از همان روزهای اول که بیت کوین پا به عرصه گذاشت، سؤال بزرگی که پیرامون خود میدید، مسئله مقیاسپذیری یا به عبارتی قابلیت گسترش این ارز بود.
بیت کوین ارزی است که در غالب شبکهای از رایانههای کار میکند، شبکهای که از آن بهعنوان بلاک چین یاد میشود. بلاک چین نیز، فناوریای انقلابی بود که با استفاده مفهومی با عنوان دفتر کل توزیع شده، از تقلب و دستکاری اطلاعات ثبت شده جلوگیری میکند؛ چراکه تغییرات در بلاک چین توسط افراد صورت نمیگیرند و باید توسط اکثریت تائید شوند. از طرف دیگر بلاک چین، شبکهای غیرمتمرکز است و بر روی تمام سیستمهای رایانهای در دنیا اجرا میشود.
مشکل این فناوری اما، سرعت بسیار کند آن است. این مسئله از آنجایی بزرگتر میشود که با سیستمهای بانکداری سنتی قیاس شوند. بهعنوان مثال «ویزا» صد و پنجاه میلیون تراکنش را در روز پردازش میکند، یعنی چیزی در حدود ۱۷۰۰ تراکنش در ثانیه. این در حالی است که شبکه ویزا توانایی انجام ۲۴,۰۰۰ تراکنش در ثانیه را نیز داراست.
حالا در مورد بیت کوین این رقم چقدر است؟ هفت تراکنش بر ثانیه !
تراکنشها در شبکه بیت کوین حداقل ده دقیقه برای پردازش زمان نیاز دارند. بهعلاوه هر چه میزان کاربران شبکه بیت کوین افزایش یابد، این زمان نیز بیشتر خواهد شد، چراکه حجم تراکنشها در حالی افزایش میباید که امکان بهبود بسترهای تکنولوژیکی مهیا نیست.
یکی از بحثهای اخیر پیرامون بیت کوین، در مورد همین سرعتپایین تراکنشها و مقیاسپذیری بیت کوین بوده است. برای غلبه بر این مشکلات دو راهحل اساسی وجود دارد:
یک: میزان دادههای یک بلاک را کمتر کنیم تا زمان کمتری برای پردازش صرف شود.
دو: سایز بلاک ها را بیشتر کنیم.
تفاوت میان بیت کوین و بیت کوین کش
در اواسط جولای سال ۲۰۱۷، استخرهای استخراج و شرکتهایی که وظیفه پردازش هشتاد الی نود درصد تمامی تراکنشهای بیت کوین را بر عهده داشتند، تصمیم گرفتند که فناوریای یکپارچه را با عنوان SegWit2x ایجاد نمایند. به وسیله این فناوری میزان اطلاعاتی که برای تائید یک تراکنش در یک بلاک نیاز بود کمتر میشد و در نتیجه پردازش تراکنشها سریع تر و کارمزدها کمتر میشد. در آن روی سکه صحبتهایی از افزایش سایز بلاکها از یک مگابایت به دو مگابایت مطرح شد. چنین کاری میتوانست مشکلات مقیاسپذیری بیت کوین را نیز تا حدودی کمتر کند. در اواسط ماه اکتبر، توسعه دهندگان حوزه بیت کوین در «بیت کوین اولتیمیتد» (Bitcoin Unlimited) اعلام کردند که موفق به استخراج اولین بلاک یک گیگابایتی دنیا شدهاند؛ این یعنی هزار برابر بزرگتر از یک بلاک معمول!
داستان در مورد بیت کوین کش کاملاً متفاوت است. بیت کوین کش توسط عده از توسعهدهندگان و ماینرهایی ایجاد شد که به همان اندازه در مورد مشکلات مقیاسپذیری و آینده ارزهای دیجیتالی نگران بودند. این افراد استفاده از SegWit2x را مغایر با اهدافی میدانستند که «ساتوشی ناکامتو» در مقاله اصلی بیت کوین بیان نموده بود. از طرفی معتقد بودند که استفاده از این روش راهکار مناسبی برای حل مشکلات یادشده نبود. بهعلاوه، روند معرفی و به کارگیری SegWit2x کاملاً غیر شفاش دنبال میشد چراکه به گفته برخی چنین روندی باعث زیرپا گذاشته شدن مفاهیم اصلی بلاک چین نظیر غیرمتمرکز سازی و دموکراسی سازی میشد.
در اول آگوست همان سال، عدهای توسعهدهندگان و ماینرها هاردفورکی را ترتیب دادند که خود ایجادکننده یک ارز دیجیتالی جدید بود. بیت کوین کش! بیت کوین کش از بلاکهایی با سایز هشت مگابایت استفاده میکرد که باعث میشد تا روند تائید تراکنشها سریعتر صورت بگیرند و از طرفی معادلات به اندازه کافی سخت باشند و بدون توجه به تعداد ماینرهایی که از آن پشتیبانی میکنند، تراکنشهای تائید شوند. چنین مسئلهای باعث شد تا نگرانیها حول محور امنیت بیت کوین افزایش یابد.
این اولین هاردفورک بیت کوین بود و پس از آن یک هاردفورک رسمی دیگر به نام Bitcoin Gold، برای استخراج با کارت گرافیک صورت گرفت که تاکنون چندان موفق نبوده است. همچنین چندین هارفورک غیررسمی برای بیت کوین صورت گرفته است.
آینده
چنین توسعههایی جنبههای مختلفی را برای آینده ارزهای دیجیتالی متصور خواهند شد. این اتفاقات به علاوه شرایط فعلی و بیثباتی بازار و قیمت گذاریها باعث بیشتر شدن نگرانیها گشته است. از طرفی با اجرای هارد فورک بیت کوین کش و بازخوردهای SegWit2x بر بیت کوین و افزایش سایز بلاکهای آن، تصور و رسیدن به فهم درستی از وضعیت حال حاضر، کمی سختتر شده است.
همچنین بخوانید: شبکه لایتنینگ، ناجی بیت کوین
اخیراً پروفسور «اسوات داموردان»، استاد دانشگاه نیویورک، در رابطه با آینده ارزهای دیجیتالی بهعنوان یک واحد ارزی گفته بود باوجود تضاد با یک سری از کالاهای احتکاری، این کار بسته به طرز فکر توسعهدهندگان نسبت به تکنولوژیهای خود و تصور آنها به عنوان «یک بستر انجام تراکنشها» دارد. هم بیت کوین و هم بیت کوین کش به دنبال بهبود تکنولوژی پشت ارزهای دیجیتالی بهعنوان یک بستر تبادلاتی هستند.
بهبود ارزهای دیجیتالی بهعنوان یک روش انجام تراکنشها مستلزم بهکار گیری سطح قابل قبولی از امنیت است که بیت کوین همیشه از صدر فهرست چنین ارزهایی قرار داشته؛ این در حالی است که این ارز باید به فکر بهبود سرعت تراکنشهای خود نیز باشد. بیت کوین به افزایش امنیت خود ادامه میدهد، اما سرعت تراکنشها تا چه میزانی بهتر خواهند شد؟ بیت کوین کش در طرف دیگر، توانایی انجام تراکنشها را در دو دقیقه و سی ثانیه دارد؛ اما امنیت آن در هاله ای از ابهام قرار دارد.
بهعلاوه دستیابی به این مسئله به دیدگاه کاربران نسبت به یک ارز نیز بسته است. اگر بیت کوین واقعاً در پی زیر پا گذاشتن اصول تمرکززدایی و دموکراسی سازی باشد، احتمالاً کاربران نیز به دنبال ارزهایی خواهند رفت که این مسائل را به خوبی رعایت کنند.