوک است، اساساً تمام ابرداده های مرتبط با بلوک و هش که به بلوک قبلی ارجاع می دهد. بدنه بلوک بر روی ابرداده موجود در بلوک بعدی حفظ می شود، به طوری که شبکه را در برابر حمله ها از جمله حملات DDoS حتی بدون تأیید بلوک کامل مقاوم می کند.
به روزرسانی همچنین منجر به افزایش اندازه بلوک می شود. این امر فضای بسیار بیشتری را به داده ها می دهد تا در هر بلوک اضافه شده به دفتر کل ذخیره شوند. نتیجه نهایی این است که این ترکیب بهبودها و بهینه سازی ها منجر به ایجاد یک شبکه بسیار سریعتر و مقیاس پذیر می شود.
آیا هارد فورک واسیل نقطه عطفی برای کاردانو خواهد بود؟
بدیهی است که با توجه به پیچیدگی های پشت بخش فنی هارد فورک و همچنین اهمیت آن در نقشه راه شبکه، پاسخ دادن به این سوال بسیار سخت است.
آنچه ما می دانیم این است که هارد فورک واسیل (Vasil) بخشی از سومین دوره توسعه است اما همچنین یکی از دو هارد فورک است که گذار به دوره چهارم توسعه یعنی Basho را نشان می دهد.
بهروزرسانیهای زیادی وجود دارد که این شبکه تا به حال از سر گذرانده است اما مهمتر از همه، یکی از مواردی که کل جامعه منتظر آن بودند آلونزو بود. این پروتکل قابلیت قراردادهای هوشمند را فعال کرد و آن را به یک بلاک چین تبدیل کرد که توسعه دهندگان می توانند از آن برای ساخت برنامه های غیرمتمرکز استفاده کنند.
اگر قرار بود یک ارتقاء نقطه عطفی باشد، پس مطمئناً آلونزو باید آن را انجام می داد. از سوی دیگر، Vasil قصد دارد عملکردها و ویژگی هایی را معرفی کند که در جهت بهبود پارامترهای اصلی شبکه و مقیاس پذیرتر و قابل استفاده تر کردن آن هستند. با این حال، از نظر تبدیل شدن به یک نقطه عطف، احتمالاً الان و در ابتدای راه نمی توان آن را مقایسه کرد.
پیامدهای بالقوه قیمت هارد فورک واسیل
ارتقاهای عمده ای مانند هارد فورک واسیل با نوسانات قابل توجه در قیمت ارز دیجیتال بومی مرتبط است، به احتمال زیاد این بار نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود.
با این حال، همچنین شایان ذکر است که این ارتقاء قبلاً چند بار به تعویق افتاده است. این پیشنهاد در 28 ژوئن 2022 ارائه شد اما در 29 جولای، کوین هاموند، مدیر فنی IOG، گفت:
از جایی که هستیم، ممکن است چند هفته دیگر به هارد فورک واقعی Vasil برویم. این فوق العاده مهم است. همه کاربران باید آماده پیشرفت از طریق هارد فورک باشند تا از روند روان اطمینان حاصل کنند.
بر طبق گفته تیم توسعه دهنده و آنچه که شرکت (Input Output) و بنیاد کاردانو اعلام کرده اند تاریخ هاردفورک واسیل کاردانو در 22 سپتامبر انجام خواهد گرفت. اما مشکل اینجاست که جدول زمانی برای ارتقای شبکه دقیق نبوده و در این مرحله تاخیرها تعجب آور نیست. با توجه به تمام مواردی که در بالا گفته شد و با توجه به تأخیرهای فراوان تاکنون، بعید به نظر می رسد که ارتقاء تغییرات معنی داری در قیمت ایجاد کند و ADA به جای یک روند ساز، یک پیرو روند باقی بماند.