قیمت بیت کوین در هفته اخیر نوسانات شدیدی را به خود دید و در حالی که تا قیمت ۵۲,۸۴۹ دلار صعود کرده بود، به یکباره با افت شدیدی مواجه شد و تا محدوده ۴۳ هزار دلار ریزش کرد. به نظر میرسد دلیل اصلی این ریزش، رفتار هیجانی افراطی در بازار معاملات دارای اهرم بوده است.
اما بررسی بازار معاملات آتی و دادههای درونزنجیرهای نشان میدهد روند چشمگیر انباشت و هولد بلندمدت کوینها، همچنان دستنخورده باقی مانده است. با وجود افت بیش از ۵۰ درصدی قیمت بیت کوین بعد از فشار فروش بازار در ماه مه (اردیبهشت)، افزایش قیمت از ۲۹ هزار دلار تا ۵۲ هزار دلار و در نهایت اصلاح قیمت از ۵۲ تا ۴۴ هزار دلار، رفتار هودلرها نشان میدهد که آنها بدون توجه به این نوسانات شدید قیمتی، همچنان سرمایهگذاری خود را ادامه میدهند.
این هفته به کمک مقالهای از گلاسنود، اتفاقات بازار معاملات بااهرم که به افت شدید قیمت منجر شد و همچنین پویایی در عرضه درونزنجیرهای بیت کوین را بررسی خواهیم کرد.
بازار مشتقات؛ عامل اصلی ریزش قیمت بیت کوین
در گزارش آنچین هفته قبل دیدیم که رشد تعداد قراردادهای باز در بازار آتی (Futures) و نسبت مثبت قراردادهای بدون سررسید چگونه بر نرخ تأمین بودجه بیت کوین و اتریوم تأثیر میگذارد.
این موضوع خطر معاملات آتی با اهرمهای بسیار بالا را بر قیمت بیت کوین نشان میدهد. سهشنبه هفته گذشته شاهد فشار فروش قابلتوجهی در بازار بودیم و قیمت بیت کوین در عرض یک ساعت حدود ۱۰ هزار دلار ریزش کرد. این اتفاق باعث شد بسیاری از معاملات لانگ لیکویید شوند، اما بعد از آن بازار به ثبات نسبی رسید و هفته آرامی را پشت سر گذاشت.
در ریزش اخیر، از مجموع ۱۳.۴ میلیارد دلار معامله آتی باز بدون سررسید، حدود ۴ میلیارد دلار (معادل ۳۰ درصد)، در حدود یک ساعت بسته شد. در ادامه هفته، مبلغ قراردادهای باز بدون سررسید در حدود ۹.۴ میلیارد دلار باقی ماند.
با توجه به معیار نسبت لیکویید معاملات لانگ (LLD)، متوجه میشویم که قبل از فشار فروش ناگهانی سهشنبه هفته قبل، بازار معاملات آتی شاهد لیکویید شدن موقعیتهای شورت بود که سبب شد قیمت تا بالاتر از ۵۲ هزار دلار صعود کند. در آن برهه، لیکویید شدن معاملات شورت، ۸۰ درصد از کل لیکوییدهای بازار معاملات آتی را شامل میشد.
بلافاصله پس از این اوج، روند بهسرعت برعکس شد و سهم معاملات لانگ از کل معاملات لیکوییدشده به بیش از ۶۸ درصد رسید و این اتفاق به سقوط ۱۰ هزار دلاری قیمت بیت کوین منجر شد.
با آغاز ریزش ناگهانی قیمت بیت کوین، برخی از معاملهگران سعی کردند با خروج از موقعیتهای خود از داراییهایشان محافظت کنند که این موضوع به نوسانات شدید در بازار قراردادهای اختیار منجر شد. این امر به رویهای معمول در سال جاری تبدیل شده است و وقتی بازار نزولی میشود، فعالیت معاملهگران در بازار قراردادهای اختیار افزایش مییابد.
بعد از وقفه نسبی در حجم معاملات اختیار در ماههای اردیبهشت تا تیر، در هفتههای اخیر این معیار در حال بازیابی و بازگشت به سطوح پیش از اردیبهشت بوده است، تا جایی که در روز سهشنبه و در ساعاتی که بازار به شدت ریزشی بود، حجم معاملات اختیار با رسیدن به ۱.۳ میلیارد دلار توانست رکورد چند ماه اخیر را بشکند.
بعد از بازه زمانی کوتاهی که نرخ تأمین بودجه به سبب فشار فروش در وضعیت منفی قرار داشت، شرایط کلی بازار با تمایل مجدد معاملهگران و دید صعودی آنها در حال بازگشت به حالت قبل و از سرگیری روند مثبت خود است. با این حال توجه داشته باشید که میزان سرمایه در این دوره بسیار کمتر از مقدار آن در دوره قبل از سقوط قیمت است که این موضوع نشاندهنده ریسکپذیری کمتر معاملهگران برای استفاده از اهرمهای بالا است.
سلطه کوینهای با سن بالا
در ادامه، نحوه واکنش بازارهای معاملاتی آنی (Spot) و دادههای درونزنجیرهای را نسبت به تحولات بازار در این هفته مرور میکنیم. با نگاهی به میانگین خواب کوینها شروع میکنیم که سن کوینهای خرجشده در آن روزِ بهخصوص را به ازای هر واحد بیت کوین نشان میدهد. دو عامل اصلی در این حالت بررسی میشود.
- در حالت اول، اگر میانگین خواب کوینها در طول چرخه فروش افزایش نیافت، به این موضوع پی میبریم که میانگین سن کوینهای خرجشده در آن زمان نسبتاً کم بوده و کوینهای مسنتر هم فعالیتی نداشتهاند.
- افت سطح میانگین خواب کوینها در این هفته همچنان ادامه دارد و به پایینترین میزان در دوره پیش از روند صعودیِ سال ۲۰۲۰ باز میگردد. این مسأله نشاندهنده ترجیح سرمایهگذاران برای هولد بلندمدت است.
«عرضه مجدد» معیاری است که میزان مشخصی از حجم کوینهایی را که بیشتر از یک سن خاص باشد، نشان میدهد. میتوان از این ابزار برای ارزیابی مقدار کوینهای مسنتر و همچنین اینکه چه حجمی از کوینهای غیرفعال به چرخه بازار بازگشتهاند یا اینکه چه تعداد از کوینهای قدیمی کماکان در حالت خواب قرار دارند، استفاده کنیم. سطوح بالای معیار عرضه مجدد می تواند نشاندهنده تغییر در نگرش سرمایهگذاران و تمایل به فروش باشد، در حالیکه مقادیر پایین نشان میدهد که اعتقاد به هولد کوینها همچنان دست نخورده باقی مانده است.
در طول این هفته، عرضه مجدد کوینهای با طول عمر یک سال به بالا به میزان قابلتوجهی پایین آمده است، درست همانند دوره قبل از بازار گاوی که در سال ۲۰۲۰ مشاهده شد. بر اساس میانگین متحرک ۷ روزه، کمتر از ۲,۵۰۰ بیت کوین با سن بیشتر از یک سال در روز خرج میشود. این میزان ۹ برابر کمتر از کوینهای قدیمی است که در مقایسه با اوج بازار صعودی در ژانویه ۲۰۲۱ (دی ۱۳۹۹) رخ داده بود. در آن زمان بیش از ۲۲,۵۰۰ بیت کوین در روز به فروش رفت. دلیل این امر هم رسیدن بیت کوین برای اولین بار به اوج قیمتی ۴۲ هزار دلار بود.
این مشاهده با ارزیابی نسبت عرضه در نمودار امواج کوینهای با سن پایین (کمتر از ۳ ماه) تأیید میشود. در اینجا میبینیم که کوینهای با طول عمر کمتر از ۳ ماه، به پایینترین سطح از حجم گردش خود، یعنی ۱۵.۹ درصد رسیده است. برعکس این مسئله این است که کوینهای قدیمیتر از ۳ ماه در حال حاضر بالاترین میزان عرضه را (۸۴.۱ درصد) دارند.
با بررسی روند تاریخی بازار، سرمایهگذاران با تجربه با جمعآوری کوینهای با طول عمر کمتر، تعداد آنها را به حداقل میرسانند که این فرایند معمولا در اواخر دوره بازارهای خرسی (رنگ آبی در نمودار زیر) به وقوع میپیوندد. اینجاست که اشتیاق و تمایل برای خرید کوینها به کمترین حد خود میرسد، در حالی که تقاضای انباشت توسط سرمایهگذاران هوشمند در بالاترین سطح خود قرار خواهد گرفت.
برعکس این موضوع هم صادق است، با به سر رسیدن روند بازارهای گاوی (قرمز) و اوجهای قیمتی، معاملهگران کارکشته سودهای بهدستآمده خود را نقد کرده و کوینهای جدید به دست سرمایهگذاران تازهکاری افتاده که با آشفتگی و از ترس عقب ماندن از بازار، بدموقع اقدام به خرید کردهاند.
انباشت کوینها ادامه دارد
هولدرهای بلندمدت و با سابقه معمولا تحتعنوان خریداران بیت کوین که در نازلترین قیمتها اقدام به خریدهای رویایی میکنند شناخته میشوند. این معاملهگران کارکشته از نوسان موجود در بازار و ترس حاکم بر اکثریت سرمایهگذارانِ کمتجربه بهره برده و کوینهای ارزندهای در اختیار دارند. با توجه به نگرش مثبت و بینش فوقالعادهای که به بازار دارند توانستهاند در بهترین بازههای زمانی اقدام به خرید و فروش کوینهای خود کنند. طبق دادههای درونزنجیرهای، مناسبترین آستانه ثبتشده بین هولدرهای بلندمدت و کوتاهمدت، در محدوده طول عمر کوینهای ۱۵۵ روزه است.
۱۵۵ روز پیش و در اواسط آوریل (اواخر فروردین)، قیمت بیت کوین در حوالی سطوح ۶۰ هزار دلار در حال معاملهشدن بوده و به سمت سقف تاریخی قیمت خود در حال حرکت بوده است؛ بنابراین هر کوینی که بعد از ثبت شدن سقف تاریخی قیمت (ATH) خریداری شده است، غالباً بهعنوان کوینهای تحت تملک سرمایهگذاران کوتاه مدت (STH) دستهبندی میشوند.
نمودار زیر نشاندهنده این است که در سقف قیمت طی هفته جاری در ۵۲,۸۰۰ دلار، بیش از ۱۶.۸ درصد از عرضه در اختیار سرمایهگذاران کوتاهمدت و در سود بوده است. این موضوع نشاندهنده جریان انباشت عظیمی است که بین کف اخیر قیمت در ۲۹ هزار دلار و حد پایین محدوده سقف در اواخر نیمه اول سال رخ داده است.
همچنین عرضه در اختیار سرمایهگذاران بلندمدت (LTH)، در هفته جاری به میزان ۷۹.۵ درصد از کل عرضه بیت کوین رسیده که معادل سطوح ماه اکتبر (مهر ۱۳۹۹) و قبل از شروع بازار گاوی است. در حقیقت بر اساس حجم خالص و مطلق کوین، سرمایهگذاران بلندمدت (LTH) در وضعیت فعلی بیشترین میزان کوین را در طول تاریخ در اختیار خود دارند که این میزان در هفته جاری به ۱۲.۹۷ میلیون بیت کوین رسیده است.
مقادیر حداکثری (قلهها) در میزان عرضهِ موجود در دست سرمایهگذاران بلندمدت معمولاً با اواخر بازار نزولی همبستگی دارد که از دیدگاه تاریخی با کاهش سریع عرضه و آغاز چرخههای صعودی بازار همراه است.
مشاهده حجم بیت کوین موجودی که سرمایهگذاران کوتاه مدت (۱۵۵ روز) تا آستانه سرمایهگذاری بلندمدت در تملک خود نگه داشتهاند، نرخ رشد مناسبی را از ماه مه حفظ کرده است؛ در حالی که از دیدگاه منطقی انتظار کاهش چشمگیر این روند وجود داشت، زیرا اغلب کوینهایی که در اواخر نیمه اول سال ۲۰۲۱ در محدوده ۵۰ الی ۶۴ هزار دلار خریداری شده بودند، در ماههای مه و ژوئن با ضرر فروخته شدند.
به هر حال نمودارهای بالا و نسبت موقعیت معاملاتی سرمایهگذاران بلندمدت فیالواقع نشاندهنده این است که بخش عظیمی از عرضه انباشتهشده در محدودههای بالایی خرج نشده و تا به امروز با قدرت نگهداری شدهاند.
در وضعیت فعلی بخشی از کوینها با نرخ بالای ۴۲۱ هزار بیت کوین در ماه، در حال ورود به محدوده سنی سرمایهگذاری بلندمدت هستند. با توجه به اثبات این موضوع که بیش از ۱۶.۸ درصد از عرضه در محدوده ۲۹ الی ۴۰ هزار دلار انباشت شدهاند، احتمال ادامه این روند تا اکتبر و دسامبر (۱۵۵ روز بعد از فاز تحکیم در ماه مه و ژوییه) وجود خواهد داشت.
در نهایت تصمیم به بررسی عرضه سرمایه در گردش و نقدینگی کوین در مقیاس کلان داریم که بیانگر این است که چرخه فعلی بازار به چه میزان منحصربهفرد است. برای اکثر قریب به اتفاق عمر بیت کوین، حجم کوینهایی که آزادانه در گردش بوده و بهصورت مداوم در زنجیره مصرف می شوند، افزایش یافته است. پس از فروش نهایی و نقطه تسلیم بازار طی سال ۲۰۱۸، میزان عرضه در گردش روندی خنثی داشته که تا ماه مارس ۲۰۲۰ به درازا کشیده شده است.
پس از رویداد فروش در ماه مارس، یک روند ساختاریافته از افزایش جریان نقدینگی بر پویایی عرضه درونزنجیرهای غلبه کرده است. دلیل این امر خروج کوینهای بیشتر از موجودی صرافیها به کیف پول سرمایهگذاران بلندمدت بوده است.
پس از ورود تدریجی سرمایه به صرافیهای در ماه مه ۲۰۲۱، روند نزولی در عرضه در گردش و افزایش روند هودلینگ سرمایه ادامه یافته است.این امر نشاندهنده این است که اعتقاد کلان به نگهداری بیت کوین همچنان یک نیروی غالب در بازار است. همچنین به نظر میرسد که علیرغم نوسانات قابلتوجه در سال ۲۰۲۱، سرمایهگذاران بلندمدت بیت کوین به انباشت و نگهداری دارایی در کیف پولهای سرد ادامه خواهند داد.