بعد از درخشش بازار دیفای در تابستان سال ۲۰۲۰، امسال نوبت روی کار آمدن توکنهای غیرمثلی (NFT) بود. خبر فروش توکن غیرمثلی هنرمندی با نام بیپِل به ارزش ۶۹ میلیون دلار در اوایل سال ۲۰۲۱ سروصدای زیادی در بازار ارزهای دیجیتال به راه انداخت و همه نگاهها را به سمت خود جلب کرد. با فروکش کردن هیاهوی مربوط به این خبر جنجالی و ثبات نسبی بازار در روند کوتاهمدت، شاهد اوجگیری مجدد NFTها و استقبال سرمایهگذاران از این بازار بودیم که به تابستان NFTها معروف شد.
اگر از علاقهمندان بازار NFTها باشید حتماً اسم پلتفرم معاملاتی اُپنسی (OpenSea) به گوشتان آشنا است. با به اوج رسیدن بازار خرید و فروش توکنهای غیرمثلی، پلتفرم اُپنسی هم از این توفیق بینصیب نماند و توانست به درآمد قابلتوجهی برسد. در سال ۲۰۲۱، اُپنسی بهتنهایی و در دو مرحله موفق به جذب ۱۲۳ میلیون دلار سرمایه شد و ارزش بازار معاملاتی توکنهای غیرمثلی را ۱.۵ میلیارد دلار رونق بخشید.
جذابیت این حوزه و عملکرد فوقالعاده اُپنسی، صندوقهای مدیریت سرمایه و سرمایهگذاران شخصیِ نامآشنا و معتبری مانند اندرسون هوروویتز (a16z)، کوینبیس ونچرز (Coinbase Venture)، فاندِرز فاند (Funders Fund)، مارک کوبان و کوین دورانت (Kevin Durant) را متقاعد کرد تا به حمایت از این پلتفرم تشویق شوند و از اعتبار خود برای رشد این بازار استفاده کنند.
برای اینکه این موضوع را بهتر درک کنید که پلتفرم اُپنسی تا چه اندازه موفق ظاهر شده است، رشد یکساله این پلتفرم از ماه اوت سال ۲۰۲۰ را در نظر بگیرید که ارزش بازار آن تنها ۱ میلیون دلار بود و با گذشت کمتر از یکسال توانست در ماه گذشته ارزش بازار ۳.۴ میلیارد دلاری را به ثبت برساند.
آیا بازار NFTها از تبوتاب افتاده است؟
پس از ثبت رکورد معاملات توکنهای غیرمثلی در فعالترین ماه خریدوفروش آنها تا به امروز، قیمت مجموعه NFTهای مشهوری مانند کریپتوپانکس (CryptoPunks) یا بُرد اِیپس یات کلاب (Bored Apes Yacht Club) حدود ۳۰ درصد از بالاترین سطح خود کاهشیافته است. با استفاده از شاخصهای NFTX میتوانیم به این موضوع پیببریم که چگونه با در نظر گرفتن پایینترین قیمت فروش بهازای هر توکن که معمولاً بهعنوان قیمت کف نامیده میشود، توکنهایی مانند کریپتوپانکس در کمتر از یک هفته ۱۲۰,۰۰۰ دلار افت قیمت داشتهاند.
همچنین روند نزولی شکلگرفته، روی قیمت اتر هم تاثیرگذار بوده و از اوج قیمتی ۴ ماهه خود در سطح ۳,۸۰۰ دلار کاهش ۴۵ درصدی را تجربه کرده است. البته توکنهای موردمعامله کریپتوپانکس همچنان به نسبت برآورد ماهیانه خود رشد ۳ برابری را رقم زدهاند.
با نگاهی عمیقتر به دادههای درونزنجیرهای، میتوانیم درک بهتری از فعالیتهای انجام شده در بازار NFTها بهدست آوریم. بهعنوان مثال، اطلاعات مفیدی از تراکنشهای با حجم بالا در بازارهای معاملاتی میتواند بینش ارزشمندی در مورد دلایل سقوط اخیر قیمت کریپتوپانکس ارائه دهد. شاخص بررسی تراکنشهای با حجم بالا، معمولاً دادههای مربوط به معاملات بالای ۱۰۰,۰۰۰ دلار را که عمدتاً نهنگها یا شرکتهای سرمایهگذاری نهادی انجام میدهند رصد میکند.
بررسی این شاخص نشان میدهد سرمایهگذاران توکنهای غیرمثلی در سقفهای قیمتی اقدام به فروش کردهاند که با کسب سود آنها طبیعتاً بازار واکنش نشانداده و شاهد کاهش قیمتها بودیم. در همان زمان حجم تراکنشهای روزانه در پلتفرم اُپنسی هم با افت مواجه شد که بهصورت مقطعی بیانگر کاهش علاقه در بین معاملهگران برای ورود به بازار است. همچنین تراکنشهای انجامشده در بازارهای معاملاتی ریربل (Rarible) و سوپرریر (SuperRare) هم بهطور میانگین در هر هفته ۳۰ درصد کاهش داشتهاند.
البته که تمام این موارد دلیلی بر از بین رفتن دائمی تبوتاب و علاقه سرمایهگذاران به این بازار نیست، بلکه با توجه به طبیعت بازارهای معاملاتی و چرخههای موجود در بازار، هماکنون در فاز تثبیت قیمتها و پر کردن خلأهای قیمتی بهوجودآمده هستیم.
حجم کل فروش در پلتفرم اُپنسی پس از یک دوره نزولی طولانی دوباره شروع به افزایش کرده و به رقم ۱۱۳ میلیون دلار رسیده است. میزان تعامل کاربران فعال روزانه هم به تناسب رشد حجم معاملات افزایش ۱۱.۵۹ درصدی داشته است.
ارتباط قیمت NFTها و کارمزد شبکه اتریوم
با افزایش استقبال سرمایهگذاران و هجوم آنها به بازار معاملاتی توکنهای غیرمثلی متعاقباً هزینه کارمزد در شبکه اتریوم هم بالا خواهد رفت.
هرچه توکنهای بیشتری از پروژههای مختلف روی بستر بلاک چین اتریوم ایجاد شود، طبیعتاً هزینه تراکنشها برای تأیید آنها بالاتر میرود. این مسئله بهخاطر صرف انرژی بالاتر برای تأیید قراردادهای هوشمندی است که روی شبکه ایجاد میشود و توان بیشتری را برای تأیید آنها از طرف ماینرها میطلبد. تولیدکنندگان NFTها بهواسطه هزینهای که متقبل میشوند، سعی در ایجاد توکنهای بیشتر دارند تا بتوانند با فروشهای بیشتر هزینه پرداختی برای تراکنشها را پوشش دهند.
هجوم علاقهمندان برای ایجاد و فروش NFTها ارتباط مستقیم با افزایش قیمت اتریوم دارد. هولدرهای اتر اولین کسانی هستند که از این موضوع خوشحال میشوند. علاوه بر افزایش تقاضا برای استفاده از اتر برای پرداخت هزینه کارمزدها، فرایند سوزاندن بخشی از کارمزدها عامل دیگری برای بالارفتن قیمت اتر است. این دو موضوع در کنار یکدیگر موجب رضایتمندی هولدرهای اتر خواهد شد.
حجم بالای تراکنشهای مربوط به NFTها باعث شده است که میزان اتری که از چرخه خارجشده، از میزان عرضه آن در شبکه فراتر رود و نرخ انتشار اتر را تا حد زیادی کاهش دهد. این فرایند نقش مثبتی در سیاست ضدتورمی اتر دارد.
جمعبندی
همان طور که در سال گذشته شاهد وقوع پدیده نوظهور که جذاب دیفای بودیم و چشمانداز جدید و امیدوارکنندهای را در فضای بلاک چین و ارزهای دیجیتال برای همه علاقهمندان به این دنیا گشود، سال ۲۰۲۱ هم با شگفتی همراه بود و دریچه تازهای بهسمت افق نامحدود ارزهای دیجیتال باز شد. هنوز نکات مثبت و منفی بسیاری در رابطه با این بازار وجود دارد. سؤالهای بسیاری بیجواب ماندهاند و باید منتظر گذر زمان باشیم تا این حوزه به بلوغ برسد و کاربرد توکنهای غیرمثلی در دنیای بلاک چین برایمان ملموس باشد.
بازار NFTها بسیار گسترده و هیجانانگیز است و پتانسیل درآمدزایی بالایی دارد. همین مسئله باعث شده تا تنها گذر زمان ظرفیت نامحدود آن را بر همگان روشن کند و زمینهساز کسب آگاهی لازم برای استفاده از تمام ویژگیهای موجود در این بازار شود. چیزی که مشخص است، استقبال ادامهدار نهنگها و سرمایهگذاران نهادی برای ورود به پروژههای جدید و آیندهدار است. پلتفرمهای گیمینگ و بازیهای تحت بلاک چین هم دنیای پررمزوراز و تحریککننده دیگری است که میتواند همزمان آینده صنعت سرگرمی و درآمدزایی را تحت سلطه خود درآورد.