بلاک چین، مدتهاست که سر و صدای زیادی در حوزه مالی و بانکداری به پا کرده است. درواقع این تکنولوژی پتانسیل دگرگون کردن کل سیستم فعلی بانکداری را دارد. اما چیزی که این روزها چندان از آن صحبت نمیشود، تلاشهای محققان برای یافتن کاربردهای بیشتر بلاک چین در صنایع مختلف است.
بلاک چین به عنوان شالوده ارزهای دیجیتال، مانند بیت کوین، شروع به کار کرد. درحالی که کاربردهای آن بسیار بیشتر از آنچه در ابتدا از آن انتظار میرفت بود. درواقع، بلاک چین یک دفترکل مجازی است که میتواند تعداد زیادی از تعاملات مختلف در شبکه را ثبت و تایید کند و تاکنون در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است. در ادامه به کاربردهایی از بلاک چین اشاره میکنیم که بلاک چین کانسیل از آنها با عنوان «حوزههایی که روی بلاک چین حساب میکنند» یاد میکند.
طبق برآوردها مشاغل مختلف حدود ۲.۹ میلیارد دلار برای استفاده از این فناوری در سال ۲۰۱۹ هزینه کردهاند که این میزان ۹۰ درصد بیشتر از مدت مشابه در سال ۲۰۱۸ است. صنایع مختلفی مانند صنعت بازیسازی، بیمه و حتی صنایع مرتبط با تولید حشیش نیز شروع به برنامه ریزی برای استفاده از پتانسیلهای کاربردی بلاک چین کردهاند.
بسیاری از کارآفرینان نیز به این نتیجه رسیدهاند که بلاک چین این قدرت را در اختیار دارد که طیف عمدهای از صنایع را متحول کند و در حال تبلیغ یافتههای خود هستند. در حقیقت بلاک چین به عنوان یک پلتفرم غیرمتمرکز فعالیت میکند که نیازی به نظارت مرکزی نداشته و همین مسئله آن را در برابر کلاهبرداریها تا حدی زیادی مقاوم میکند؛ به همین سبب، موارد استفاده از این فناوری به عنوان یک سیستم شفاف در جمع آوری دادههای مرتبط با تعاملات که به راحتی نیز قابل تایید باشند بیپایان است.
همچنان که شرکتها برای افزایش شفافیت و صحت کلی اکوسیستمهای دیجیتالی خود، موارد استفاده از بلاک چین را افزایش میدهند، متقابلاً موجب تقویت آگاهی از این فناوری در حوزههای صنعتی مانند زیرساختها و سیاستهای عمومی نیز میشوند.
در ادامه به معرفی برخی زمینههایی خواهیم پرداخت که شرکتهای مختلف به سمت استفاده از بلاک چین در آنها روی آوردهاند.
برنامههای پیام رسان
تلگرام به عنوان یکی از معروفترین پیام رسانهای جهان، به سرعت به این موضوع پیبرد که به واسطهي بلاک چین، افراد میتوانند به راحتی فایلهای بسیار حجیم و هر مورد دیگری را بدون ترس از سانسور با یکدیگر به اشتراک بگذارند. بنابراین، این شرکت مبلغ هنگفتی را بر روی بلاک چین خود به نام Telegram Open Network) TON) یا شبکه باز تلگرام سرمایه گذاری کرد. درنتیجه این اقدامات، قابلیتهای این برنامه از یک پیام رسان فراتر رفته و اکنون میتوان از آن بهعنوان یک برنامه برای ذخیره دادهها، انجام پرداختها و مرورگری مقاوم در برابر سانسورها استفاده کرد.
علاوه بر تلگرام پلتفرم دیگری به نام کیک (Kik) وجود داشت که با قابلیتهای جدید همراه بود و امکان انجام تراکنش را بواسطهی ارز درون برنامهای خود فراهم میکرد. این پیامرسان به واسطه دعوی حقوقیاش با کمیسیون بورس و اوراق بهادار امریکا، فعالیتهای خود را متوقف کرد.
صندوقهای پوشش ریسک
شرکتی به نام نومرای (Numerai) از مدل صندوقهای پوشش ریسک در بلاک چین استفاده کرده است. در این مدل، معاملات نومرای بر اساس یک هوش مصنوعی انجام میگیرند؛ اطلاعات این هوش مصنوعی نیز توسط هزاران متخصص داده فراهم میشود. در واقع، این شرکت تنها تعدادی معاملهگر و تحلیلگر کمّی را به خدمت میگیرد. نومرای همچنین توانسته کارهای دیگر را در میان این متخصصین داده تقسیم کند. نومرای با ترتیب دادن مسابقات هفتگی، متخصصین را مجاب میکند تا پیشبینیهای خود در خصوص قیمت آینده سهام را منتشر نمایند. در انتها متخصصی که پیشبینی وی بیشترین مطابقت را با واقعیت داشته باشد، انتخاب «Numeraire» را بهعنوان پاداش دریافت خواهد کرد.
امنیت زیرساختها
امروزه، زیرساختهای پر اهمیتِ زیادی وجود دارد که از سنسورهایی مبتنی بر اینترنت اشیأ استفاده میکنند. این ابزارها امکان سنجش موارد مختلفی را به وجود میآورند. حال اگر این دستگاهها بر بستر معماری اینترنت سنتی و رایج بنا شده باشند به شدت مستعد هک شدن هستند. برای حل این مساله، شرکتهایی مانند ایکس ایج (Xage) با به کارگیری فناوری بلاک چین بهعنوان یک دفتر کل نفوذ ناپذیر دربرابر هکشدن، از آن برای ارسال و به اشتراکگذاری و انتقال دادههای حساس بین دستگاهها و شبکههای مختلف استفاده میکنند. این اطلاعات دستهبندیشده پس از ارسال، توسط روشهای پیشرفته رمزنگاری تایید میشوند. بنابراین، اطمینان حاصل خواهد شد که دادهها از منابع صحیح دریافت شده و امکان دستکاری در آنها وجود نداشته است.
سامانههای همپیمایی
شرکتهای نوپایی مانند آرکیدسیتی (Arcade City) که در حوزه همپیمایی فعالیت میکنند، تصمیم دارند تا به واسطهی سرویس بلاک چین، از سایر رقبای خود در این حوزه پیشی بگیرد. این برنامه به رانندگان امکان میدهد تا با تعیین نرخ کرایه، سوابق تراکنشهای خود را رهگیری کنند. این قابلیت به رانندگان حرفهای امکان میدهد تا گروهی از مشتریهایی وفادار برای خود ایجاد کرده و امکانات و خدمات بیشتری را در اختیار آنها قرار دهند.
هرچه کاربردهای جدیدتری از بلاک چین کشف میشود، کارآفرینان نیز از این فرصتها استفاده کرده و با نفوذ در آنها به دنبال ایجاد تحول در حوزه کاری خود هستند. مدتها بود که این حوزه به عنوان ابزاری کارآمد برای ایجاد تحول، مورد استفاده قرار نگرفته بود. هر روز اخبار تازهای از شرکتهایی میشنویم که با تغییر ساختارهای سنتی و ایجاد تحول به دنبال بهرهگیری از بلاک چین هستند.